Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Όταν τον περασμένο Νοέμβριο, η Βρετανία αντιμετώπισε μεγάλες ελλείψεις σε φυσικό αέριο, το Κατάρ παρενέβη για να σώσει την κατάσταση. Μετά από αίτημα του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, το Κατάρ έστειλε τέσσερα γιγάντια δεξαμενόπλοια που μετέφεραν LNG, μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και της Μεσογείου στη Βόρεια Θάλασσα για να βοηθήσουν τους Βρετανούς.
Μπορεί το Κατάρ να κάνει σήμερα το ίδιο για ολόκληρη την Ευρώπη, αν η Ρωσία κλείσει την «κάνουλα» του φυσικού αερίου, σε περίπτωση αντιποίνων της Δύσης, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία; Το Κατάρ θα μπορούσε να παρέμβει σε περίπτωση ρωσικού μποϊκοτάζ, ωστόσο, οι παραδόσεις υγροποιημένου αερίου δεν είναι εύκολες. Και αν η κρίση στην Ουκρανία κλιμακωθεί, ο χρόνος θα τελειώσει.
Ακόμη κι αν εξαντλούνταν όλες οι δυνατότητες, το Κατάρ θα μπορούσε να μεταφέρει το πολύ 60.000 επιπλέον κυβικά μέτρα την ημέρα στην Ευρώπη. Αυτό θα βοηθούσε ελάχιστα τους Ευρωπαίους, καθώς η συνολική κατανάλωση της ΕΕ είναι πάνω από ένα δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα. Στην Ευρώπη, το Κατάρ θα μπορούσε να κερδίσει πολλά χρήματα, λόγω των πολύ αυξημένων τιμών της ενέργειας. Για το λόγο αυτό, εδώ και εβδομάδες, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες -εξαγωγείς φυσικού αερίου, εκτρέπουν προς την Ευρώπη πολλά δεξαμενόπλοιά τους ,που είχαν με προορισμό την Ασία.
Το Κατάρ διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο μετά τη Ρωσία και το Ιράν. Το μικρό Εμιράτο του Κόλπου, παρέχει μόλις το 5% των ευρωπαϊκών εισαγωγών φυσικού αερίου. Η ΕΕ προμηθεύεται περίπου το 40% από τη Ρωσία. Η Νορβηγία και η Αλγερία είναι άλλοι δύο σημαντικοί προμηθευτές. Θεωρητικά, τουλάχιστον, το Κατάρ θα μπορούσε να πουλήσει πολύ περισσότερο αέριο στους Ευρωπαίους από ό,τι στο παρελθόν. Το εμιράτο είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο και έχει αποθέματα σχεδόν 25 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου που βρίσκονται σε υπεράκτιες περιοχές.
Η παραγωγή LNG στο ανώτατο όριο
Το φυσικό αέριο έκανε το Κατάρ πλούσιο: Το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι 45.000 ευρώ. Ταυτόχρονα, το Εμιράτο αξιοποιεί τον πλούτο του για να προωθήσει μια εξωτερική πολιτική με περιφερειακές πολιτικές φιλοδοξίες. Υποστήριξε και συνεχίζει, για παράδειγμα, να στηρίζει οικονομικά την Τουρκία. Πριν από δύο χρόνια διοχέτευσε στην Άγκυρα σε επενδύσεις πάνω από 15 δισεκατομμύρια δολάρια. Η στήριξη αυτή συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ωστόσο, παρά τα τεράστια αποθέματά του, το Κατάρ δεν μπορεί να παράγει και να υγροποιεί άλλο φυσικό αέριο προκειμένου να αυξήσει τις εξαγωγές του στην Ευρώπη. Η παραγωγή του Εμιράτου είναι ήδη στο ανώτατο όριο, ανέφερε το αμερικανικό περιοδικό «Forbes».
Ενδεχόμενη βοήθεια για φυσικό αέριο από τη Μέση Ανατολή βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη, καθώς οι διπλωματικές προσπάθειες για την εκτόνωση της κρίσης στην Ουκρανία δεν έχουν αποδώσει μέχρι στιγμής. Στο πλαίσιο αυτό, η βοήθεια προς την Ευρώπη εντάσσεται στην αντίληψη της εξωτερικής πολιτικής του Κατάρ. Ο Εμίρης του Κατάρ, Σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι, βρίσκεται από χθες στην Ουάσιγκτον και είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν σχετικά με την επείγουσα βοήθεια προς την Ευρώπη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υποσχέθηκε στον εμίρη του Κατάρ ότι σύντομα θα χαρακτηρίσει το Εμιράτο «σημαντικό σύμμαχο εκτός ΝΑΤΟ», αποδίδοντας «ειδικό καθεστώς», σε μια χώρα στρατηγικής σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Μπάιντεν είπε ότι σχεδίαζε να ενημερώσει σύντομα το Κογκρέσο για την απόδοση αυτού του «ειδικού καθεστώτος» στο Κατάρ- ένας τίτλος, που δίδεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε στενούς συμμάχους, εκτός ΝΑΤΟ.
