Η κλιμάκωση των τιμών της ενέργειας στην Ισπανία γίνεται σταδιακά πρόβλημα στις τέσσερις γωνιές της ηπείρου των οποίων οι επιπτώσεις φτάνουν στις Βρυξέλλες. Παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς το παρόν αποκλείει κάποια παρέμβαση, θεωρεί ότι είναι ένα θέμα που απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση σε κοινοτικό επίπεδο. Οι Βρυξέλλες παρακολουθούν τις διακυμάνσεις στην αγορά ενέργειας στην ΕΕ για να δουν εάν βρίσκεται ενώπιον ενός προσωρινού ή μακροπρόθεσμου φαινόμενου που απαιτεί δράση από την πλευρά της. Δεσμεύθηκε όμως στη Moncloa να μελετήσει τις εκπτώσεις στο ρεύμα που αποφάσισε η κυβέρνηση Σάντσεθ.
«Η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ έχει ανακοινώσει μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση του ζητήματος», δήλωσε ο πρώτος εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, την Τετάρτη σε συνάντηση με πολλά ισπανικά μέσα ενημέρωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Θα μελετήσουμε αυτά τα μέτρα», πρόσθεσε ο επίτροπος που ηγήθηκε της πρότασης των Βρυξελλών για το λεγόμενο Πράσινο Σύμφωνο. Ο Τιμερμανς έκανε διάκριση μεταξύ των μέτρων της Ισπανικής Εκτελεστικής Υπηρεσίας μεταξύ εκείνων που αποσκοπούν στην «εξασθένηση της διακύμανσης της αγοράς» και άλλων που προτείνουν να επανεξεταστεί «η ίδια η δομή της αγοράς», όπως «η παρέμβαση στα κέρδη των εταιρειών». Όσον αφορά αυτές τις τελευταίες ενέργειες, υποστήριξε ότι πρόκειται για «πολύ πιο θεμελιώδη ζητήματα» που πρέπει να μελετηθούν.
Τροχοπέδη στις πρωτοβουλίες για το Κλίμα;
Η συζήτηση έρχεται σε μια «άβολη» στιγμή, που πρόκειται να ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το φιλόδοξο πράσινο πακέτο με το οποίο το κοινοτικό μπλοκ σκοπεύει να μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά 55% έως το 2030 και να επιτύχει τη συνολική απορρόφηση άνθρακα της οικονομίας της κοινοτικό μπλοκ το 2050. Η τιμή της ενέργειας έγινε ένα από εκείνα τα θέματα που συζητήθηκαν παντού στο Στρασβούργο κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας της συνόδου ολομέλειας.
Την Τρίτη, σε συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο του Τίμερμανς με ευρωβουλευτές λόγω του Πράσινου Συμφώνου, ο Ευρωπαίος Επίτροπος αναγνώρισε ήδη την ανησυχία του για την αύξηση των τιμών και την επίδραση που μπορεί να έχει ως τροχοπέδη στις περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες που προωθεί η Κοινότητα. «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στο κοινωνικό κομμάτι να αντιταχθεί στο τμήμα του κλίματος», είπε. «Βλέπω αυτήν την απειλή πολύ καθαρά τώρα που έχουμε μια συζήτηση για κλιμάκωση των τιμών στον τομέα της ενέργειας».
Ο Τίμερμανς διαβεβαίωσε ότι μόνο το ένα πέμπτο της αύξησης της ενέργειας μπορεί να αποδοθεί στην αύξηση των δικαιωμάτων εκπομπών CO2, ενώ το υπόλοιπο είναι συνέπεια «της σπανιότητας της αγοράς». Ο Ολλανδός αναγνώρισε ότι πολλά από τα μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής θα έχουν επίσης επίδραση στην τιμή, αν και μακροπρόθεσμα θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές για τους τελικούς καταναλωτές. «Σε όλη αυτήν την κρίση των τιμών της ενέργειας, είδαμε ότι οι τιμές των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παρέμειναν χαμηλές και σταθερές. Έτσι, αντί να παραλύσουμε », είπε,« θα πρέπει να επιταχύνουμε τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να είναι προσιτή σε όλους ». Υποστήριξε επίσης τη δίκαιη κατανομή των βαρών αυτής της μετάβασης στην κοινωνία.
