Από την έντυπη έκδοση
Της Δανάης Αλεξάκη
[email protected]
Από 500 εκατ. ευρώ έως και 1 δισ. υπολογίζεται ότι μπορεί να φθάσει για τις αλυσίδες το «κόστος» της συμμόρφωσης στον νόμο 4492/2021 που προβλέπει την αποπληρωμή προμηθευτών τροφίμων-γεωργικών προϊόντων εντός 30 ή 60 ημερών, με την αγορά να βρίσκεται σε αναμονή των απαραίτητων διευκρινιστικών αποφάσεων από τα συναρμόδια υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανάπτυξης και Οικονομικών.
Από τον Νοέμβριο
Η ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος, την 1η Νοεμβρίου, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για καθυστερήσεις. Ωστόσο, σημαντική εκκρεμότητα αποτελεί η απαραίτητη ΚΥΑ που θα ορίσει το ακριβές πεδίο εφαρμογής του νόμου και συγκεκριμένα θα εξειδικεύσει σε ποια κατηγορία εντάσσονται τα τρόφιμα που εμπίπτουν στη νέα νομοθεσία. Εξίσου σημαντικό θεωρείται να διευκρινιστούν και οι τεχνικές λεπτομέρειες του τρόπου τιμολόγησης, που με το νέο καθεστώς εξελίσσεται σε δύσκολη «εξίσωση» για τους προμηθευτές και τους λιανεμπόρους.
Όπως αναφέρουν μιλώντας στη «Ν» στελέχη των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, η συμμόρφωση του κλάδου στη νέα νομοθεσία θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ, όμως το τοπίο παραμένει θολό και είναι απαραίτητο να οριστεί άμεσα ένα ξεκάθαρο πλαίσιο εφαρμογής. «Είμαστε δύο μήνες πριν από την εφαρμογή. Η εναρμόνιση δεν μπορεί για γίνει μέσα σε διάστημα πέντε ημερών. Η προετοιμασία της αγοράς βασίζεται σε αυτό το ξεκάθαρο πλαίσιο αφού δεν εντάσσονται όλα τα τρόφιμα στο νέο καθεστώς, με αποτέλεσμα αυτήν την ώρα επί της ουσίας να “παγώνουν” οι συμφωνίες με τους προμηθευτές».
Τα χρονικά περιθώρια
Όπως εξηγούν τα ίδια στελέχη, με βάση την υφιστάμενη «μετάφραση» της νομοθεσίας από την αγορά, εντός 30 ημερών θα πρέπει να αποπληρώνονται τα ευαλλοίωτα γεωργικά προϊόντα που έχουν μικρή διατηρησιμότητα. Αντίστοιχα στις 60 όσα προϊόντα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, ενώ πάνω από 60 τα υπόλοιπα μεταποιημένα προϊόντα. Επί της ουσίας στη «short list» των 30 ημερών αποπληρωμής εντάσσονται το κρέας, η μαναβική και το γάλα. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι απλά. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του γάλακτος, καθώς υπάρχουν κωδικοί «φρέσκου» με διάρκεια έξι ημερών αλλά και κωδικοί μακράς διάρκειας έως δύο μήνες. Στην πρώτη περίπτωση η αποπληρωμή θα πρέπει να γίνει σε 30 μέρες, στη δεύτερη σε 60, ενώ ερωτηματικό παραμένει τι γίνεται με τη «νεοσύστατη» κατηγορία των φυτικών ροφημάτων, όπως π.χ. το γάλα αμυγδάλου.
Αντίστοιχα, η αγορά εκτιμά ότι το βασικό κριτήριο για την επιλογή του περιθωρίου αποπληρωμής θα γίνεται με βάση τη συμμετοχή των γεωργικών προϊόντων στη σύνθεση των μεταποιημένων τροφίμων-ποτών. Για παράδειγμα σε διαφορετικές κατηγορίες θα ενταχθούν η πορτοκαλάδα/χυμός πορτοκάλι σε σχέση με τα αναψυκτικά που περιέχουν χυμό πορτοκάλι.
Για τα ζυμαρικά και τα όσπρια, που έχουν μεγάλη διατηρησιμότητα, μολονότι έχουν υψηλή συμμετοχή γεωργικής πρώτης ύλης, πρέπει να διευκρινιστεί εάν το καθεστώς θα παραμείνει ή όχι πάνω από τις 60 μέρες.
«Ο διαχωρισμός ανά κατηγορία κωδικών πρέπει να είναι σαφής και δίκαιος ώστε να υπηρετήσει το νόημα του νόμου, δηλαδή την προστασία των μικρών παραγωγών. Σε διαφορετική περίπτωση υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθούν “ευκαιρίες” για αθέμιτες πρακτικές στην αγορά» σημειώνουν εκπρόσωποι των αλυσίδων. Από τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει το clustering θα ορίσει και το ύψος του «κόστους» που θα κληθούν να καταβάλουν οι αλυσίδες, το οποίο στην παρούσα φάση υπολογίζεται σε ένα εύρος μισό με ένα δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση η εξέλιξη αυτή επιβαρύνει τη ρευστότητα των αλυσίδων, που ανάλογα με το μέγεθος, τη χρηματοπιστωτική εικόνα αλλά και τη μέχρι σήμερα πολιτική πιστώσεων που εφαρμόζουν θα επηρεαστούν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Για τους μικρούς της αγοράς που έχουν μικρότερη ευελιξία πρόσβασης σε νέο δανεισμό ενδεχομένως η πίεση να είναι μεγάλη, ωστόσο αντισταθμίζεται μερικώς από το γεγονός ότι είθισται να διατηρούν συμφωνίες με περιορισμένη χρονική περίοδο αποπληρωμών, συνεπώς η «ψαλίδα» μέχρι τις 30 ή 60 μέρες να είναι ευκολότερο να κλείσει. Σε ό,τι αφορά τους ισχυρούς του κλάδου, η πρόσβαση σε «φθηνό» χρήμα για τους πολυεθνικούς κυρίως παίκτες, αλλά και η ελεγχόμενη πορεία των ταμειακών ροών για τους εγχώριους δύναται να περιορίσουν τους κλυδωνισμούς στο πεδίο της ρευστότητας.
«Το κόστος για τον κλάδο είναι αναπόφευκτο, ωστόσο η διαφορά μεταξύ 500 εκατ. με 1 δισ. είναι μεγάλη, οπότε είναι κρίσιμο να συγκεκριμενοποιηθεί το πλαίσιο» σημειώνουν οι εκπρόσωποι των αλυσίδων, προσθέτοντας ότι «κατά μέσο όρο η αγορά αποπληρώνει στις 70 έως 120 μέρες. Όσο μικρότερη απόσταση έχει να καλύψει κάθε αλυσίδα τόσο μεγαλύτερη ευελιξία διατηρεί. Ενδεχόμενη δυνατότητα προοδευτικής συμμόρφωσης ανά περίπτωση προϊόντος -σίγουρα όχι πέρα από το πρώτο τρίμηνο του 2022- θα βοηθούσε ώστε η διαδικασία να γίνει πιο ομαλά».
Τιμολόγηση
«Πονοκέφαλο» προκαλεί στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ και το πεδίο της τιμολόγησης καθώς ενδέχεται ένας προμηθευτής να κληθεί να έχει τρία διαφορετικά τιμολόγια (για 30, 60 και περισσότερες μέρες για τα είδη που δεν εντάσσονται στον νόμο), ενώ στην εξίσωση πρέπει να προβλεφθεί και το κομμάτι των επιστροφών, λοιπών πιστωτικών κ.τ.λ.
