Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργος Παλαιτσάκης
[email protected]
Περισσότεροι από 826.000 φορολογούμενοι -φυσικά και νομικά πρόσωπα- που επλήγησαν οικονομικά από την επιβολή περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της επιδημίας του κορονοϊού και άφησαν απλήρωτες και αρρύθμιστες οφειλές προς την Εφορία βεβαιωθείσες στα ονόματά τους κατά την περίοδο από την 1η-3-2020 έως την 31η-7-2021 θα έχουν από το 2022 τη δυνατότητα τμηματικής εξόφλησης των συγκεκριμένων οφειλών είτε σε 36 άτοκες είτε σε 72 έντοκες μηνιαίες δόσεις. Το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης θα ανέρχεται σε 30 ευρώ για ποσά οφειλών μέχρι 1.000 ευρώ και σε 50 ευρώ για ποσά οφειλών άνω των 1.000 ευρώ. Στη νέα αυτή ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν συγκεκριμένα 826.435 εταιρείες, λοιπά νομικά πρόσωπα και νοικοκυριά που αποδεδειγμένα επλήγησαν οικονομικά κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης.
Τις λεπτομέρειες εφαρμογής της νέας αυτής γενικευμένης ρύθμισης των οφειλών που δημιουργήθηκαν την περίοδο της επιδημίας του κορονοϊού καθορίζει η υπ' αριθμόν Α1179/10-8-2021 απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Αποστόλου Βεσυροπούλου, η οποία δημοσιεύθηκε στις 13 Αυγούστου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, τα βασικότερα σημεία της ρύθμισης των απλήρωτων οφειλών προς τις φορολογικές αρχές, οι οποίες βεβαιώθηκαν την περίοδο Μαρτίου 2020 - Ιουλίου 2021, είναι τα εξής:
Προθεσμία υποβολής αίτησης, καταβολή πρώτης δόσης και υπαγωγή
Η αίτηση για υπαγωγή σε πρόγραμμα ρύθμισης 36 άτοκων ή 72 έντοκων μηνιαίων δόσεων υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέχρι και την 31η/12/2021, μέσω διαδικτυακής εφαρμογής για όλες τις περιπτώσεις που αυτό υποστηρίζεται τεχνικά. Εξαιρετικά και σε περίπτωση που υφίσταται αδυναμία διαδικτυακής υποστήριξης, η αίτηση υποβάλλεται στην Υπηρεσία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ο προϊστάμενος της οποίας είναι αρμόδιος για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής. Η αίτηση για ρύθμιση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/1986. Όταν η αίτηση δεν υποβάλλεται από τον πρωτοφειλέτη, η υποβολή της διενεργείται μόνο στην αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών υπηρεσία.
Η υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή της πρώτης δόσης μέχρι και την 31η/1/2022. Η καταβολή της πρώτης δόσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Οι επόμενες δόσεις της ρύθμισης καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών. Με την υποβολή αιτήματος για υπαγωγή στη ρύθμιση από τον οφειλέτη, τα αποδιδόμενα ποσά από συμψηφισμούς του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ, από παρακρατήσεις αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής του άρθρου 12 του ΚΦΔ και από μέτρα αναγκαστικής είσπραξης μπορούν να καλύπτουν την πρώτη δόση, εφόσον εισπράττονται εντός της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
Οφειλές που υπάγονται στη ρύθμιση
Οφειλές βεβαιωμένες στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (ΔΟΥ) και τα Ελεγκτικά Κέντρα που, κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, δεν τελούν σε καθεστώς άλλης ρύθμισης και έχουν βεβαιωθεί κατά το διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021, μπορούν, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής σε έως και 72 μηνιαίες δόσεις, εφόσον πληρούται ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:
α) εφόσον πρόκειται για οφειλέτες φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, που επλήγησαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, να έχουν κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας που ορίζεται σε μία τουλάχιστον απόφαση υπουργού Οικονομικών με μέτρα οικονομικής ενίσχυσης πληγέντων από τα μέτρα κατά του Covid-19, η οποία έχει εκδοθεί εντός του 2020,
β) εφόσον πρόκειται για οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες:
βα) η σύμβαση εργασίας τους να είχε ανασταλεί για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα κατά την περίοδο από 1.3.2020 έως 31.7.2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19,
ββ) να έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού με μονομερή δήλωση, για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021,
βγ) να εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.07.2021,
βδ) να έχουν εισπράξει αναγκαστικά μειωμένο μίσθωμα, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021 και να έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων Covid-19,
βε) να ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, οποιοδήποτε διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021.
