Ο αυξανόμενος πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 6,2% τον Οκτώβριο στις ΗΠΑ και τις έστειλε πίσω στο 1990, καθώς από τότε είχαν να δουν ανατιμήσεις τέτοιου επιπέδου.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ παραδέχθηκε έπειτα την εκτίναξη του πληθωρισμού, παρουσιάζοντας τις προσπάθειές του να «τιθασεύσει» το κύμα ανατιμήσεων που απειλεί την αμερικανική οικονομία, επισκιάζει τις καλές οικονομικές ειδήσεις, απειλεί τα νομοθετικά σχέδια του Τζο Μπάιντεν και ίσως καταδικάσει τους Δημοκρατικούς στις ενδιάμεσες εκλογές του επόμενου έτους.
Με ποιο τρόπο όμως θα μπορούσε να θέσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό; Κατευθύνοντας τον κόσμο να ξεπεράσει τους φόβους τους και να προσανατολίσει τις αγορές του στους κλάδους της οικονομίας που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία.
Ο Μπάιντεν μπορεί να τονίσει πώς η καταναλωτική ζήτηση για αγαθά οδηγεί σε μεγάλο μέρος του προβλήματος του πληθωρισμού. Αλλά το να κάνει τους καταναλωτές να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους είναι πολύ πιο δύσκολο. «Πώς αλλάζει κανείς οικονομική πραγματικότητα; Δεν το κάνεις», σχολίασε ο ο Joel Naroff, πρόεδρος της Naroff Economics. «Αν πείτε στους ανθρώπους «σταμάτα να αγοράζεις», θα σε βρίσουν. «Ο τύπος δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι' αυτό. Αλλά είναι ένα πολιτικό πρόβλημα για αυτόν», πρόσθεσε.
Αναμφισβήτητα ο νέος κορωνοϊός είχε «πιο δυνατό χέρι» στις υπηρεσίες παρά στα αγαθά, είτε λόγω των περιορισμών είτε γιατί απαιτούν φυσική παρουσία.
Η στροφή αυτή όμως των καταναλωτών προς τα αγαθά τους τελευταίους 18 μήνες που διαρκεί η πανδημία, βρίσκεται στο επίκεντρο του υψηλού πληθωρισμού, ο οποίος επιδεινώνεται από τα προβλήματα που παρατηρούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό και ενώ ετοιμάζονται οι ενδιάμεσες εκλογές, ο Μπάιντεν χάνει μονάδες. Μεταξύ των λύσεων που προτείνει είναι να παροτρύνει τους Αμερικανούς να βγουν έξω και να ζήσουν τη ζωή τους, αντί να μένουν σπίτι και να παραγγέλνουν ακόμη περισσότερα είδη οικιακής χρήσης που θα πιέσουν τους προμηθευτές και θα διατηρήσουν τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα.
Η τελευταία έκθεση του υπουργείου Εμπορίου για τις λιανικές πωλήσεις αυτή την εβδομάδα -αύξηση 1,7% τον Οκτώβριο- έδειξε ότι οι καταναλωτές διατηρούν τις καταναλωτικές τους τάσεις, κάτι που τελικά εντείνει την ανισορροπία προσφοράς-ζήτησης με αποτέλεσμα να ακριβαίνουν τα προϊόντα.
Από την άλλη, ο τζίρος σε εστιατόρια και μπαρ παρέμεινε αμετάβλητος, «κουβαλώντας» ακόμα την επίδραση της πανδημίας.
Είθισται μετά την αύξηση των δαπανών για αγαθά, να ακολουθεί η αύξηση των δαπανών για υπηρεσίες. Όμως, και παρόλο που στις «μαύρες» μέρες της πανδημίας μειώθηκε κατακόρυφα η ζήτηση και για τα αγαθά και για τις υπηρεσίες, οι καταναλωτικές δαπάνες έχουν ανακάμψει με τη ζήτηση για αγαθά να έχει ξεπεράσει τη ζήτηση για υπηρεσίες.
Ο Λευκός Οίκος, όπως και αρκετοί αξιωματούχοι, θεωρούν ότι οι αυξήσεις των τιμών είναι προσωρινές. Στο μεταξύ ο Μπάιντεν προσπαθεί να αποσυμφορήσει την εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ παράλληλα έχει βάλει μια αντιπληθωριστική πινελιά στις τελευταίες νομοθεσίες που προωθεί.
Το μήνυμα είναι ότι οι φορολογικές περικοπές, σε συνδυασμό με τα φθηνότερα συνταγογραφούμενα φάρμακα, την υγειονομική κάλυψη, την παιδική φροντίδα και την φροντίδα ηλικιωμένων θα βοηθήσουν το εισόδημα των νοικοκυριών και θα επαναφέρουν το εργατικό δυναμικό.
Ο σύμβουλος οικονομικής πολιτικής του Μπάιντεν, Τζάρεντ Μπερνστάιν, δήλωσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει λάβει μέτρα για να αμβλύνει τους οικονομικούς κραδασμούς. «Όσον αφορά την αντιστάθμιση του σοκ από την πλευρά της ζήτησης, ο πρόεδρος ενήργησε με οξυδέρκεια», είπε ο Μπερνστάιν σε συνέντευξή του, προσθέτοντας ότι η διόρθωση της αλυσίδας εφοδιασμού είναι πιο περίπλοκη.
«Δεν ελέγχουμε τα λιμάνια στην Κίνα, τη Σιγκαπούρη ή το Άμστερνταμ», είπε, «και αυτά, επίσης, αντιμετωπίζουν περιορισμούς στην εφοδιαστική αλυσίδα». Όπως είπε, προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των προβλημάτων λειτουργούν δύο αποφάσεις του Μπάιντεν: 1. η παράταση του ωραρίου στα λιμάνια της Καλιφόρνια και 2. χρηματοδότηση των προσπαθειών μείωσης των σημείων συμφόρησης στα λιμάνια της Βόρειας Καρολίνα και της Τζόρτζια.
Οι Ρεπουμπλικάνοι ρίχνουν από την πλευρά τους την ευθύνη για την υπερθέρμανση της οικονομίας στις δαπάνες για την πανδημία υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών, κάνοντας λόγο για στασιμοπληθωρισμό (ο πληθωρισμός που δε συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση της παραγωγής).
Ο στασιμοπληθωρισμός είναι πιασάρικη ιδέα, αλλά δεν στέκει, σχολιάζει το Politico, εξηγώντας ότι οι εταιρείες διαθέτουν μετρητά, η ζήτηση των καταναλωτών δεν δείχνει σημάδια επιβράδυνσης, και η οικονομία συνεχίζει να επεκτείνεται.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Politico