Από την έντυπη έκδοση
Tης Δανάης Αλεξάκη
[email protected]
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την τελευταία προκήρυξη του Υπομέτρου 6.1 «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών», με τη σχετική δημοσίευση της Πρόσκλησης να τοποθετείται χρονικά μεταξύ 15-25 Οκτωβρίου, ώστε η περίοδος υποβολής δήλωσης ένταξης να διαρκέσει έως τις 15 Δεκεμβρίου. Πάνω από 10.000 φάκελοι αναμένεται να εγκριθούν, ενώ στόχος είναι οι εγκρίσεις στη φετινή πρόσκληση να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τον Φεβρουάριο.
Πλέον, έπειτα από πενταετή αναμονή, οι ενδιαφερόμενοι ηλικίας 18-41 που επιθυμούν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τον αγροτικό κλάδο καλούνται να υποβάλουν Αίτηση Στήριξης στο Νέο Πρόγραμμα, το οποίο εξασφαλίζει προνομιακή πρώτη εγκατάσταση μέσω της οικονομικής ενίσχυσης, με ποσό από 35.000 έως 40.000 ευρώ, ανάλογα με την κατεύθυνση της εκμετάλλευσης των ενδιαφερόμενων και του τόπου μόνιμης κατοικίας τους. Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στα 420 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με τα όσα έχει ήδη αναφέρει η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, όλες οι διαδικασίες θα γίνουν ηλεκτρονικά ενώ το ύψος της προκαταβολής θα φτάνει το 70%.
Ήδη από την προδημοσίευση του μέτρου έγινε κατανοητό πως υπάρχουν αρκετές ομοιότητες αλλά και σαφείς διαφοροποιήσεις από την προηγούμενη Πρόσκληση. Η «Ν» εστιάζει στις αλλαγές του νέου προγράμματος αλλά και στις αστοχίες που εντοπίζουν εξειδικευμένοι σύμβουλοι του αγροδιατροφικού τομέα της Novacert.
Οι διαφοροποιήσεις
Μεταξύ των κυριότερων διαφοροποιήσεων περιλαμβάνεται η επίτευξη κύκλου εργασιών από γεωργική δραστηριότητα, με βάση τα φορολογικά στοιχεία, σε ποσοστό τουλάχιστον 50% της τυπικής απόδοσης εισόδου στο μέτρο, ενώ κατά την αίτηση της τελικής αποπληρωμής θα πρέπει να έχουν υποβληθεί τουλάχιστον δύο φορολογικές δηλώσεις, όπου η πιο πρόσφατη από αυτές να εμφανίζει κύκλο εργασιών από γεωργικές δραστηριότητες τουλάχιστον ίσο με το 60% της τυπικής απόδοσης εξόδου από το μέτρο.
Επίσης, αλλαγές προβλέπονται σχετικά με:
* την αύξηση της συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης κατά τουλάχιστον 20% σε σχέση με την αρχική κατάσταση,
* την υπαγωγή στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ εντός 12 μηνών από την απόφαση έγκρισης και παραμονή έως το έτος εξόδου τους από το μέτρο,
* την υποχρεωτική παραμονή στο πρόγραμμα για 7 χρόνια, η οποία δύναται να αυξηθεί κατά 1 έτος ανάλογα με το έτος επίτευξης των στόχων(3 ή 4 έτος),
* τη διατήρηση της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη έως το έτος ολοκλήρωσης του προγράμματος,
* τη διατήρηση του τόπου μόνιμης κατοικίας, εντός της ίδιας Περιφέρειας,
* τη δυναμικότητα εισόδου της γεωργικής εκμετάλλευσης, εκφρασμένη σε όρους τυπικής απόδοσης, που θα πρέπει να ανέρχεται σε τουλάχιστον 8.000 ευρώ για μελισσοκομικές εγκαταστάσεις και από 8.000 ευρώ έως 12.000 ευρώ αναλόγως τον τόπο μόνιμη κατοικίας και τον πληθυσμό αυτού.