Παρόλο που η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρέλειψε το θέμα στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης την Τετάρτη, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Γιπσέπ Μπόρελ, το ανέφερε σε συνέντευξή του την ίδια μέρα στο RNE. Η συζήτηση για το σύστημα τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, είπε, δεν έχει ακόμη εισέλθει στην Επιτροπή. «Αλλά θα ανοίξει», προέβλεψε.
Η Επιτροπή υπερασπίζεται το ισχύον σύστημα
«Στην Ισπανία ήμασταν μεταξύ των πρώτων που παρατηρήσαμε τον αντίκτυπο», πρόσθεσε, «επειδή έχουμε ένα σύστημα όπου τιμολογείται κάθε ημέρα και επομένως τις αυξήσεις της τιμής τις βλέπουμε αμέσως». Από την άλλη πλευρά, «στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες τα συμβόλαια είναι σε ετήσια σταθερή τιμή και ως εκ τούτου δεν θα το παρατηρήσουν μέχρι το τέλος του έτους», εξήγησε. Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας υποστήριξε την αναθεώρηση του συστήματος τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, διότι «στο τέλος της ημέρας υπάρχει κοινοτικός κανονισμός» για την τιμολόγηση «και αργά ή γρήγορα η Ευρώπη θα πρέπει να πει κάτι».
Τον Ιούλιο, η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα, έστειλε μια επιστολή στον Τίμερμανς στην οποία ζητούσε αλλαγή στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. «Αν θέλουμε να διασφαλίσουμε την επιτυχία της μετάβασης, πρέπει να ξανασκεφτούμε τον σχεδιασμό της αγοράς ενέργειας», υποστήριξε. Ο στόχος, σύμφωνα με την επιστολή: «Ότι δεν διασφαλίζουν μόνο την αποτελεσματική κατανομή των πόρων και τη δημιουργία επαρκών σημάτων τιμών, αλλά, και ιδιαίτερα, μια δίκαιη και δίκαιη κατανομή των οφελών που σχετίζονται με τον μετασχηματισμό του μίγματος γενεών ». Ερωτηθείς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με αυτήν την επιστολή, ο Τίμερμανς είπε στον ισπανικό Τύπο ότι θα το μελετήσουν: «Θα εξετάσουμε ποιες θα είναι οι συνέπειες από αυτό που ζητάει η Ριμπέρα ή τι έχει κάνει και προτείνει η ισπανική κυβέρνηση».
Σύμφωνα με την El País, η Επιτροπή, σε κάθε περίπτωση, δεν έχει τροποποιήσει την επίσημη θέση της. Από το καλοκαίρι, οι Βρυξέλλες απάντησαν σε αυτό το ζήτημα με σχεδόν πανομοιότυπα επιχειρήματα, υπερασπιζόμενες την τρέχουσα ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. «Οι υψηλές τιμές προέρχονται από ένα συνδυασμό παραγόντων, που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στη σημαντική παγκόσμια ζήτηση για φυσικό αέριο, τις υψηλότερες τιμές δικαιωμάτων εκπομπών, σε συνδυασμό με τις υψηλές εποχιακές απαιτήσεις που προκαλούνται από την οικονομική ανάκαμψη και τις καιρικές συνθήκες», είπε εκπρόσωπος της κοινότητας κατά τη διάρκεια παρέμβασης τον Αύγουστο. Στην Επιτροπή δεν είναι πρόθυμοι να ανοίξουν «μια συζήτηση με κανέναν για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς ενέργειας» ή για τη «φιλόδοξη ενεργειακή πολιτική» τους. Τουλάχιστον για τώρα.
Ελίζα Καραγιώργη
[email protected]
