Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Δεκαεννέα συν μία νέες ψηφιακές υπηρεσίες ενεργοποιούνται το επόμενο διάστημα, με τον υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη να επισημαίνει στη «Ν» ότι φέτος οι ψηφιακές συναλλαγές σημειώνουν ρεκόρ και θα ξεπεράσουν τις 300.000.000.
Μεταξύ των υπηρεσιών που έρχονται είναι και η ηλεκτρονική μεταβίβαση ακινήτου, η οποία πέρα από την ουσιαστική διευκόλυνση στον πολίτη, στην πλήρη ανάπτυξή της θα αλλάξει την εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού. Στις νέες υπηρεσίες που καταγράφει η «Ν» περιλαμβάνονται δύο που παρουσιάζονται σήμερα από τον κ. Πιερρακάκη στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη: η ανανέωση άδειας - διπλώματος οδήγησης (με ιατρικά πιστοποιητικά) και η παροχή ψηφιακά της άδειας οδήγησης. Στις 19 καταγράφουμε, μεταξύ άλλων, το άυλο συναινετικό διαζύγιο, την ίδρυση ατομικής επιχείρησης, τις προληπτικές ιατρικές εξετάσεις και υπηρεσίες τηλεϊατρικής που στόχο έχουν να «εκπαιδεύσουν» τους πολίτες, αλλά και το σύστημα υγείας να ανταποκριθεί σε μια πιο εκτεταμένη χρήση τής από απόσταση ιατρικής, ειδικά για τις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
Όπως επισημαίνει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, «όλες οι ψηφιακές υπηρεσίες του Δημοσίου σχεδιάζονται και υλοποιούνται με επίκεντρο τον πολίτη και όχι το κράτος. Μέχρι πρόσφατα το κράτος σχεδίαζε με επίκεντρο τον “εαυτό του”, αλλά πλέον σχεδιάζει με επίκεντρο τον πολίτη. Το κάναμε για τα εμβόλια, το κάνουμε σε όλες τις υπηρεσίες του gov.gr. Κάθε υπηρεσία που χρησιμοποιείται, κάθε φορά που τα ηλεκτρονικά μητρώα του Δημοσίου “μιλούν” μεταξύ τους, συνεπάγεται μια επίσκεψη σε γκισέ που δεν έγινε. Το εμβληματικό για την ψηφιακή μεταρρύθμιση της χώρας, το gov.gr, ξεκίνησε τη λειτουργία του με 501 ψηφιακές υπηρεσίες που προϋπήρχαν. Σήμερα είναι 1.300 και συνεχίζουμε».
«Η ανταπόκριση του πολίτη είναι απολύτως ικανοποιητική» προσθέτει ο ίδιος και αναφέρει: «Η αύξηση στον αριθμό των ψηφιακών συναλλαγών είναι εκθετική. Φέτος εκτιμάμε ότι θα ξεπεράσουμε τις 300.000.000, όταν το 2018 είχαμε 8.800.000 ηλεκτρονικές συναλλαγές και 34.000.000 το 2019».
Αναλυτικότερα, βασικά στοιχεία για τις νέες υπηρεσίες έχουν ως εξής:
1. Ανανέωση άδειας - διπλώματος οδήγησης (με ιατρικά πιστοποιητικά): Η μία από τις δύο υπηρεσίες που παρουσιάζονται σήμερα αφορά περίπου 200.000 άτομα, σε ετήσια βάση, τα οποία γλιτώνουν τουλάχιστον δύο επισκέψεις στην αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Μεταφορών. Η νέα υπηρεσία απευθύνεται σε πολίτες άνω των 65 ετών, τους έχοντες επαγγελματικό δίπλωμα (ανανεώνεται κάθε πέντε χρόνια) και σε πολίτες με χρόνια προβλήματα που κάνουν εξετάσεις σε τακτικά χρονικά διαστήματα.
2. Αντίγραφο άδειας κυκλοφορίας: Σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής της άδειας κυκλοφορίας αυτοκινήτου ο πολίτης θα πάψει να είναι υποχρεωμένος να πάει στην αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Μεταφορών και θα μπορεί να λαμβάνει αντίγραφο ψηφιακά.
3. Άυλο συναινετικό διαζύγιο: Το συναινετικό διαζύγιο θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά μέσω πλατφόρμας. Στη διαδικασία παραμένει ο ρόλος των δικηγόρων για ευνόητους λόγους, ωστόσο για τη σύνταξη της συμβολαιογραφικής πράξης και τη διαβίβαση της λύσης του γάμου στο ληξιαρχείο δεν θα απαιτείται συνάντηση του ζευγαριού.
4. Ίδρυση ατομικής επιχείρησης: Τη δυνατότητα ίδρυσης ατομικής επιχείρησης (τα αποκαλούμενα μπλοκάκια) θα παρέχει πλατφόρμα υπό κατασκευή. Ο ενδιαφερόμενος δεν θα χρειάζεται να επισκεφτεί ΕΦΚΑ, εφορία και ΓΕΜΗ, γλιτώνοντας ταλαιπωρία.