Όπως αναφέρει μιλώντας στη «Ν» η Βασιλική Γιαννοπούλου, στέλεχος του τμήματος Συμβουλευτικών Υπηρεσιών και Επενδυτικών Μέτρων της Novacert, «τα βασικά σημεία κλειδιά για την ένταξη των ενδιαφερόμενων στο πρόγραμμα έχουν δημοσιευθεί και αναλυθεί σε μεγάλο βαθμό. Το σημαντικότερο και στο οποίο θα θέλαμε εμείς να επιμείνουμε είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να θέσουν και να επιτύχουν μελλοντικούς στόχους, τηρώντας απαρέγκλιτα το θεσμικό πλαίσιο του Υπομέτρου. Επιπροσθέτως, αναφερόμαστε σε ένα πρόγραμμα που έχει θέσει ψηλά τον πήχη και ο ανταγωνισμός είναι έντονος. Συνεπώς, οι υποψήφιοι θα πρέπει να διαμορφώσουν ανταγωνιστική βαθμολογία ώστε να εξασφαλίσουν μία θέση ανάμεσα στους δικαιούχους. Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι υποψήφιοι που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα οφείλουν να αντιμετωπίσουν το ποσό της επιδότησης ως βοήθημα και όχι ως επίδομα, το οποίο θα τους οδηγήσει στον κεντρικό στόχο του Υπομέτρου, που δεν είναι άλλος από τη βιωσιμότητα της εκμετάλλευσής τους και την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων με επιπρόσθετη αξία έτσι ώστε να εδραιωθούν στην αγορά με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα».
Αστοχίες
Εξίσου σημαντικό ζήτημα αφορά τις αδυναμίες, αστοχίες και παραλείψεις που εντοπίζονται σε κάθε πρόγραμμα νέων αγροτών. Σε αυτό το πλαίσιο ο Ιωάννης Ευαγγελόπουλος, τεχνικός διευθυντής της Novacert, υπογραμμίζει, πέρα από την αναγκαιότητα ψηφιοποίησης των διαδικασιών και της έγκαιρης δημοσίευσης της πρόσκλησης, τη σπουδαιότητα πρόσβασης των νεοεισερχόμενων στον κλάδο σε ενυπόθηκα άτοκα δάνεια και της βελτιστοποίησης των χρηματοδοτικών εργαλείων του δεύτερου πυλώνα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον ίδιο «διανύουμε εποχές όπου η τεχνολογία παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην καθημερινότητά μας και οφείλουμε με τη σειρά μας να προσαρμοζόμαστε και να εξελισσόμαστε. Από πλευράς των μελετητών, θεωρούμε πως η διαδικασία των προγραμμάτων θα πρέπει να απλοποιηθεί, ξεκινώντας από την κατάργηση της προσκόμισης Φυσικών Φακέλων. Εφόσον τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κοινοποιούνται στις αρμόδιες υπηρεσίες και αξιολογητές μέσω της ειδικά διαμορφωμένης πλατφόρμας του κράτους (Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων), η δημιουργία και προσκόμιση Φυσικών Φακέλων συντελεί στην άμβλυνση φαινομένων γραφειοκρατίας και στην υπερφόρτωση των μελετητικών γραφείων, καθώς και των τοπικών ΔΑΟΚ. Μία επιπρόσθετη αλλαγή που θα συνέβαλε σημαντικά είναι η έγκαιρη δημοσίευση της πρόσκλησης, η οποία θα οδηγήσει σε ορθότερη προετοιμασία των ενδιαφερομένων, μειώνοντας σημαντικά τα λάθη κατά την υποβολή των αιτήσεων, οδηγώντας έτσι στη γρήγορη δημοσίευση των αποτελεσμάτων. Επιπλέον, θα αποτρέψει τις πολλαπλές τροποποιήσεις του θεσμικού πλαισίου, οι οποίες προκαλούν σύγχυση στους μελετητές και ενδιαφερόμενους και οδηγούν σε καθυστερήσεις ως προς τις αιτήσεις, τα τελικά αποτελέσματα και την καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης. Το παραπάνω φαινόμενο οδηγεί με τη σειρά του σε καθυστερήσεις πληρωμών, διαφοροποιώντας σημαντικά και σε μερικές περιπτώσεις ζημιώνοντας τον οικονομικό προγραμματισμό που έχει σχεδιάσει ο κάθε υποψήφιος.
