Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Με τα συσσωρευμένα χρέη προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) από μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών να υπερβαίνουν για πρώτη φορά το αστρονομικό ποσό των 38 δισ. ευρώ, η επιτυχημένη πορεία των ρυθμίσεων αποτελεί βασικό συστατικό ισορροπίας, αλλά και βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Τα στοιχεία του ΚΕΑΟ για το β’ τρίμηνο δείχνουν ότι οι ενεργές και ολοκληρωμένες ρυθμίσεις του ν. 4611/19, δηλαδή των 120 δόσεων, έφτασαν στο τέλος του Ιουνίου τις 484.531 για οφειλές 4,22 δισ. ευρώ. Παράλληλα, όμως, υπάρχουν ρυθμίσεις που «τρέχουν» είτε για την πάγια των 12 δόσεων είτε για εκείνη που είχε τεθεί σε ισχύ από το 2015 και οδηγούσε σε αποπληρωμή οφειλής με 100 δόσεις.
Ταυτόχρονα, ειδικά για τους πυρόπληκτους που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού, έχει δοθεί περίοδος χάριτος μη καταβολής εισφορών για ένα εξάμηνο. Από τον Φεβρουάριο της νέας χρονιάς, όμως, θα μπορούν να καταβάλλουν κανονικά τις τρέχουσες εισφορές που θα προκύψουν, με τις παλαιότερες να μπορούν να τις ρυθμίσουν σε 12-24 μηνιαίες δόσεις ανά περίπτωση. Η κατώτατη δόση σε αυτό το ενδεχόμενο θα είναι 50 ευρώ τον μήνα.
Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει και για τα χρέη της πανδημίας. Εκεί επιλέχθηκε η λύση της αποπληρωμής σε 36-72 δόσεις για όσα χρέη συσσωρεύτηκαν από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και τον Ιούνιο του 2021. Εάν ο οφειλέτης επιλέξει την αποπληρωμή των 36 δόσεων, αυτή θα είναι άτοκη. Αν, όμως, προτιμήσει τις 72 δόσεις, τότε θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα επιβαρυνθεί με επιτόκιο 2,5%. Σε κάθε περίπτωση, η εν λόγω διαδικασία αποπληρωμής έχει ως κατώτατη δόση τα 30 ευρώ τον μήνα.
Παράλληλα υπάρχει και ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων του ν. 4469/2017, με την προθεσμία όμως της υποβολής αιτήσεων ένταξης να έχει λήξει από τις 30 Απριλίου 2020. Για ένταξη στην εν λόγω ρύθμιση έχουν υποβληθεί συνολικά 7.219 αιτήσεις από οφειλέτες που έχουν οφειλή προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ). Από αυτές, οι 2.524 προχωρούν σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, οι 708 αφορούν διμερή διαπραγμάτευση με το ΚΕΑΟ, ενώ οι υπόλοιπες 3.987 είναι αιτήσεις για οφειλές ελεύθερων επαγγελματιών. Σε εξέλιξη βρίσκεται η αξιολόγηση-επεξεργασία 730 εκκρεμών αιτήσεων.
Υπάρχει επίσης και η ρύθμιση οφειλών μέσω της δεύτερης ευκαιρίας. Θεσπίστηκε τον Οκτώβριο του 2020 με τον ν. 4738/20 και λειτουργεί ως μια πάγια διαδικασία πρόληψης και αποφυγής του κινδύνου αφερεγγυότητας του οφειλέτη. Η νέα διαδικασία, η οποία εφαρμόζεται σε εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή οδηγία 1023/2019, δημιουργεί ένα πλαίσιο για τη ρύθμιση οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων έναντι όλων των πιστωτών τους (Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, πιστωτικά ιδρύματα και λοιπούς ιδιώτες πιστωτές). Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα λειτουργικό περιβάλλον για την άμεση διαμόρφωση προτάσεων-λύσεων αναδιάρθρωσης των οφειλών από τους χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Από την 1η Ιουνίου 2021 κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα έχει δυνατότητα να υποβάλει αίτηση για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα Εξωδικαστικής Ρύθμισης Οφειλών στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ).
Προβληματίζουν οι απώλειες
Προβληματισμό προκαλεί, ωστόσο, ο μεγάλος αριθμός των απολεσθεισών ρυθμίσεων. Σύμφωνα με το ΚΕΑΟ, αθροιστικά ανέρχονται σε 432.746 οι ρυθμίσεις που χάθηκαν τα τελευταία χρόνια. Aναλύοντας περισσότερο τα στοιχεία β’ τριμήνου του ΚΕΑΟ, προκύπτουν τα εξής ανά ρύθμιση:
* Οι ενεργές περιπτώσεις από τη ρύθμιση των 120 δόσεων ανέρχονται στις 389.000. Το ρυθμισμένο ποσό υπολογίζεται στα 3,86 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, από την ίδια ρύθμιση έχουν ολοκληρωθεί 95.531 περιπτώσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του β’ τριμήνου του τρέχοντος έτους. Ως αποτέλεσμα εισπράχθηκαν από το ΚΕΑΟ 357.356.756 ευρώ από ληξιπρόθεσμες οφειλές. Παράλληλα, το ίδιο χρονικό διάστημα χάθηκαν 53.647 ρυθμίσεις των 120 δόσεων. Έτσι, δεν αποδόθηκαν στον ΕΦΚΑ χρέη που έφταναν τα 928.142.742 ευρώ.
* Από την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων βρίσκονται ακόμα σε ισχύ 39.495 αιτήσεις. Το συνολικό ρυθμισμένο ποσό ανέρχεται στα 327.499.157 ευρώ. Από τα διαθέσιμα στοιχεία του ΚΕΑΟ φαίνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί 154.033 αντίστοιχες ρυθμίσεις, που απέφεραν στο ταμείο του ΕΦΚΑ 712.658.263 ευρώ από το 2013 έως σήμερα. Την ίδια περίοδο, όμως, χάθηκαν άλλες 267.326 ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να μην αποδοθεί στον Φορέα ένα τεράστιο ποσό από ληξιπρόθεσμα χρέη, που φτάνει στα 6,64 δισ. ευρώ.
* Από τη ρύθμιση των 100 δόσεων (ν. 4321/15), ενεργές είναι ακόμα 32.203 περιπτώσεις, με το συνολικό ποσό να φτάνει τα 724.335.494 ευρώ. Ολοκληρώθηκαν 18.184 ρυθμίσεις αποφέροντας στον ΕΦΚΑ 360.950.870 ευρώ, όμως είναι ξανά πολύ μεγάλο το ποσό που χάθηκε από τις 68.163 ρυθμίσεις που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Ένα ποσό που φτάνει στα 2,77 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι μια ρύθμιση χάνεται για τον οφειλέτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) όταν δεν καταβληθούν δύο διαδοχικές μηνιαίες δόσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, απώλεια ρύθμισης επέρχεται και με το εάν καθυστερήσουν να καταβληθούν οι δύο τελευταίες δόσεις για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών.
