Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Η όσο το δυνατόν καλύτερη «στόχευση» θα είναι το βασικό χαρακτηριστικό των νέων πακέτων μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση τόσο της ενεργειακής όσο και της υγειονομικής κρίσης. Στόχος η προστασία των πληττόμενων κοινωνικών ομάδων, αλλά -ταυτόχρονα- και η διασφάλιση των δημοσιονομικών επιδόσεων της χώρας. H στόχευση θα γίνεται κατά περίπτωση. Για την ενεργειακή κρίση, τα μέτρα στήριξης αναμένονται μέσα στην εβδομάδα. Για τα νοικοκυριά έχει ήδη αποφασιστεί η επιδότηση μόνο των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας που είναι καταχωρημένοι στην κύρια κατοικία του κάθε νοικοκυριού. Επίσης, η επιδότηση θα είναι ανάλογη της τιμής χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ στις επιχειρήσεις θα παίζει ρόλο και το μέγεθος της επιχείρησης και ο όγκος της κατανάλωσης. «Στοχευμένη» και συνδεδεμένη με την πορεία της διεθνούς τιμής θα είναι η ενίσχυση και για το φυσικό αέριο.
Τον Απρίλιο
Από την άλλη, τα μέτρα για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης προγραμματίζεται να ανακοινωθούν λίγο πριν από το τέλος του μήνα και αυτό για δύο λόγους: Πρώτον, διότι το οικονομικό επιτελείο θέλει να καταγράψει τις συνέπειες των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβληθεί, αλλά και να κερδίσει χρόνο για να φανεί αν θα χρειαστούν και πρόσθετοι περιορισμοί. Η καταγραφή των επιπτώσεων σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα επιχειρηθεί να γίνει με την παρακολούθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, στοιχείο για το οποίο πλέον υπάρχει καθημερινή ενημέρωση στο οικονομικό επιτελείο. Έτσι και τα μέτρα στήριξης, πέραν των αναστολών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων που αναμένεται να έχουν πιο… οριζόντιο χαρακτήρα, τα υπόλοιπα μέτρα θα επιχειρηθεί να προσδιοριστούν με βάση τις πραγματικές απώλειες. Ο σημερινός σχεδιασμός προβλέπει ότι ο τελικός… λογαριασμός και γι’ αυτή τη φάση της πανδημίας θα γίνει προς τον Απρίλιο, όταν πλέον θα υπάρχουν και συγκεκριμένα στοιχεία από τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ που θα έχουν υποβάλει οι επιχειρήσεις.
Μόνο οι κύριες κατοικίες
Τα μέτρα στήριξης για την ενεργειακή κρίση θα ανακοινωθούν ενδεχομένως και μέσα σε αυτή την εβδομάδα. Η κυβέρνηση περιμένει το πράσινο φως και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς οι παρεμβάσεις υπέρ των επιχειρήσεων πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα προσκρούσουν στο ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο περί κρατικών ενισχύσεων. Για τα νοικοκυριά, το πλαίσιο έχει ουσιαστικά «κλειδώσει».
Θεσπίζεται κριτήριο χρήσης του ακινήτου κάτι που σημαίνει ότι θα επιδοτούνται μόνο οι κύριες κατοικίες και όχι τα εξοχικά ή οι δευτερεύουσες κατοικίες. Για τις ανάγκες υλοποίησης του μέτρου θα χρησιμοποιηθούν τα στοιχεία που έχει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων από τις δηλώσεις των ίδιων των φορολογουμένων. Και μόνο αυτό το κριτήριο θα μειώσει τον αριθμό των επιδοτούμενων μετρητών ενέργειας κατά περισσότερα από δύο εκατομμύρια.
Η επιδότηση θα εξαρτάται και πάλι από την τιμή χονδρικής. Ουσιαστικά θα επιχειρηθεί διαδικασία υπολογισμού της επιδότησης να αυτοματοποιηθεί ώστε να μην χρειάζεται κάθε μήνα (ή και δύο φορές τον μήνα, όπως συνέβη τον Δεκέμβριο) η κυβέρνηση να τροποποιεί την επιδοματική της πολιτική. Όλο το πακέτο στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης θα χρηματοδοτηθεί με τους πόρους από τον Λογαριασμό Ενεργειακής Μετάβασης, χωρίς απευθείας επίπτωση στον κρατικό προϋπολογισμό.
Η επιλογή των ΚΑΔ
Για την αντιμετώπιση της πανδημίας τα μέτρα βαραίνουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Προς το παρόν, βέβαια, το μόνο μέτρο με δημοσιονομικό κόστος είναι οι αναστολές συμβάσεων εργασίας. Η προσεκτική επιλογή των ΚΑΔ που έχουν τη δυνατότητα να αναστείλουν συμβάσεις αλλά και οι προειδοποιήσεις από το υπουργείο Εργασίας ότι θα υπάρξουν αυστηροί έλεγχοι για την ορθή εφαρμογή του μέτρου (σ.σ.: δεν νοείται μια καφετέρια να θέτει όλο το προσωπικό σε αναστολή από τη στιγμή που δεν έχει διαταχθεί πλήρες κλείσιμο) εκτιμάται ότι θα συγκρατήσει το δημοσιονομικό κόστος. Για τους παραβάτες των μέτρων -εργαζόμενους που θα εντοπιστούν να εργάζονται παρά το γεγονός ότι θα βρίσκονται σε αναστολή- θα προβλέπονται βαρύτατα πρόστιμα. Για τη δεύτερη φάση των μέτρων που αυτή τη φορά θα αφορούν τη στήριξη των ίδιων των επιχειρήσεων, ο τρόπος με τον οποίο θα επιδιωχθεί να παραμείνουν διαχειρίσιμες οι δημοσιονομικές επιπτώσεις είναι η σύνδεση των όποιων ενισχύσεων με την απώλεια εσόδων.
Το ζητούμενο για το οικονομικό επιτελείο είναι να κερδίζει όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο για να μπορεί να προσδιορίζει τα μέτρα και με βάση τις ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν. Γι’ αυτό και οι επόμενες ανακοινώσεις τοποθετούνται χρονικά προς το τέλος του μήνα, όταν και οι επαγγελματίες θα έρθουν αντιμέτωποι με τον ΦΠΑ και τις δόσεις του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ, καθώς και με την καταβολή των μισθών για τους εργαζόμενους που θα εξακολουθήσουν να απασχολούνται.