5. Βάφτιση: Ηλεκτρονικά θα γίνεται σε λίγο χρονικό διάστημα η δήλωση της βάφτισης ενός παιδιού.
6. Ονοματοδοσία παιδιού: Το ίδιο και η ονοματοδοσία του παιδιού. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα θα εισέρχονται και οι δύο γονείς.
7. Προληπτικές δωρεάν εξετάσεις: Αποστολή μηνυμάτων στους πολίτες που είναι στην άυλη συνταγογράφηση. Θα τους ενημερώνουν και θα τους προτρέπουν, ανάλογα με την ηλικία τους, να κάνουν προληπτικές εξετάσεις (π.χ. για τις γυναίκες μαστογραφία ή για τους άνδρες εξέταση προστάτη). Η πλατφόρμα θα παρέχει και το αναγκαίο παραπεμπτικό.
8. Τηλεσυμβουλευτική κορονοϊού: Μέσω πλατφόρμας τηλεδιάσκεψης, ο πολίτης που νοσεί από κορονοϊό θα έχει τη δυνατότητα να συνομιλήσει με γιατρό του Δημοσίου λαμβάνοντας τις αναγκαίες συμβουλές.
9. Τηλεψυχιατρική: Βασισμένη στην ίδια πλατφόρμα τηλεδιάσκεψης, η νέα αυτή υπηρεσία θα δίνει τη δυνατότητα μιας πρώτης συνεδρίας με ψυχολόγους για παιδιά που το έχουν ανάγκη, ώστε να διαμορφώνεται μια πρώτη εκτίμηση. Θα εξυπηρετήσει περισσότερο πολίτες σε περιοχές χωρίς τις σχετικές δημόσιες δομές.
10. Βιβλιάριο υγείας παιδιού: Το γνωστό σε όλους τους γονείς βιβλιαράκι εξέλιξης της υγείας και ανάπτυξης του παιδιού, που περιλαμβάνει τα εμβόλια, γίνεται ηλεκτρονικό. Οι γονείς θα έχουν πρόσβαση εφόσον είναι στην άυλη συνταγογράφηση. Υπεύθυνος για την ενημέρωσή του θα είναι ο παιδίατρος.
11. Ψηφιακές υπογραφές: Μέσω του gov.gr θα διανεμηθούν συνολικά 656.500 ψηφιακές υπογραφές: 376.500 από την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος - ΚΕΕ (270.000 σε διαχειριστές επιχειρήσεων, 60.000 σε λογιστές, 43.500 σε δικηγόρους και 3.000 σε συμβολαιογράφους), 150.000 προς δημοσίους υπαλλήλους, 30.000 προς μηχανικούς και 100.000 προς άλλους πολίτες.
12. My Auto: Δημιουργία πλήρους ηλεκτρονικού φακέλου κάθε οχήματος με το ιστορικό του, π.χ. πότε πέρασε ΚΤΕΟ κ.λπ., την ασφάλισή του και ό,τι άλλο το αφορά.
13. Δίπλωμα οδήγησης ηλεκτρονικά: Εφαρμογή (που θα μπαίνει στο wallet) όπως αυτή με το πιστοποιητικό εμβολιασμού στο κινητό, στην οποία ο πολίτης θα έχει το δίπλωμα οδήγησής του. Θα γίνει αργότερα και για τις ταυτότητες.
14. Μy Δήμος Live: Υπηρεσία, όπως ΚΕΠ live κ.λπ., συνομιλίας των πολιτών με τους δήμους. Ξεκινά πιλοτικά με τον Δήμο Χανίων. Οι δήμοι θα αποφασίζουν ποιες υπηρεσίες θα παρέχουν.
15. My Κτηματολόγιο Live: Επικοινωνία ψηφιακά με την εταιρεία του Κτηματολογίου για τα θέματα που προκύπτουν και αφορούν την κτηματογράφηση κ.λπ.
16. My ΟΠΕΚΑ Live: Μέσω πλατφόρμας οι πολίτες θα μπορούν να επικοινωνούν με τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) επιλύοντας ζητήματα που τους απασχολούν.
17. My Συνήγορος Live: Δεν είναι λίγες οι φορές που ο πολίτης χρειάζεται να καταφύγει στον Συνήγορο του Πολίτη για να βρει το δίκιο του. Με τη νέα υπηρεσία θα του δίνεται η δυνατότητα να συνομιλεί ψηφιακά με στέλεχος της ανεξάρτητης αρχής.
18. Μεταβιβάσεις αυτοκινήτων: Όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά για μια μεταβίβαση αυτοκινήτου θα συλλέγονται ηλεκτρονικά σε μια πλατφόρμα, στην οποία θα εισέρχονται οι ενδιαφερόμενοι για να ολοκληρώνουν τη μεταβίβαση.
