Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν υποστηρίζουν πλέον την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed από το Ισραήλ στην Ευρώπη, γράφει η εφημερίδα Jerusalem Post.
Σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα, αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετέφεραν τη νέα θέση στο Ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών, όπως επιβεβαίωσε διπλωματική πηγή στην Ιερουσαλήμ. Το υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε πάντως να σχολιάσει το θέμα.
«Η αντιστροφή της θέσης της Ουάσιγκτον στο θέμα του EastMed, σε σχέση με την πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ, αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στις αρχές του μήνα», τονίζει η ισραηλινή εφημερίδα.
«Η αμερικανική πλευρά εξέφρασε στην ελληνική πλευρά επιφυλάξεις ως προς το σκεπτικό του αγωγού EastMed και έθεσε ζητήματα οικονομικής βιωσιμότητάς του, όπως επίσης και περιβαλλοντικά θέματα», δήλωσε στο Reuters ελληνική κυβερνητική πηγή, τονίζει η Jerusalem Post και προσθέτει: «Η ελληνική πλευρά τόνισε ότι αυτό το έργο έχει ανακηρυχθεί «ειδικό έργο» από την Ευρωπαϊκή Ένωση και οποιαδήποτε απόφαση για τη βιωσιμότητά του λογικά θα έχει οικονομικό αντίκτυπο», τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος.
«Ο αγωγός EastMed, που είχε σχεδιαστεί να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα ισραηλινά ύδατα στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και Κύπρου, ανακοινώθηκε το 2016 και έχουν υπογραφεί αρκετές συμφωνίες μεταξύ των τριών χωρών για το θέμα. Τα τρία κράτη στόχευαν να ολοκληρώσουν το έργο των 6 δισ. ευρώ έως το 2025, αλλά δεν έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για αυτό», σημειώνει η ισραηλινή εφημερίδα.
Η αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ ανέφερε πάντως ότι οι Αμερικανοί «παραμένουν προσηλωμένοι στην ενεργειακή ασφάλεια και συνδεσιμότητα της Ανατολικής Μεσογείου».
Μεταξύ των προτάσεων που υποστηρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η διασύνδεση EuroAsia που συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ευρώπης, «επιτρέποντας μελλοντικές εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προς όφελος των εθνών της περιοχής».
Η διασύνδεση αυτή «δεν θα συνέδεε μόνο τις ζωτικής σημασίας αγορές ενέργειας, αλλά θα βοηθήσει επίσης στην προετοιμασία της περιοχής για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια», ανέφερε η αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ.
Η πρεσβεία σημειώνει επίσης ότι αυτή είναι «μια στιγμή που η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης είναι – περισσότερο από ποτέ – ζήτημα εθνικής ασφάλειας» και ως εκ τούτου, οι ΗΠΑ «δεσμεύονται να εμβαθύνουν τις περιφερειακές σχέσεις και να προωθήσουν τεχνολογίες καθαρής ενέργειας».
Η διασύνδεση EuroAsia, εμβληματικό έργο της τριμερούς σχέσης
Ο Γκάμπριελ Μίτσελ, διευθυντής Εξωτερικών Σχέσεων στο Ινστιτούτο Μίτβιμ για την Περιφερειακή Εξωτερική Πολιτική, είπε ότι η σχέση του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο, η οποία έχει ενισχυθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, δεν εξαρτάται από τον αγωγό EastMed.
«Η συνεργασία μεταξύ των τριών χωρών έχει επεκταθεί πέρα από το στενό πεδίο ενός έργου υποθαλάσσιου αγωγού, ενσωματώνοντας πολλαπλούς τομείς και την διυπουργική συνεργασία», είπε ο Μίτσελ.
Όσον αφορά το μέλλον του Ισραήλ στις εξαγωγές φυσικού αερίου, ο EastMed δεν ήταν ποτέ η μόνη του επιλογή, είπε ο Μίτσελ.
«Η ιστορία του αγωγού EastMed θα πρέπει να χρησιμεύσει ως υπενθύμιση ότι αυτά τα έργα απαιτούν υψηλό επίπεδο εμπορικής, τεχνικής και πολιτικής σκοπιμότητας», είπε. «Όταν μια πόρτα κλείνει δυνητικά, θα μπορούσαν να ανοίξουν άλλες, που παρουσιάζουν ένα διαφορετικό αλλά όχι λιγότερο σημαντικό σύνολο εμπορικών και γεωπολιτικών ευκαιριών».
«Τα ζητήματα σκοπιμότητας του αγωγού EastMed ήταν καλά τεκμηριωμένα, αλλά τελικά, μπορεί να είναι άλλες ενεργειακές πρωτοβουλίες – όπως η διασύνδεση EuroAsia – που θα γίνουν το εμβληματικό έργο της τριμερούς σχέσης», είπε ο Μίτσελ.
«Σημείο διαμάχης με την Τουρκία»
Η Jerusalem Post τονίζει ότι «οι αξιώσεις για το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν σημείο διαμάχης με την Τουρκία τα τελευταία χρόνια, με την Άγκυρα να λέει ότι θα πρέπει να είναι μέρος του έργου EastMed».
Το τουρκικό κρατικό κανάλι TRT μετέδωσε την περασμένη εβδομάδα ένα ντοκιμαντέρ κατά του αγωγού EastMed με τίτλο «The Pipe Dream», στο οποίο περιλαμβάνει δηλώσεις του Ανώτερου Συμβούλου για την Ενεργειακή Ασφάλεια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Άμος Χόχσταϊν, πριν διοριστεί στη σημερινή του θέση. Ο Χόχσταϊν υποστηρίζει ότι θα ένιωθε «εξαιρετικά άβολα που οι ΗΠΑ υποστηρίζουν αυτό το έργο» λόγω των περιβαλλοντικών του επιπτώσεων.
«Γιατί να κατασκευάσουμε έναν αγωγό ορυκτών καυσίμων μεταξύ του EastMed και της Ευρώπης, όταν ολόκληρη η πολιτική μας είναι να υποστηρίξουμε τη νέα τεχνολογία... και τις νέες επενδύσεις για πιο πράσινη και πιο καθαρή ενέργεια;» ήταν το ερώτημα που έθετε τότε ο Χοχστάιν, προσθέτοντας: «Μέχρι να κατασκευαστεί αυτός ο αγωγός, θα έχουμε ξοδέψει δισεκατομμύρια χρήματα των φορολογουμένων σε κάτι που είναι ξεπερασμένο – όχι μόνο απαρχαιωμένο αλλά και ενάντια στο συλλογικό μας συμφέρον μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης».
Ο Χοχστάιν ισχυριζόταν μάλιστα ότι το έργο δεν ήταν οικονομικά εφικτό. Θα κόστιζε περισσότερα από 6 δισ. ευρώ, είπε, προσθέτοντας ότι τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν δεσμεύονται πλέον να επενδύουν σε ορυκτά καύσιμα.
Το σχέδιο του αγωγού «καθοδηγήθηκε πλήρως από την πολιτική», αλλά «οι συμφωνίες πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων θα πρέπει να καθοδηγούνται από την εμπορική πλευρά», τόνιζε ο Χοχστάιν, πριν διοριστεί Ανώτερος Σύμβουλος για την Ενεργειακή Ασφάλεια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
naftemporiki.gr