Στην παρούσα ρύθμιση υπάγεται υποχρεωτικά το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών στις ΔΟΥ και στα Ελεγκτικά Κέντρα που, κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, δεν τελούν σε καθεστώς άλλης ρύθμισης και έχουν βεβαιωθεί κατά το διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να ρυθμιστούν σε έως και 72 μηνιαίες δόσεις όλες οι αρρύθμιστες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση που βεβαιώθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021 αλλά δεν κατέστη δυνατό να εξοφληθούν εμπρόθεσμα. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οφειλές από ΦΠΑ φορολογικών περιόδων από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021, από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης φορολογικού έτους 2019, καθώς και από ΕΝΦΙΑ έτους 2020 οι οποίες έμειναν απλήρωτες και αρρύθμιστες μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνονται επίσης έκτακτες φορολογικές οφειλές (από φόρους κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης ακινήτων, πρόστιμα οδικών, πολεοδομικών και λοιπών παραβάσεων βεβαιωμένα στις ΔΟΥ, πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) που βεβαιώθηκαν εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 - Ιουλίου 2021, αλλά δεν εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα και παρέμειναν αρρύθμιστες.
Επιπλέον, εντάσσονται στη ρύθμιση, ανεξαρτήτως των ανωτέρων κριτηρίων και της ημερομηνίας βεβαίωσής τους, οφειλές για τις οποίες έχει χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση καταβολής έως τις 31-12-2021.
Οφειλές που εξαιρούνται από την υπαγωγή στη ρύθμιση
Εξαιρούνται από την υπαγωγή στη ρύθμιση:
α) ο φόρος εισοδήματος φορολογικού έτους 2020,
β) οφειλές οι οποίες δεν δύνανται να ρυθμίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 4002/2011 (Α' 180) και αφορούν ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών ή σύμφωνα με άλλες διατάξεις και
γ) δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής, βάσει δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής ή κατ' εφαρμογή του ν. 4469/2017.
Απώλεια ρύθμισης
Η ρύθμιση απόλλυται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου των οφειλών, σύμφωνα με τα στοιχεία της βεβαίωσης, εάν ο οφειλέτης:
α) δεν καταβάλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή
β) καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών.
Ελάχιστο ποσό δόσης - Τόκος κατά τη διάρκεια της ρύθμισης - Καθυστέρηση καταβολής δόσης
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης ρύθμισης δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 30 ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων, έως 1.000 ευρώ ή κατώτερο από 50 ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων, άνω των 1.000 ευρώ. Βασικές οφειλές, από την ημερομηνία υπαγωγής τους στη ρύθμιση, αντί των τόκων και προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με το ν.δ. 356/1974 (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων [ΚΕΔΕ]) και τον ν. 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας [ΚΦΔ]), επιβαρύνονται με τόκο 2,5% ετησίως υπολογισμένο.
Κατ' εξαίρεση, βασικές οφειλές που υπάγονται σε πρόγραμμα ρύθμισης έως και 36 μηνιαίων δόσεων δεν επιβαρύνονται με τόκο. Η καθυστέρηση καταβολής δόσης της ρύθμισης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση που ανέρχεται σε ποσοστό 5%.
Δικαιώματα του Δημοσίου
Το Δημόσιο και μετά την υπαγωγή και συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση διατηρεί το δικαίωμα:
α) να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένων των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη,
β) να μη χορηγεί στον οφειλέτη αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ' αυτού, ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησής του, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη, σύμφωνα με το άρθρο 12 του ΚΦΔ,
γ) να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των οφειλών του, κατά το άρθρο 83 του ΚΕΔΕ. Τα ποσά που εισπράττονται κατά τη διάρκεια της ρύθμισης από την παρακράτηση απαίτησης του οφειλέτη λόγω της χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής του άρθρου 12 του ΚΦΔ ή κατόπιν συμψηφισμού του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ ή μετά από αναγκαστικά μέτρα, καλύπτουν δόση ή δόσεις της χορηγηθείσας ρύθμισης, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
Παραγραφή οφειλών
Η παραγραφή των οφειλών, για τις οποίες υποβάλλεται αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση, αναστέλλεται καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος της ρύθμισης και δεν συμπληρώνεται πριν παρέλθει ένα (1) έτος από τη λήξη αυτής.
Ευεργετήματα
Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχει στον οφειλέτη και τα ακόλουθα ευεργετήματα:
α) Χορηγείται σε αυτόν αποδεικτικό ενημερότητας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 12 του ΚΦΔ.
β) Αναβάλλεται η εκτέλεση ποινής φυλάκισης για μη καταβολή οφειλών άνω των 100.000 ευρώ προς το Δημόσιο που επιβλήθηκε κατά το άρθρο 25 του ν. 1882/1990 ή, εφόσον η εκτέλεση μιας τέτοιας ποινής άρχισε, διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
γ) Αναστέλλεται η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών ή ακινήτων με την προϋπόθεση ότι η εκτέλεση αφορά μόνο οφειλές που ρυθμίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 75 του ν. 4821/2021. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες, πριν από την υπαγωγή στη ρύθμιση, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον εισπράττονται κατά τη διάρκεια αυτής και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις. Αν ο οφειλέτης απολέσει τη ρύθμιση, τα μέτρα που έχουν ανασταλεί συνεχίζονται.
