Από την έντυπη έκδοση
Του Ανέστη Ντόκα
[email protected]
O πληθωρισμός ανεβαίνει αλλά οι κεντρικοί τραπεζίτες στέλνουν σήματα κατευνασμού και οι επενδυτές δεν ανησυχούν: Μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του άλματος του πληθωρισμού στις ΗΠΑ στο 5% οι αγορές εξέπεμψαν μηνύματα ανακούφισης ποντάροντας στην ευφορία της παγκόσμιας ανάκαμψης και παρακάμπτοντας τους κινδύνους της ανόδου διαρκείας των τιμών.
Ο λόγος ήταν διπλός. Αφενός, τα στοιχεία για τον αμερικανικό πληθωρισμό έδειξαν ότι η εκτίναξη του Μαΐου -η μεγαλύτερη από το 2008- οφειλόταν σε έκτακτους παράγοντες που συνδέονται με την έξοδο από την πανδημία, όπως η άνοδος στις τιμές των εμπορευμάτων και στα αεροπορικά εισιτήρια. Αφετέρου, η παράλληλη απόφαση της ΕΚΤ να διατηρήσει, πάση δυνάμει, σε ισχύ το πρόγραμμα αγορών κρατικών ομολόγων στην Ευρωζώνη εκτιμήθηκε από τους αναλυτές ως νίκη του αναπτυξιακού νομισματικού μοντέλου έναντι των «γερακιών» της κεντρικής τράπεζας που ζητούσαν εσπευσμένη στροφή σε πιο σφιχτή νομισματική πολιτική. Επιπλέον, θεωρήθηκε και βαρόμετρο για την πολιτική που θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες και η αμερικανική Fed.
Ως προς τις κινήσεις της Fed, χθεσινό poll του Reuters δείχνει ότι η πλειοψηφία των αναλυτών, σε ποσοστό 60%, αναμένει πως η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα θα προαναγγείλει την έναρξη εξόδου από τα νομισματικά μέτρα στήριξης είτε τον Αύγουστο είτε τον Σεπτέμβριο. Παράλληλα όμως θεωρεί πως η Fed δεν θα αρχίσει να επιβραδύνει τους ρυθμούς αγορών κρατικών ομολόγων πριν από τις αρχές του 2022.
Στο ίδιο poll οι αναλυτές αναθεώρησαν προς τα πάνω τις εκτιμήσεις τους τόσο για την ανάπτυξη όσο και για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ: Προσδιορίζουν την αύξηση του ΑΕΠ στο 10% στο τρέχον τρίμηνο, στο 7% στο τρίτο τρίμηνο και στο 5% στο τέταρτο τρίμηνο του έτους.
Για τον πληθωρισμό αναμένουν ότι θα διαμορφωθεί, σε μέσο επίπεδο, στο 2,5% φέτος και θα υποχωρήσει στο 2,2% το 2022, παραμένοντας ωστόσο πάνω από το όριο ασφαλείας του 2% που θέτει η Fed.
Στην Ευρώπη, μία ημέρα μετά την απόφαση της ΕΚΤ να διατηρήσει αμετάβλητη την υπερχαλαρή νομισματική πολιτική και το μήνυμα Λαγκάρντ ότι τα μέτρα στήριξης θα διατηρηθούν σε ισχύ για όσο χρειαστεί, η Bundesbank αναθεώρησε επίσης προς τα πάνω τη δική της πρόβλεψη για τον πληθωρισμό στη Γερμανία. Αναμένει πλέον ότι φέτος θα διαμορφωθεί στο 2,6% και στο υψηλότερο επίπεδο των 13 τελευταίων ετών, αποδίδει όμως και εκείνη την άνοδο σε έκτακτους και μη δομικούς παράγοντες.
Η γερμανική ομοσπονδιακή τράπεζα βλέπει επίσης τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης να επιστρέφει στα προ πανδημίας επίπεδα από το επόμενο τρίμηνο και δίνει ρυθμό ανάπτυξης 3,7% το 2021, 5,2% το 2022 και 1,7% το 2023.
Η Bundesbank
Η ήπια στάση της Bundesbank σε ό,τι αφορά τον γερμανικό πληθωρισμό συνιστά, κατά αρκετούς αναλυτές, δείγμα ανακωχής στην κόντρα που υπάρχει εντός της ΕΚΤ για τον χρόνο απόσυρσης των μέτρων στήριξης, καθώς ο πρόεδρός της Γενς Βάιντμαν συγκαταλέγεται στους λεγόμενους «σκληρούς» κεντρικούς τραπεζίτες.
Ο έτερος, πάντως, και πλέον σκληρός υπέρμαχος της φειδωλής νομισματικής στήριξης, ο ολλανδός κεντρικός τραπεζίτης Κλας Νοτ έστειλε χθες εύγλωττο μήνυμα για το πού θα εστιάσει η δημόσια συζήτηση στην Ευρώπη το επόμενο διάστημα.
Ο Νοτ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να αποκτήσουν οι πληθωριστικές πιέσεις και δομικά χαρακτηριστικά, απέδωσε την άνοδο των τιμών στις υψηλές δημοσιονομικές δαπάνες της πανδημίας και ζήτησε αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας διότι, όπως είπε, δεν μπορεί η ΕΚΤ να αναλαμβάνει μόνη το βάρος της στήριξης της ανάπτυξης.
Αντί της επιστροφής στους παλαιούς δημοσιονομικούς κανόνες, όπως τόνισε, μια αναθεώρηση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας θα έδινε στις κυβερνήσεις περισσότερη ευελιξία για να ξεπερνούν τις κρίσεις μέσα από αυξημένες δαπάνες.
