Μειωμένες κατά 20% ήταν πέρυσι, σε σύγκριση με το 2019, οι απάτες και οι παρατυπίες που σχετίζονται με τα έσοδα και τα κονδύλια της ΕΕ, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τη Δευτέρα.
Πιο αναλυτικά, πέρυσι, οι εθνικές αρχές της ΕΕ ανέφεραν συνολικά 1.056 απάτες παρατυπίες, με συνολικό οικονομικό αντίκτυπο 371 εκατ. ευρώ. Παρόλο που αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τη σταθερή μείωση που παρατηρείται τα τελευταία πέντε χρόνια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν εθνικές στρατηγικές καταπολέμησης της απάτης και να θεσπίσουν αποτελεσματικά συστήματα ελέγχου για τη μείωση των νέων κινδύνων που σχετίζονται με τον προϋπολογισμό της ΕΕ και τη διαχείριση κεφαλαίων ανάκαμψης.
Στην έκθεση αναφέρεται επίσης ότι η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Σουηδία, η Δανία και η Ιρλανδία θα πρέπει να επανεξετάσουν την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), ένα ανεξάρτητο όργανο που είναι αρμόδιο να ερευνά, να διώκει και να παραπέμπει ενώπιον της δικαιοσύνης εγκλήματα σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.
Να σημειωθεί ότι επί του παρόντος, η Κύπρος, η Δανία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Ολλανδία, η Σλοβενία και η Ισπανία δεν διαθέτουν εσωτερικά σχέδια καταπολέμησης της απάτης.
«Η άνευ προηγουμένου απάντηση της ΕΕ στην πανδημία καθιστά διαθέσιμα περισσότερα από 2 τρισεκατομμύρια ευρώ για να βοηθηθούν τα κράτη μέλη να ανακάμψουν από τον αντίκτυπο του κορωνοϊού. Η συνεργασία από κοινού σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών για την προστασία αυτών των χρημάτων από απάτες δεν ήταν ποτέ πιο σημαντική», δήλωσε ο επίτροπος για τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό Γιοχάνες Χαν.
Πού εντοπίζονται
Το 2020, οι περισσότερες περιπτώσεις απάτης ή παρατυπιών που επηρέασαν τα έσοδα της ΕΕ συνδέονταν με την υποτίμηση, λανθασμένη ταξινόμηση ή το λαθρεμπόριο αγαθών - κυρίως υποδημάτων, υφασμάτων, οχημάτων, ηλεκτρικών μηχανημάτων και εξοπλισμού.
Όμως οι απάτες στα τελωνεία επηρέασαν διαφορετικά τα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, όπως διαπιστώθηκε στην έκθεση. Ενώ τα ποσοστά ανίχνευσης στο Βέλγιο, τη Βουλγαρία, τη Γερμανία, την Κροατία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία ήταν υψηλότερα το 2020 σε σύγκριση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ιταλία, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Πορτογαλία και τη Σλοβακία ήταν τα χαμηλότερα.
Στην έκθεση, ο αξιωματούχος της ΕΕ προειδοποιεί επίσης ότι οι χώρες της ΕΕ εξακολουθούν να χάνουν δισεκατομμύρια λόγω φορολογικής απάτης και ανεπαρκών συστημάτων είσπραξης φόρων.
Ο ΦΠΑ και το ηλεκτρονικό εμπόριο
Το «κενό του ΦΠΑ», η διαφορά δηλαδή μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και των εισπραχθέντων, εκτιμήθηκε το 2019 σε λίγο κάτω από τα 130 δισ. ευρώ για ολόκληρη την ΕΕ.
Καθώς η πανδημία οδήγησε στην άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε το 2020 νομοθετική δέσμη για την ενίσχυση της καταπολέμησης του ΦΠΑ και της τελωνειακής απάτης στο διαδίκτυο-υποχρεώνοντας τους παρόχους που προσφέρουν υπηρεσίες πληρωμών στην ΕΕ να παρακολουθούν και να αναφέρουν τις διασυνοριακές πληρωμές.
Στο μεταξύ, η έκθεση δείχνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών που σχετίζονται με τις δαπάνες της ΕΕ την περίοδο 2014-2020 αυξήθηκε, σε σύγκριση με εκείνες που συνδέονται με την περίοδο 2007-2013.
Τα γεωργικά κονδύλια
Στις γεωργικές δαπάνες, περίπου το 62 % των παρατυπιών αφορούσε προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, τα οποία στοχεύουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του τομέα, ενώ το 25 % αφορούσαν επενδυτικά μέτρα και προγράμματα προώθησης.
Περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων που σχετίζονται με την προώθηση προϊόντων, όπως κρασί, φρούτα και λαχανικά, διερευνώνται επίσης από το γραφείο καταπολέμησης της απάτης της ΕΕ OLAF.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν επίσης αναφέρει έναν αυξανόμενο αριθμό παρατυπιών που σχετίζονται με βασικές υποδομές, από την ενέργεια και τις μεταφορές έως την υγεία και την εκπαίδευση.
Παρ 'όλα αυτά, η πολιτική για την αλιεία θεωρείται επίσης μια περιοχή «ευάλωτη« σε απάτες και παρατυπίες.
Η παραποίηση εγγράφων, η δημιουργία τεχνητών συνθηκών από τους δικαιούχους και η ατελής υλοποίηση του έργου είναι οι πιο συχνά διαπιστωμένες παρατυπίες στο πλαίσιο των γεωργικών δαπανών.
Ομοίως, λανθασμένα, ελλιπή, παραποιημένα δικαιολογητικά (45%), παράβαση των διατάξεων των συμβάσεων (18%), η επιλεξιμότητα και η παραβίαση των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις (15%) είναι τα πιο συχνά ζητήματα στο πλαίσιο των δαπανών προγράμματος της ΕΕ.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ προέτρεψε τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συλλογή δεδομένων, ιδίως όσον αφορά τις διασυνοριακές υποθέσεις.
Με πληροφορίες από euobserver