Από την έντυπη έκδοση
Η καλύτερη του αναμενομένου επίδοση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2021, αλλά και η εκτίμηση ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα ξεπεράσει τελικώς και το 6,1% που είναι η καινούργια επίσημη πρόβλεψη δημιουργούν προσδοκίες για πρόσθετα μέτρα στήριξης μέσα στο τρέχον έτος.
Στην κυβέρνηση, ωστόσο, υπάρχουν ήδη αντικρουόμενες απόψεις για το αν πρέπει να υπάρξουν πρόσθετες παρεμβάσεις που θα «χτυπήσουν» στο πρωτογενές έλλειμμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη υπήρξε συζήτηση με τους θεσμούς σχετικά με τον όγκο των μέτρων στήριξης που υιοθετήθηκαν φέτος τόσο για την αντιμετώπιση της πανδημίας όσο και για την επούλωση των πληγών που ανοίγουν λόγω της ενεργειακής κρίσης. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα μέτρα της Ελλάδας αναλογικά με το ΑΕΠ είναι από τα μεγαλύτερα σε ολόκληρη την Ευρώπη, τη στιγμή που η χώρα έχει ήδη το υψηλότερο χρέος στη γηραιά ήπειρο, ούσα η μοναδική με αναλογία άνω του 200%. Επίσης, σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα διαμορφώνεται το πρωτογενές έλλειμμα: η εκτίμηση για φέτος είναι ότι θα διαμορφωθεί στο 7,3%-7,4% του ΑΕΠ.
Ακόμη και με υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης αλλά και καλύτερη του αναμενομένου πορεία των φορολογικών εσόδων, και πάλι η αναλογία θα διαμορφωθεί κοντά στο 7%, που είναι εξαιρετικά υψηλό ποσοστό. Αυτό είναι και το επιχείρημα ακόμη και στελεχών του οικονομικού επιτελείου σχετικά με το κατά πόσο υπάρχουν τα περιθώρια για πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις φέτος. «Δεν πρέπει να γίνει ο προϋπολογισμός ένας μηχανισμός που από τη μία θα μπαίνουν χρήματα και από την άλλη θα βγαίνουν την ίδια στιγμή», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Σε κάθε περίπτωση, επειδή οι επόμενες εβδομάδες θα είναι εξαιρετικά κρίσιμες, καθώς πολλά θα κριθούν από την εξέλιξη των τιμών στα καύσιμα και στο ηλεκτρικό ρεύμα αλλά και από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν, οι όποιες νέες αποφάσεις θα ληφθούν προς τα μέσα Νοεμβρίου. Τα στοιχεία με την τελική εξέλιξη του πρωτογενούς αποτελέσματος για φέτος θα παραδοθούν στον πρωθυπουργό και εκείνος θα λάβει τις τελικές αποφάσεις τόσο για το 2021 όσο και για το 2022.
Η επιδότηση κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος
Προς το παρόν το μόνο «σίγουρο» μέτρο που υπάρχει στο τραπέζι φαίνεται να είναι η παράταση της επιδότησης για το ηλεκτρικό ρεύμα και μετά τον Δεκέμβριο του 2021. Κι αυτό, όμως, ενδέχεται να παραταθεί με διαφοροποιήσεις, καθώς η εργαλειοθήκη της Κομισιόν, με την οποία πρέπει να συμπλέουν όλες οι χώρες-μέλη, δεν αφήνει περιθώρια για οριζόντιες παρεμβάσεις όπως αυτές που υιοθέτησε η Ελλάδα στο θέμα της ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, σε περίπτωση που συνεχιστούν οι πολύ υψηλές τιμές, οι ενισχύσεις από τις αρχές του χρόνου να γίνουν στοχευμένα με κριτήρια και όχι οριζόντια για όλους. Από την άλλη, επειδή η ενεργειακή κρίση χτυπάει περισσότερο τα φτωχότερα νοικοκυριά, ανοικτό είναι και το ενδεχόμενο πρόσθετων εισοδηματικών ενισχύσεων υπό μορφή «μερίσματος». Υπενθυμίζεται ότι τόσο για το 2021 όσο και για το 2022 η Ελλάδα δεν δεσμεύεται από συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους. Θεωρείται, ωστόσο, κρίσιμο να σταλεί το μήνυμα στις αγορές ότι μετά τον έλεγχο της πανδημίας οι προτεραιότητες θα είναι η δημοσιονομική εξυγίανση και η επιστροφή στα λογικά πρωτογενή πλεονάσματα.
