Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Ώρα εκταμίευσης των πρώτων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και για την Ελλάδα. Η χώρα έχει ολοκληρώσει όλες τις εκκρεμότητες, έχει λάβει το «πράσινο φως» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σύμφωνα με πληροφορίες η ανακοίνωση της εκταμίευσης της προκαταβολής για την Ελλάδα συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ θα γίνει την Παρασκευή. Τα 4 δισ. ευρώ έρχονται στην Ελλάδα υπό μορφή επιδότησης και αμέσως θα ξεκινήσει η προσπάθεια υλοποίησης των πρώτων μέτρων και μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με την εκταμίευση της πρώτης δόσης του προγράμματος συνολικού ύψους επιπλέον 3,5 δισ. ευρώ (τόσο υπό μορφή δανείων όσο και υπό μορφή επιδοτήσεων).
Ήδη η Κομισιόν ανακοίνωσε χθες την έγκριση και την καταβολή των προκαταβολών από το Ταμείο Ανάκαμψης για την Πορτογαλία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αξιοποίηση από την Ελλάδα των πόρων της προκαταβολής έχει ήδη ξεκινήσει με σειρά προγραμμάτων. Ωστόσο, η εισροή των 4 δισ. ευρώ στα ταμεία του κράτους αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στα επενδυτικά σχέδια που έχουν ήδη καταρτιστεί.
Αναφορικά με το ελληνικό σχέδιο, η κυβέρνηση έχει ήδη υπογράψει τη σύμβαση με την Κομισιόν, οπότε μέσα στις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί και η χορήγηση της προκαταβολής (περίπου 4 δισ. ευρώ). Στην Ελλάδα αναλογούν 30,5 δισ. ευρώ, ενώ άλλο 1,7 δισ. ευρώ έχει εγκριθεί και εκταμιεύεται ήδη μέσω της πρωτοβουλίας ReactEU για την αντιμετώπιση των υγειονομικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Τα προαπαιτούμενα
Μετά την εκταμίευση θα ξεκινήσει ο αγώνας δρόμου για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των μέτρων που έχουν συνδεθεί με την εκταμίευση της πρώτης δόσης.
Συνολικά θα πρέπει να υλοποιηθούν 13 δεσμεύσεις μέσα στο τρίτο και στο τέταρτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, με το «Ελλάδα 2.0» να περιλαμβάνει αναλυτικό χρονοδιάγραμμα. Για πολλές από αυτές τις 13 δεσμεύσεις έχει ήδη καταγραφεί σημαντική πρόοδος, ενώ ήδη καταγράφονται και οι πρώτες υλοποιήσεις. Αναλυτικά ο κατάλογος περιλαμβάνει τα εξής:
1 Έναρξη ισχύος νόμου για την ανακύκλωση και την υγειονομική ταφή, θέσπιση κινήτρων για τους δήμους ώστε να επιτύχουν υψηλά ποσοστά επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, καθώς και επιβολή φόρου υγειονομικής ταφής. Ο φόρος υγειονομικής ταφήςθα εφαρμόζεται από το πρώτο τρίμηνο του 2022 και τα τιμολόγια αυξάνονται προοδευτικά, έως ότου φτάσουν στο ανώτατο όριο του φόρου υγειονομικής ταφής έως το τρίτο τρίμηνο του 2024 (3ο τρίμηνο του 2021).
2 Δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού για την κατασκευή 13 περιφερειακών κέντρων επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας.
3 Έναρξη ισχύος του εργασιακού νόμου με τον οποίο θα εκσυγχρονιστεί α) το ατομικό εργατικό δίκαιο, β) το εργατικό και το συνδικαλιστικό δίκαιο, γ) το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του υπουργείου Εργασίας που χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας και της αδήλωτης και της ελλιπώς δηλωμένης εργασίας, πλαίσιο για την ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.
4 Έναρξη ισχύος πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου για τη θέσπιση υπεραπόσβεσης, για φορολογικούς σκοπούς, των επιλέξιμων δαπανών των ΜΜΕ για επενδύσεις στην πράσινη οικονομία και στην ψηφιοποίηση.
