H συμφωνία στο πλαίσιο της G7 και του ΟΟΣΑ για τη μεταρρύθμιση του διεθνούς συστήματος φορολογίας των μεγάλων επιχειρήσεων αποτελεί ευκαιρία για την Ελλάδα να ενισχύσει την προσπάθειά της για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, καθώς δεν θα υπάρχει πλέον ο ανταγωνισμός που υπάρχει σήμερα από φορολογικούς «παραδείσους».
Η διαπίστωση αυτή προκύπτει από τις τοποθετήσεις εκπροσώπων μεγάλων ελεγκτικών εταιρειών σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, με θέμα: «Φορολογική συμφωνία της G7: Σημείο εκκίνησης για την παγκόσμια φορολογική μεταρρύθμιση;»
Οι εκπρόσωποι των ελεγκτικών εταιρειών - η κυρία Κωνσταντίνα Γαλή, Associate Partner Tax της ΕΥ Greece, ο κ. Χρήστος Κρέστας, Partner Tax της KPMG in Greece, o κ. Θωμάς Λεβέντης, Partner Tax στη Deloitte Greece και ο κ. 'Αγης Μοσχοβάκος, Tax Partner στην PwC Greece - αναφέρθηκαν στο περιεχόμενο της συμφωνίας, η οποία έχει ακόμη πολλά σημεία που μένει να διευκρινισθούν τους επόμενους μήνες έως τον Οκτώβριο, οπότε ο ΟΟΣΑ αναμένει ότι μπορεί να επιτευχθεί μία οριστική συμφωνία.
Η συμφωνία στηρίζεται σε δύο πυλώνες: Ο πρώτος προβλέπει, για πρώτη φορά, τη δυνατότητα μίας χώρας να φορολογεί μέρος των κερδών μίας πολυεθνικής εταιρείας που προκύπτει από δραστηριότητά της, ακόμη και χωρίς τη φυσική παρουσία της εταιρείας, στη χώρα. Η δυνατότητα αυτή αφορά μόνο εταιρείες με κέρδη πάνω από 20 δισ. ευρώ και ποσοστό κέρδους τουλάχιστον 10%. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 100 τόσο μεγάλες εταιρείες στον κόσμο. Επιπλέον, για να ασκήσει το δικαίωμα φορολογίας της η χώρα θα πρέπει τα έσοδα της πολυεθνικής σε αυτή να είναι υψηλότερα από 1 εκατ. ευρώ εφόσον το ΑΕΠ της είναι μεγαλύτερο από 40 δισ. ευρώ (ή τα έσοδα να είναι τουλάχιστον 250.000 ευρώ για ΑΕΠ μικρότερο των 40 δισ. ευρώ).
Εφόσον πληρούνται τα κριτήρια αυτά, η χώρα θα μπορεί να φορολογεί ένα ποσοστό περί το 20% των κερδών αυτών με τον δικό της φορολογικό συντελεστή. Αν, για παράδειγμα, μία ψηφιακή τηλεοπτική πλατφόρμα λειτουργεί στην Ελλάδα χωρίς να είναι εγκατεστημένη εδώ και κάνει τζίρο 1 δισ. ευρώ με ποσοστό κέρδους 20%, δηλαδή βγάζει 200 εκατ. ευρώ, τότε η Ελλάδα θα μπορέσει να φορολογήσει το 20% των 100 εκατ. ευρώ (του επιπλέον του 10% κέρδους της εταιρείας) με τον δικό της φορολογικό συντελεστή. Δηλαδή, να φορολογήσει 20 εκατ. ευρώ και να έχει έσοδα 4,5 εκατ. ευρώ.
Ο δεύτερος πυλώνας της συμφωνίας προβλέπει έναν ελάχιστο φορολογικό συντελεστή τουλάχιστον 15% για τα κέρδη πολυεθνικών επιχειρήσεων. Στον πυλώνα αυτό υπολογίζεται ότι εμπίπτουν περίπου 8.000 εταιρείες που έχουν τζίρο μεγαλύτερο από 750 εκατ. ευρώ. Αν, για παράδειγμα, μία εταιρεία έχει την έδρα της στην Ελλάδα και δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία, όπου ο φορολογικός συντελεστής είναι 10%, η Ελλάδα θα μπορεί να τη φορολογήσει με ένα επιπλέον 5%, ώστε συνολικά η εταιρεία να φορολογείται με 15% (το ακριβές ύψος του φορολογικού συντελεστή δεν έχει ακόμη καθοριστεί).
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των ελεγκτικών εταιρειών, η Ελλάδα μπορεί να έχει πρόσθετα φορολογικά έσοδα από τον πρώτο πυλώνα, καθώς εκτιμάται ότι κάποιες από τις 100 μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες έχουν παρουσία στην Ελλάδα και πληρούνται τα κριτήρια για τη φορολόγησή τους από τη χώρα μας. Ο κ. Λεβέντης είπε ότι δεν υπάρχουν εκτιμήσεις για το πόσο θα επηρεασθούν τα έσοδα της Ελλάδας, ενώ αναφέρθηκε στην εκτίμηση για παγκόσμια πρόσθετα έσοδα της τάξης των 80-100 δισ. Πιο δύσκολο είναι να έχει η Ελλάδα έσοδα από τον πυλώνα 2, με δεδομένα τα κριτήρια που υπάρχουν (τζίρος ελληνικών εταιρειών πάνω από 750 εκατ. ευρώ και δραστηριοποίηση τους σε χώρες με χαμηλούς συντελεστές).
Οι ομιλητές τόνισαν ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την προσπάθειά της για προσέλκυση ξένων επενδύσεων, καθώς θα αμβλυνθεί ο φορολογικός ανταγωνισμός διεθνώς. Ο κ. Μοσχοβάκος είπε ότι ο φορολογικός ανταγωνισμός δεν θα είναι τόσο μεγάλο θέλγητρο και ότι η Ελλάδα θα έχει την ευκαιρία να εντείνει την προσπάθειά της να γίνει πόλος έλξης ξένων άμεσων επενδύσεων, εφόσον αντιμετωπίσει και χρόνιες «παθογένειες», όπως η γραφειοκρατία, και επιταχύνει τις διαδικασίες αδειοδοτήσεων.
Οι ομιλητές ανέφεραν ότι από τις 139 εταιρείες που μετέχουν στο φόρουμ του ΟΟΣΑ για τη διεθνή φορολογία, οι 131 τάχθηκαν υπέρ της συμφωνίας. Τρεις χώρες της ΕΕ - Ιρλανδία, Ουγγαρία και Εσθονία - δεν προσυπέγραψαν τη συμφωνία και αυτό, όπως είπε ο κ. Λεβέντης, μπορεί να δημιουργήσει πραγματικά πολύ σοβαρό ζήτημα, γιατί είναι δυνατό να μπλοκάρουν την ΕΕ να υιοθετήσει την οδηγία για τον ελάχιστο εταιρικό φόρο. Εκτίμησε, ωστόσο, ότι θα υπάρξει πίεση στις λίγες χώρες που αντιδρούν καθώς υπάρχει μεγάλη πολιτική βούληση να προχωρήσει η συμφωνία.
Οι εκπρόσωποι των εταιρειών αναφέρθηκαν και σε μία σειρά σημαντικών πρακτικών ζητημάτων που ανακύπτουν, όπως αυτά που αφορούν στις διαφορετικές φορολογικές βάσεις στις χώρες και στις διαφορές που θα προκύπτουν μεταξύ των χωρών, οι οποίες θα πρέπει να επιλύονται με κάποιον μηχανισμό.