Επίσης, θα πρέπει να υπερτονιστεί ότι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι οφείλουν να συνεργάζονται στενά και να ενημερώνονται από τους μελετητές τους για τυχόν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο του Προγράμματος ώστε να προσαρμόζονται άμεσα και ορθά στα νέα δεδομένα. Το κυριότερο όμως που οφείλουν να προσέξουν και υποχρεούνται να ενημερώνουν έγκαιρα τον υπεύθυνο του επιχειρηματικού τους σχεδίου είναι όταν πραγματοποιούνται αλλαγές στην οικονομική τους κατάσταση(εξωγεωργική απασχόληση), καθότι τέτοιου είδους ενέργειες εμπεριέχουν κινδύνους απένταξης».
Σε επενδυτικό επίπεδο, ο κ. Ευαγγελόπουλος τονίζει ότι «θα πρέπει να υπάρξει πρόσβαση σε ενυπόθηκα άτοκα δάνεια με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΤΕπ) για τους νέους που θέλουν να ξεκινήσουν μία επιχείρηση στον αγροτικό τομέα (αγορά υλικού κεφαλαίου και γης) ή να γίνουν περισσότερο άμεσα και χρηστικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΠΑΑ».
Συνεργατικά σχήματα
Αναφορικά με τη νέα προγραμματική περίοδο 2023-2027 ο εμπορικός διευθυντής της Novacert, Ιωάννης Στεργίου, στέκεται ιδιαίτερα στη δυνατότητα ενεργοποίησης συνεργατικών σχημάτων αποχωρούντος-νέου γεωργού, μέτρο που όπως σημειώνει πρέπει να προηγηθεί της προκήρυξης των Νέων Γεωργών.
«Εν αναμονή της νέας ΚΑΠ, περιμένουμε, όπως όλοι, μια πιο ολοκληρωμένη και συνεκτική προσέγγιση, ανταποκρινόμενη στις νέες συνθήκες με άμεσο στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, την κλιματική αλλαγή και την κοινωνικοοικονομική ενίσχυση των αγροτικών περιοχών. Επίσης, με τη νέα ΚΑΠ προσδοκούμε τη δημιουργία συνεργατικών σχημάτων αποχωρούντος-νέου γεωργού, που ιδανικά θα θέλαμε ήδη να είχε προκηρυχθεί ως μέτρο προγενέστερα της προκήρυξης των Νέων Γεωργών. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, στόχος του Υπομέτρου 6.1 είναι η ηλικιακή ανανέωση και η δημιουργία επιχειρηματιών γεωργών, οι οποίοι θα διαθέτουν κατάλληλα εφόδια και βιώσιμες εκμεταλλεύσεις. Ως επί το πλείστον, ενδιαφερόμενοι οι οποίοι επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα των Νέων Γεωργών λαμβάνουν το κεφάλαιο εκκίνησης (μεταβίβαση καλλιεργούμενων εκτάσεων) από τους γεωργούς γονείς τους. Συνεπώς, συνδυάζοντας τα δύο ανωτέρω μέτρα θα μπορούσαν να στεφθούν με επιτυχία οι στόχοι και των δύο προγραμμάτων, δίνοντας εν γένει οικονομική ανάσα στον αγροτικό κόσμο» αναφέρει ο ίδιος.