5 Έναρξη ισχύος τροποποίησης του πρωτογενούς και του παράγωγου νομικού πλαισίου που παρέχει ειδικά κίνητρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
6 Αναλυτικό πρόγραμμα παραδοτέων στον τομέα της κωδικοποίησης της φορολογικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων της σύστασης των σχετικών επιτροπών, αναλυτικού χρονοδιαγράμματος του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ για την κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και ρυθμίσεων διαβούλευσης.
7 Σχέδια πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου, για σκοπούς διαβούλευσης, που προβλέπουν τη βελτίωση του νομικού πλαισίου για την παροχή φορολογικών και οικονομικών κινήτρων, καθώς και κινήτρων σε θέματα αδειοδοτήσεων για συγχωνεύσεις, μετατροπές και εξαγορές.
8 Κατάρτιση καταλόγου των κτηρίων που δεν θίγονται από την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη.
9 Έναρξη ισχύος νέου νόμου σχετικά με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ο οποίος θα τροποποιεί τις εσωτερικές διαδικασίες και την οργάνωση.
10 Κατάρτιση χάρτη πορείας με τα στάδια για την πλήρη αναδιοργάνωση του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ.
11 Έναρξη ισχύος νομοθετικών τροποποιήσεων για τη μεταρρύθμιση του νομοθετικού πλαισίου για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων (νόμοι 3894/2010 και 4608/2019), μεταξύ άλλων μέσω της κωδικοποίησης της νομοθεσίας για τη δημιουργία ενιαίου και συνεκτικού πλαισίου και νομοθετικών τροποποιήσεων για τη θέσπιση νέας κατηγορίας στρατηγικών «εμβληματικών επενδύσεων μεγάλης σημασίας». Με τη μεταρρύθμιση του πλαισίου στρατηγικών επενδύσεων θα θεσπιστούν επίσης διατάξεις που θα συμβάλουν στην επιτάχυνση της διοικητικής διαδικασίας σε σχέση με την έγκριση και την αδειοδότηση μιας στρατηγικής επένδυσης (δηλαδή θα βελτιώνουν την ταχεία διαδικασία). Νέες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων θα θεσπίζονται στον νόμο με βάση κριτήρια που ευνοούν την καινοτομία ή τη διάδοση της τεχνολογίας, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και/ή προωθούν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο.
12 Υπογραφή των επιχειρησιακών συμφωνιών μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και τουλάχιστον ενός διεθνούς χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, οι οποίες θα περιλαμβάνουν: α) Κριτήρια επιλογής για τη συμμόρφωση με την τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01) των στηριζόμενων δραστηριοτήτων, βάσει της οποίας απαιτείται η χρήση ελέγχου βιωσιμότητας, ένας κατάλογος εξαιρέσεων και υποχρεωτικοί έλεγχοι νομικής συμμόρφωσης με τη σχετική ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία από ανεξάρτητο ελεγκτή. β) Δέσμευση για επένδυση τουλάχιστον του 38,5% των κονδυλίων για τη στήριξη της κλιματικής μετάβασης και του 20,8% των κονδυλίων για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης, χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία των παραρτημάτων VI και VII του κανονισμού για τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
13 Έναρξη ισχύος της νόμιμης εντολής της ΕΔΕΛ και δημιουργία του συστήματος ελέγχων, το οποίο α) διασφαλίζει τη συλλογή δεδομένων και την παρακολούθηση της επίτευξης των ορόσημων και των στόχων, β) καθιστά δυνατή την κατάρτιση των διαχειριστικώνδηλώσεων και της σύνοψης του λογιστικού ελέγχου, καθώς και των αιτήσεων πληρωμής και γ) καθιερώνει τις αναγκαίες διαδικασίες για τη συλλογή και την αποθήκευση δεδομένων σχετικά με τους δικαιούχους, τους αναδόχους, τους υπεργολάβους και τους πραγματικούς δικαιούχους σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241, πριν από την υποβολή της πρώτης αίτησης πληρωμής. Εκπονείται ειδική έκθεση ελέγχου σχετικά με το σύστημα που έχει διαμορφωθεί. Σε περίπτωση που η έκθεση εντοπίσει τυχόν αδυναμίες, η έκθεση ελέγχου διατυπώνει συστάσεις για τη λήψη διορθωτικών μέτρων.
