Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
Η JADBio ξεκίνησε μόλις τον Ιούλιο του 2020 με αποστολή να παρέχει στα ερευνητικά ιδρύματα, στους επιστήμονες, αλλά και στις εταιρείες τη δυνατότητα να αναλύουν αυτόματα τα δεδομένα. Πρόσφατα βραβεύτηκε από τη Eurobank, την PRAXI Network, την Intel-Lex και την Accenture στο πλαίσιο του 1ου Διαγωνισμού Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας - Elevate Greece. Η διάκριση έρχεται να προστεθεί στο πλούσιο βιογραφικό της JADBio, η οποία μέχρι σήμερα έχει «σηκώσει» από την αγορά 1,3 εκατ. ευρώ από επενδυτές κι επιπλέον 1 εκατ. ευρώ από ερευνητικά προγράμματα. Πρόκειται για το αρχικό κεφάλαιο ανάπτυξης τεχνολογίας και επένδυσης σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Σήμερα βρίσκεται μπροστά σε νέο κύκλο χρηματοδότησης. Η ομάδα της αποτελείται από 20 άτομα προσωπικό, διαθέτει γραφεία στη Silicon Valley των ΗΠΑ, καθώς και στη Δανία, απ' όπου προέρχονται μέτοχοι και συνιδρυτές της εταιρείας.
Από την ιδέα στην πράξη
Η πλατφόρμα αυτόματης μηχανικής εκμάθησης (autoML) JADBio είναι ένα λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργήθηκε από την Gnosis Data Analysis PC, μια spin-off του Πανεπιστημίου Κρήτης, η οποία ιδρύθηκε το 2013 με αποστολή να ενισχύει τις εταιρείες και τα ερευνητικά ιδρύματα με καινοτόμες λύσεις και υπηρεσίες ανάλυσης δεδομένων. H JADBio είναι ειδικά σχεδιασμένη για δεδομένα βιοεπιστημών και ιδιαίτερα μοριακά, σύμφωνα με τον Γιάννη Τσαμαρδίνο, διευθύνοντα σύμβουλο και συνιδρυτή της εταιρείας.
Ο κ. Τσαμαρδίνος ήταν διδακτορικός φοιτητής της Τεχνητής Νοημοσύνης στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ όταν έβλεπε στην αγορά την ανάγκη για αυτοματοποίηση της όλης διαδικασίας ανάλυσης δεδομένων. Η ιδέα για ένα εργαλείο που θα αυξάνει την παραγωγικότητα των αναλυτών ωρίμασε σταδιακά, όταν αργότερα ως καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Vanderbilt διαπίστωνε ότι δεν υπήρχε εμπορικό εργαλείο που να μπορεί να επιτελέσει αυτόματα τις αναλύσεις και να «εκδημοκρατίσει» έτσι την αυτοματοποίηση της ανάλυσης δεδομένων ώστε να είναι διαδικασία προσβάσιμη σε όλους, ακόμη και στους μη ειδικούς. Η συμμετοχή του σε διεπιστημονικά ερευνητικά προγράμματα τον έφερε σε επαφή με άλλους επιστήμονες, όπως γιατρούς, βιολόγους, ψυχολόγους και βιοπληροφορικούς και μέσα από αυτές τις αλληλεπιδράσεις προέκυψε η συνεργασία με Δανούς επιχειρηματίες του χώρου της βιοπληροφορικής, οι οποίοι ήρθαν για διακοπές στην Ελλάδα, μοιράστηκαν με τον κ. Τσαμαρδίνο τα «μυστικά» της τεχνολογίας JADBio και ξεκίνησε μια στενή συνεργασία και η συμμετοχή τους ως μέτοχοι και συνιδρυτές.