19. Ηλεκτρονικό apostille: Apostille είναι η σφραγίδα πιστοποίησης ενός εγγράφου, προκειμένου να γίνει δεκτό ως έγκυρο από ξένο κράτος, υπό τους όρους που θεσπίσθηκαν με τη Σύμβαση της Χάγης της 6ης Οκτωβρίου 1961. Η διαδικασία έκδοσής της θα γίνεται ηλεκτρονικά.
Η διαδικασία για την ηλεκτρονική μεταβίβαση ακινήτου
Πρόσωπο-κλειδί στη διαδικασία της ηλεκτρονικής μεταβίβασης ακινήτων καθίσταται ο συμβολαιογράφος, ο οποίος συνδέεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα των μεταβιβάσεων ακινήτων και καλεί τον πωλητή και τον αγοραστή να συμμετέχουν στη διαδικασία μεταβίβασης. Ο πωλητής εισέρχεται στην πλατφόρμα και επιλέγει από τη λίστα των ακινήτων που κατέχει με βάση το Ε9 (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων - ΑΑΔΕ) το προς μεταβίβαση ακίνητο, παρέχοντας εξουσιοδότηση στον συμβολαιογράφο να προσπελάσει τις σχετικές με τη μεταβίβαση πληροφορίες. Εξουσιοδότηση να προσπελάσει τα προσωπικά του στοιχεία παρέχει στον συμβολαιογράφο και ο αγοραστής.
Στη συνέχεια ενεργοποιείται ο φάκελος για τη μεταβίβαση. Ο συμβολαιογράφος συλλέγει τα πιστοποιητικά που χρειάζονται μέσω διαλειτουργικοτήτων με φορείς του Δημοσίου (με το ΤΕΕ, τον ΕΦΚΑ την ΑΑΔΕ και το Κτηματολόγιο), την εγκυρότητα των οποίων ελέγχει. Το σύστημα στη συνέχεια τον κατευθύνει στην ΑΑΔΕ για να συντάξει τη δήλωση πληρωμής του φόρου μεταβίβασης. Όταν ο φόρος μεταβίβασης πληρωθεί από τον αγοραστή, αυτόματα ο συμβολαιογράφος ανακτά το πιστοποιητικό εξόφλησης, αναγκαίο για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης.
Η συμβολαιογραφική πράξη συντάσσεται και τότε αγοραστής και πωλητής συναντώνται στο συμβολαιογραφικό γραφείο για να υπογράψουν το συμβόλαιο. Η συμβολαιογραφική πράξη αναρτάται υπογεγραμμένη. Ηλεκτρονικά θα γίνεται και η μεταγραφή του ακινήτου στο Κτηματολόγιο.
Η μεταβίβαση ακινήτου αποτελεί σήμερα μία άκρως γραφειοκρατική διαδικασία. Ως αποτέλεσμα η Ελλάδα σημειώνει πολύ χαμηλές βαθμολογίες στον δείκτη Ease of Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας. Τοποθετείται σε μία από τις χαμηλότερες θέσεις (156η) στον δείκτη μεταβίβασης ακινήτων. Απαιτούνται περίπου 17 πιστοποιητικά και πάνω από 10 βήματα, όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 4,7 βήματα.
Για την πλατφόρμα των μεταβιβάσεων ακινήτων το διάστημα αυτό εκπαιδεύονται οι συμβολαιογράφοι και ο στόχος είναι να τεθεί σε πιλοτική λειτουργία άμεσα. Στις εκκρεμότητες περιλαμβάνεται ο περιβόητος ΤΑΠ, ο φόρος των δήμων στα ακίνητα. Μέχρι να ψηφιοποιηθεί ο φόρος αυτός, ο ενδιαφερόμενος θα προσκομίζει ο ίδιος τη βεβαίωση περί καταβολής του, την οποία θα ανεβάζει στην πλατφόρμα ο συμβολαιογράφος. Πιθανά το πρώτο διάστημα να χρειάζεται να προσκομίζονται από τον ενδιαφερόμενο πωλητή και πιστοποιητικά που περιλαμβάνονται στην ηλεκτρονική ταυτότητα των κτηρίων. Ακόμα ένα θέμα που εξετάζεται είναι τι γίνεται αν κάποιος δεν είναι ασφαλιστικά ή φορολογικά ενήμερος.
Η πλατφόρμα μεταβίβασης των ακινήτων θα εξελίσσεται διαρκώς για να συμπεριλάβει και τις πολύπλοκες συναλλαγές, δηλαδή αυτές που χρειάζονται πιστοποιητικά περί αιγιαλού, αρχαιολογίας και Νατούρα και τα οποία δεν δύναται να αντληθούν ψηφιακά. Για τον σκοπό της εξέλιξης της πλατφόρμας έχει προβλεφθεί κονδύλι στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Η πλατφόρμα σε πρώτη φάση θα έχει πιλοτικό χαρακτήρα και αυτό θα πάψει να ισχύει όταν θα μπορεί να καλύψει το μεγαλύτερο τμήμα των κατηγοριών των μεταβιβάσεων. Εξαρχής, ωστόσο, θα είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται για τη συντριπτική πλειονότητα των μεταβιβάσεων που αφορούν ένα απλό ακίνητο.