Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Τα δύσκολα για την αγορά εργασίας… έπονται, καθώς λήγουν σιγά σιγά τα προστατευτικά μέτρα περιορισμού των απολύσεων μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής και της διαδικασίας των αναστολών συμβάσεων. Πρόκειται για ένα αδιαμφισβήτητο crash test που έρχεται άμεσα, από τον επόμενο μήνα, τον Ιούλιο, και αναμένεται να κορυφωθεί, από τον Αύγουστο και μετά. Σε αυτό άλλωστε συνηγορούν και τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία ανεργίας του ΟΑΕΔ, που περιγράφουν την κατάσταση στην αγορά όπως ήταν τον Μάιο.
Ουσιαστικά, η «μεγάλη εικόνα» δείχνει ότι υπερβαίνουν τις 83.000 οι αυξημένοι άνεργοι, συγκριτικά με τον Μάιο του 2019, δηλαδή την τελευταία μετρήσιμη χρονιά προ πανδημίας. Και όλα αυτά, παρά την προστασία που παρέχει ακόμα στους εργαζόμενους το κράτος μέσω των μέτρων στήριξης προς τις επιχειρήσεις…
Αναλυτικότερα τα δεδομένα έχουν ως εξής:
Αναστολές Συμβάσεων: Πρόκειται για ένα μέτρο που έφτασε να καλύπτει έως και 645.000 εργαζόμενους τον περασμένο Φεβρουάριο. Σταδιακά, με το άνοιγμα της αγοράς, καθώς η χώρα έβγαινε την άνοιξη από το πολύμηνο lockdown, ο αριθμός όσων επιλέχθηκαν να τοποθετηθούν σε αυτή την «γκρίζα ζώνη» για να προστατευθούν από τυχόν απόλυση περιορίστηκε σημαντικά.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι είναι 202.000 οι εργαζόμενοι που βρίσκονται ακόμα υπό καθεστώς αναστολής σύμβασης. Το στοιχείο όμως που έχει ξεχωριστή σημασία είναι ότι όποια επιχείρηση έκανε χρήση του συγκεκριμένου μέτρου αναλαμβάνει τη δέσμευση να διατηρήσει τις ίδιες θέσεις εργασίας, για ισόποσο χρονικό διάστημα, μετά τη λήξη του.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι εάν κάποιος εργαζόμενος βρέθηκε για τρεις μήνες σε καθεστώς αναστολής σύμβασης, λαμβάνοντας την αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 ευρώ τον μήνα, δεν κινδυνεύει με απόλυση έως τρεις μήνες μετά τη λήξη της εν λόγω διαδικασίας. Η πολιτεία «δεσμεύει» βέβαια την επιχείρηση με διατήρηση των ίδιων θέσεων εργασίας και όχι των ίδιων εργαζομένων. Ακόμα και έτσι όμως, το μέτρο λειτουργεί αποτρεπτικά στο να υπάρξουν απολύσεις.
Επιστρεπτέα προκαταβολή: Σε εξέλιξη, αυτή τη στιγμή, βρίσκονται οι δεσμεύσεις που απορρέουν από τις επιστρεπτέες προκαταβολές 5, 6 & 7. Ειδικότερα, όσοι έλαβαν ενίσχυση μέσω της Επιστρεπτέας Προκαταβολής 5, θα πρέπει να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό προσωπικού έως και τις 30 Ιουνίου 2021.
Όσοι έλαβαν ενίσχυση μέσω της Επιστρεπτέας Προκαταβολής 6 θα πρέπει να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό προσωπικού έως και τις 31 Ιουλίου 2021. Όσοι έλαβαν ενίσχυση μέσω της Επιστρεπτέας Προκαταβολής 7 θα πρέπει να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό προσωπικού έως και τις 31 Αυγούστου 2021. Μόνο στην τελευταία περίπτωση, ανέρχονται σε περίπου 290.000 οι επιχειρήσεις που έλαβαν τη συγκεκριμένη οικονομική στήριξη.
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι δεν τηρήθηκε η συγκεκριμένη υποχρέωση, ανεξάρτητα για ποια περίπτωση επιστρεπτέας προκαταβολής πρόκειται, θα ζητηθεί να επιστραφεί το σύνολο του ποσού που εισπράχθηκε.
Αντίστοιχες δεσμεύσεις απορρέουν και από την Επιστρεπτέα Προκαταβολή 3, για επιχειρήσεις με περισσότερους από 20 εργαζόμενους, που έχουν υποχρέωση να διατηρήσουν τον αριθμό των εργαζομένων που είχαν την 1η Αυγούστου 2020 έως και την 1η Αυγούστου 2021. Οι ανάλογες δεσμεύσεις που υπήρχαν από τις επιστρεπτέες προκαταβολές 1, 2 και 4 έχουν ολοκληρωθεί.
Γίνεται σαφές ότι τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, που δείχνουν ότι οι εγγεγραμμένοι άνεργοι είχαν φτάσει τον Μάιο στο 1.013.163, περιγράφουν ένα μέρος από την πραγματικότητα που καλείται να διαχειριστεί η αγορά εργασίας τούς αμέσως επόμενους μήνες. Ο αριθμός αυτός είναι σαφέστατα μειωμένος σε σχέση με το 1.162.955 των ανέργων που είχε καταγραφεί πριν από ένα έτος (μείωση 12,88% ή 149.792 άτομα).
Όμως ο Μάιος του 2020 ήταν ένας πολύ «ιδιαίτερος» μήνας, μιας και τότε η χώρα έβγαινε με δειλά βήματα από το α' lockdown, λόγω πανδημίας. Αν η σύγκριση γίνει με τον πιο… φυσιολογικό Μάιο του 2019, όταν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι ήταν 929.396, διαπιστώνεται δραματική αύξηση κατά 83.767 άτομα. Πρακτικά, φαίνεται ότι η «ζημιά» που έχει γίνει στην αγορά εργασίας, λόγω πανδημίας, είναι πολύ μεγάλη και η βελτίωση της εικόνας στους εγγεγραμμένους ανέργους του ΟΑΕΔ γίνεται με πολύ αργό ρυθμό.
