Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Επίθεση «γοητείας» προς το Ισραήλ και την Αίγυπτο, χώρες με τις οποίες οι σχέσεις έχουν ψυχρανθεί τα τελευταία χρόνια, επιχειρεί ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ελπίζοντας σε οικονομικά και πολιτικά οφέλη, την ώρα που η τουρκική οικονομία καταρρέει. Κουλουράς από τη Σμύρνη έφτασε να πουλά μισό κουλούρι, καθώς η εκτίναξη του πληθωρισμού έχει εκτοξεύσει στα ύψη ακόμη και τις τιμές του συγκεκριμένου τροφίμου.
Ελπίζοντας σε συμφωνία σαν αυτές που υπέγραψε πρόσφατα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί να προσεγγίσει το Ισραήλ και την Αίγυπτο, ενώ προσφέρεται παράλληλα να μεσολαβήσει στην κρίση στις σχέσεις Ουκρανίας-Ρωσίας.
«Οποιουδήποτε είδους βήμα γίνει με τα ΗΑΕ, θα κάνουμε επίσης παρόμοια βήματα με τους άλλους (σ.σ.: το Ισραήλ και την Αίγυπτο)», δήλωσε στους δημοσιογράφους στο προεδρικό σκάφος ο Ερντογάν, επιστρέφοντας από ταξίδι στο Τουρκμενιστάν.
Πριν από μερικές ημέρες ο Ερντογάν είχε μια σπάνια τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ, μετά την απελευθέρωση από την Τουρκία ενός ισραηλινού ζευγαριού που είχε συλληφθεί για κατασκοπία. Οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας επιδεινώθηκαν αφότου το 2010 Ισραηλινοί κομάντος εισέβαλαν σε νηοπομπή που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Λωρίδα της Γάζας και η οποία είχε αποπλεύσει από την Τουρκία. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Άγκυρα του πρίγκιπα διαδόχου Σέιχ Μοχάμεντ μπιν Ζαγίντ αλ Ναχιάν, τα ΗΑΕ ανακοίνωσαν τη δημιουργία επενδυτικού ταμείου 10 δισ. δολαρίων, που θα χρηματοδοτεί στρατηγικές επενδύσεις στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της υγείας και της ενέργειας.
Οι προσπάθειες Ερντογάν να κτίσει ξανά γέφυρες με τις χώρες του Κόλπου, το Ισραήλ και την Αίγυπτο έρχονται σε μία στιγμή που η τουρκική οικονομία καταρρέει και η λίρα καταγράφει αλλεπάλληλες βουτιές, με τον Τούρκο πρόεδρο να επιμένει πως τα χαμηλά επιτόκια θα βγάλουν την οικονομία της χώρας από το αδιέξοδο.
Νέα καθίζηση της λίρας
Χθες, για πολλοστή φορά ο Ταγίπ Ερντογάν υπεραμύνθηκε της πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων, προκαλώντας νέα καθίζηση κατά 4% και πλέον της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας.
«Δεν υπερασπίστηκα ποτέ την αύξηση των επιτοκίων, δεν θα το κάνω τώρα... Δεν θα συμβιβαστώ ποτέ στο θέμα αυτό», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, όπως μετέδωσαν το τηλεοπτικό κανάλι NTV και άλλα μέσα.
Η νέα δήλωση υπέρ της μείωσης των επιτοκίων προκάλεσε νέα βουτιά στην ισοτιμία της λίρας, που υποχώρησε 4,1%, στις 12,85 ως προς το δολάριο. Το τουρκικό νόμισμα έχει υποτιμηθεί μέχρι στιγμής φέτος 45% έναντι του δολαρίου, υποχωρώντας την προηγούμενη Τρίτη στο ρεκόρ των 13,45 λιρών.
Κουλούρι σε... δόσεις
Η κατάσταση είναι τόσο απελπιστική για τον απλό Τούρκο πολίτη, που κουλουράς στη Σμύρνη έφτασε να πουλά μισό κουλούρι. Σε ρεπορτάζ του τουρκικού καναλιού T1, o Μαχμούτ Καρατάι, που επί 15 χρόνια πουλάει κουλούρια, εμφανίζεται να πουλά μισά κουλούρια.
«Οι άνθρωποι άρχισαν να παραπονιούνται, λέγοντας: “Μα γίνεται να πουλιέται κουλούρι 2,5 λίρες;”. Αναγκαστήκαμε λοιπόν σε μια τέτοια πρακτική», είπε.
Ένας συνταξιούχος πολίτης που αγόρασε κουλούρι από τον πάγκο ανέφερε: «Με αυτόν τον ρυθμό θα αρχίσουν να πουλάνε και ένα τέταρτο του κουλουριού».
«Παλιά αγοράζαμε ένα τσουβάλι αλεύρι 100 λίρες, τώρα είναι 300 λίρες. Παλιά αγοράζαμε λάδι 75 λίρες, ενώ τώρα έφτασε τις 225 λίρες. Οι πωλήσεις μας έχουν πέσει. Η δαπάνη για την άδεια αυξήθηκε. Πληρώνουμε 4 χιλιάδες λίρες κάθε 30 μέρες. Το κόστος αυξάνεται», αναφέρει ο Καρατάι, αποτυπώνοντας με τον καλύτερο τρόπο την οικτρή κατάσταση στην οποία έχει οδηγήσει η υποτίμηση της λίρας την τουρκική οικονομία.
Ωστόσο, ο Ερντογάν δεν ονειρεύεται μόνο ανοίγματα προς την Αίγυπτο και το Ισραήλ, αλλά φιλοδοξεί να παίξει και ρόλο μεσολαβητή στην κρίση στις σχέσεις Ουκρανίας-Ρωσίας.
«Είτε ως μεσολαβητής είτε μιλώντας τους για το θέμα, διεξάγοντας αυτές τις συνομιλίες με την Ουκρανία και τον κ. Πούτιν, αν θέλει ο Θεός, θέλουμε να έχουμε ένα μερίδιο στη λύση αυτού», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
