Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Η πλήρης και μόνιμη πλέον κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης είναι το επόμενο μέτρο ελάφρυνσης που θα ληφθεί, εφόσον η οικονομία κινηθεί ταχύτερα από τον αναθεωρημένο στόχο του ΑΕΠ, αλλά και το επιτρέψουν οι θεσμοί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το κεφάλαιο των μέτρων στήριξης δεν έχει κλείσει για την κυβέρνηση. Στο ενδεχόμενο που ο πήχης της φετινής ανάπτυξης διαμορφωθεί τελικώς πάνω από τον επικαιροποιημένο στόχο του 5,9%, θα υπολογιστεί ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος και θα διανεμηθεί.
Το ίδιο θα γίνει και από το νέο έτος. Με μια διαφορά: από το νέο έτος -εξαιρετικά κρίσιμο καθώς εκτός από την ολοκλήρωση της μεταμνημονιακής εποπτείας μπαίνει στην ατζέντα και η σκληρή διαπραγμάτευση για την αλλαγή του Συμφώνου Σταθερότητας- η προτεραιότητα της κυβέρνησης θα είναι η νομοθέτηση μέτρων μόνιμου χαρακτήρα.
Οι προτεραιότητες
Στην κορυφή της ατζέντας, η πλήρης και μόνιμη πλέον κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης προκειμένου να καλυφθούν και οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες που, προς το παρόν, θα εξακολουθήσουν να επιβαρύνονται με το συγκεκριμένο μέτρο: μισθωτοί και συνταξιούχοι.
Ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα είναι επίσης η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και η λήψη πρόσθετων μέτρων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ειδικά για νέους και γυναίκες όπου τα ποσοστά ανεργίας παραμένουν υψηλά, καθώς επίσης και για τη στήριξη των νέων ζευγαριών ακόμη και μέσω πρόσθετων μέτρων στήριξης για την κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών.
Για τον ακριβή χρόνο λήψης των επόμενων μέτρων στήριξης, δύο μεγέθη θα λειτουργήσουν ως «ρυθμιστές»: το πρώτο είναι ο ρυθμός ανάπτυξης το επόμενο χρονικό διάστημα (όχι μόνο φέτος αλλά και του χρόνου) και το δεύτερο οι δημοσιονομικοί στόχοι που θα κληθεί να επιτύχει η χώρα ειδικά μετά το 2022, έτος κατά το οποίο αναμένεται να λήξει και η λεγόμενη «ρήτρα διαφυγής» (σ.σ.: το μέτρο έκτακτου χαρακτήρα που επέτρεψε στις χώρες να εμφανίσουν πρωτογενή ελλείμματα προκειμένου να αντιμετωπίσουν την πανδημία).
Τα ελλείμματα
Για τους δημοσιονομικούς στόχους το κρίσιμο διάστημα θα είναι το β’ εξάμηνο της επόμενης χρονιάς. Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν στα μέσα του 2022 -προκειμένου να έχουν διαμορφωθεί και οι συσχετισμοί στην Ε.Ε. μετά τα αποτελέσματα των εκλογών αρχικά σε Γερμανία και μετά στη Γαλλία- και να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος της επόμενης χρονιάς.
Στο ελληνικό στρατόπεδο υπάρχει ήδη αισιοδοξία για την έκβαση αυτών των διαπραγματεύσεων, από τις οποίες σε πολύ μεγάλο βαθμό θα προκύψουν και τα όρια χρηματοδότησης αλλά και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων μειώσεων φόρων.
Πρώτον, διότι η ελληνική οικονομία είναι ήδη σε θέση να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα αν εκλείψουν οι εξωγενείς παράγοντες, όπως ήταν (ειδικά κατά την περσινή και τη φετινή χρονιά) η ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της ύφεσης που προκάλεσε η πανδημία.
Και, δεύτερον, διότι η Ελλάδα, στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, δεν αναμένεται ότι θα είναι στο «πρώτο κάδρο» (σ.σ.: αυτή τη φορά τα βλέμματα στρέφονται κυρίως προς την Ιταλία η οποία έχει αυξήσει αισθητά το χρέος της ειδικά μετά την πανδημία).
Οι κινήσεις αναδιάρθρωσης του χρέους που έχουν ήδη γίνει στη χώρα αλλά και αυτές που προωθούνται εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε γενναία μείωση των τόκων εξυπηρέτησης του χρέους ειδικά από το 2023 και μετά. Κατά συνέπεια, θα είναι μικρότερη και η ανάγκη παραγωγής πρωτογενών πλεονασμάτων προκειμένου να ισοσκελίζεται ο προϋπολογισμός σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης και να βελτιώνεται η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Κρίσιμο εξάμηνο
Το επόμενο εξάμηνο θα είναι πολύ κρίσιμο. Εκτός από τον σχηματισμό σαφούς εικόνας για την πορεία της πανδημίας, θα φανεί σε μεγάλο βαθμό και το αν θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις ότι το κύμα ανατιμήσεων ειδικά στην ενέργεια είναι προσωρινό.
Οι εκτιμήσεις και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αλλά και άλλων ξένων οίκων είναι ότι μέχρι τον Μάρτιο θα έχει κλείσει αυτός ο κύκλος. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και οι αντίθετες φωνές που υποστηρίζουν ότι οι ανατιμήσεις σε φυσικό αέριο, πετρέλαιο και διεθνείς τιμές ρύπων που επηρεάζουν άμεσα και την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας ήρθαν για να μείνουν.
Σε κάθε περίπτωση, στην κυβέρνηση αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο, εφόσον κριθεί απαραίτητο να ληφθούν και νέα έκτακτου χαρακτήρα μέτρα στήριξης ώστε να αποφευχθεί μια γενική άνοδος τιμών.
Επικαιροποιήσεις
Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα το οικονομικό επιτελείο θα επικαιροποιεί συνεχώς τις προβλέψεις του για την πορεία της οικονομίας, καθώς πέρα από το αν θα επιτευχθεί ο φετινός στόχος της ανάπτυξης (σ.σ.: δηλαδή το αναθεωρημένο 5,9%) θα πρέπει να επανεκτιμηθεί και ο στόχος μεταβολής του ΑΕΠ για το 2022 εν όψει και της κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού στη Βουλή.
Όπως υποστήριξαν τις προηγούμενες ημέρες τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Οικονομικών, η πρόβλεψη για την ανάπτυξη του 5,9% φέτος κρίνεται ως «ασφαλής», με τις πιθανότητες ακόμη μεγαλύτερης αύξησης να είναι αρκετές. Καλύτερη εικόνα θα προκύψει βέβαια αφού δημοσιευτούν και τα τελικά στοιχεία για την πορεία της φετινής τουριστικής σεζόν, προκειμένου να υπάρχει σαφής εικόνα για την πορεία της οικονομίας στο 3ο τρίμηνο.
Αισιοδοξία από Moody’s
Αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 8,2% στο σύνολο του 2021 προβλέπει το αισιόδοξο σενάριο της Moody’s Analytics, μετά την άνοδο του ΑΕΠ κατά 16,2% κατά το β’ τρίμηνο του έτους.
Για το τρίτο τρίμηνο η Moody’s Analytics προβλέπει ότι η διεύρυνση της οικονομικής δραστηριότητας θα κινηθεί λόγω του τουρισμού και πάλι σε διψήφια ποσοστά, ενώ για το 2022 προβλέπει ότι η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο 5,1%.