Το 2020 η JADBio ξεκίνησε ερευνητική συνεργασία με την ομάδα «Άτλας του καρκινικού γονιδιώματος - TCGA». Πρόκειται για το μεγαλύτερο εθνικό ογκολογικό έργο στις ΗΠΑ, με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 360 εκατ. δολαρίων. Η JADBio ανέλυσε τα δεδομένα τους, ως μέρος ερευνητικής κοινοπραξίας, με πολύ μεγάλη επιτυχία. Παρομοίως, σε έναν πρόσφατο διαγωνισμό του οργανισμού FDA, του αντίστοιχου ΕΟΦ των ΗΠΑ, τα προβλεπτικά μοντέλα που αυτόματα παρήγαγε η JADBio πήραν την τρίτη θέση ανάμεσα σε άλλες 30 ομάδες έμπειρων αναλυτών. Όπως εξηγεί στη «Ν» ο κ. Τσαμαρδίνος, η JADBio μπορεί να κατασκευάσει προβλεπτικά μοντέλα σχετικά με τα δεδομένα που της παρέχει ο χρήστης τελείως αυτόματα. Παραδείγματα αποτελούν μοντέλα για την πρόβλεψη της επιβίωσης καρκινοπαθών, τη διάγνωση του υποτύπου καρκίνου, την πρόβλεψη απόκρισης στη θεραπεία, την πρόβλεψη αυτοκτονίας κ.ά. Μιλώντας με παραδείγματα, ο κ. Τσαμαρδίνος μάς αναφέρει ένα πρόσφατο, όπου η JADBio παρήγαγε ένα μοντέλο που προβλέπει ποιος ασθενής με Covid-19 θα καταλήξει σε ΜΕΘ, δημοσιευμένο στο έγκριτο περιοδικό «Scientific Reports» του Nature. Η JADBio ανέλυσε μερικές δεκάδες δείγματα αίματος όπου μετρούνται περίπου 1.500 μοριακές ποσότητες, όπως πρωτεΐνες. Τα δεδομένα τοποθετούνται σε ένα πρόγραμμα Excel, το οποίο στη συνέχεια ανεβάζουν στην πλατφόρμα JADBio. Μερικά «κλικ» αργότερα έχει παραχθεί ένα μοντέλο που προβλέπει την πιθανότητα να καταλήξει ένας ασθενής στην εντατική.
Σημειώνεται ότι η ομάδα της JADBio δεν γνωρίζει πώς χρησιμοποιούν τα δεδομένα οι πελάτες της. Πρόκειται, πάντως, για σημαντικούς οργανισμούς, όπως η Indivumed, που υιοθετεί την JADBio στο δικό της σύστημα τεχνητής νοημοσύνης. Πρόσφατα η ομάδα της JADBio υπέγραψε συμφωνία με την Qiagen, έναν γίγαντα στον χώρο της βιοτεχνολογίας και βιοπληροφορικής, για τη μεταπώληση της υπηρεσίας JADBio στους πελάτες της, ενώ κυοφορούνται και άλλα σημαντικά deals.
Η αγορά autoML
Η ελληνική startup θέτει υψηλούς στόχους. Εξάλλου στην αγορά του autoML το «ταβάνι» είναι ψηλά, καθώς αναπτύσσεται με υψηλούς ρυθμούς και υπολογίζεται να φτάσει στα 15 δισ. δολάρια τα επόμενα χρόνια, αναδεικνύοντας ευκαιρίες σε νέους αναδυόμενους τομείς. Ο ανταγωνισμός δεν είναι μόνο κολοσσοί, όπως η Data Robot και η Dataiku, αλλά και μικρότερες εταιρείες που αναπτύσσουν εναλλακτικές λύσεις για τους αναλυτές δεδομένων. Η JADBio κάνει τη διαφορά γιατί απευθύνεται στοχευμένα στην αγορά των μοριακών δεδομένων και στις επιστήμες ζωής. Βλέπει τις πωλήσεις της στην πρώτη πλήρη οικονομική χρήση να κυμαίνονται από 0,5 έως 1 εκατ. ευρώ, για να φτάσει μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες εκατ. ευρώ σε μία τριετία, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
