Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Αλεξάκη
[email protected]
Προτεραιότητα για το υπουργείο Περιβάλλοντος, που απορρέει από το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), τον οδικό χάρτη της Ε.Ε. για «πρασίνισμα» των μεταφορών, αλλά και από την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας ζωής σε μεγάλες παράκτιες πόλεις της χώρας, είναι ο ενεργειακός μετασχηματισμός των λιμανιών της χώρας μας.
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει, αφενός, μέχρι το 2025, με βάση την Οδηγία 2014/94 της Ε.Ε., να διαμορφωθούν εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης πλοίων από την ξηρά, όσο είναι ελλιμενισμένα, ώστε να μηδενιστούν οι παραγόμενοι ρύποι από τις ντιζελομηχανές τους. Αφετέρου, «τα λιμάνια πρέπει να αλλάξουν τον ρόλο τους στη νέα αυτή εποχή και να γίνουν ενεργειακοί κόμβοι, όπου θα συνυπάρχει η παραγωγή, η αποθήκευση ενέργειας, αλλά και η διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, στην ουσία να γίνουν ένα μικροδίκτυο» όπως τόνισε η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών Αλεξάνδρα Σδούκου σε συνάντηση εργασίας χτες με θέμα «Ενεργειακή Αναβάθμιση Λιμένων και Ηλεκτροδότηση Πλοίων» όπου συμμετείχαν ο γ.γ. Λιμένων Ευάγγελος Κυριαζόπουλος, αλλά και εκπρόσωποι της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και το ΔΕΔΔΗΕ. Με βάση μελέτη που επικαλέστηκε η κ. Σδούκου, ένα ελληνικό πλοίο της γραμμής όταν μένει στο λιμάνι δεμένο περίπου 1.200 ώρες τον χρόνο, δηλαδή, περίπου 50 μέρες, καταναλώνει 1,200MWh ηλεκτρικής ενέργειας και εκπέμπει συνολικά περίπου 900 tnCO2 στην ατμόσφαιρα. Επίσης τα κρουαζιερόπλοια, ιδιαίτερα τα νεότευκτα που είναι με 3.000 -4.000 επιβάτες, έχουν πολύ μεγάλες ενεργειακές ανάγκες, της τάξεως των 15 MW.
Προτεραιότητα της Ε.Ε.
Να σημειωθεί ότι στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λιμένων η προτεραιότητα «αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής» για τα λιμάνια έχει στοχοθετηθεί στη δεύτερη θέση προτεραιοτήτων.
Οι λύσεις
«Η χώρα μας, με κατεξοχήν ναυτική παράδοση και ένα μεγάλο πλήθος λιμανιών, πρέπει να δράσει συντονισμένα, έτσι ώστε τα λιμάνια να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα» τόνισε η γ. γραμματέας του ΥΠΕΝ, λέγοντας ότι «τα τελευταία χρόνια γίνονται πολύ σημαντικά βήματα τόσο με πιλοτικά έργα, όπως αυτό της Κυλλήνης, όσο και με ενέργειες, με τους κατάλληλους φορείς».
Πέρα από την ηλεκτροδότηση των πλοίων, όταν είναι δεμένα, όπως είπε η κ. Σδούκου, θα μπορούσαν τα λιμάνια να δίνουν ηλεκτρική ενέργεια σε μπαταρίες πλοίων μικρών αποστάσεων και να αναπτύξουν συστήματα παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.
«Οι ΑΠΕ και ειδικά τα φωτοβολταϊκά που το κόστος ηλεκτροπαραγωγής έχει γίνει πολύ ανταγωνιστικό τα τελευταία χρόνια είναι απαραίτητο να ενταχθούν στα λιμάνια τόσο για κάλυψη των καταναλώσεων στα κτήρια με τη μορφή αυτοπαραγωγής όσο και στον εξηλεκτρισμό κάποιων βασικών καταναλώσεων, όπως είναι η ηλεκτροκίνηση εσωτερικών λεωφορείων και μηχανημάτων και η ηλεκτροδότηση πλοίων» τόνισε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, υπογράμμισε ότι η αναθεώρηση του ΕΣΕΚ είναι μια μεγάλη ευκαιρία και για τον τομέα της ναυτιλίας, έτσι ώστε να μπουν συγκεκριμένες πράσινες δράσεις για τα λιμάνια, αλλά και να γίνει το έναυσμα για την προώθηση ηλεκτρικών πλοίων και των αντίστοιχων υποδομών. Μάλιστα, έχει ήδη ξεκινήσει η μέτρηση των ενεργειακών καταναλώσεων για τα πλοία και τα κρουαζιερόπλοια, αλλά και η καταγραφή των υποδομών του δικτύου από τον ΔΕΔΔΗΕ και τη ΡΑΕ.
Μελέτες κόστους οφέλους
Παράλληλα η γ.γ. Ενέργειας προανήγγειλε μελέτες κόστους οφέλους ώστε να εφαρμοστούν στη συνέχεια μέτρα πολιτικής με αυξημένα φορολογικά και επενδυτικά κίνητρα. «Το υπουργείο μας είναι ανοιχτό στον διάλογο, να ακούσει τις απόψεις των εμπλεκόμενων, όσον αφορά π.χ. την τιμολογιακή πολιτική της ηλεκτρικής ενέργειας στα λιμάνια, καθώς γνωρίζουμε ότι τα ναυτιλιακά καύσιμα υπόκεινται σε καθεστώς ειδικών τιμολογήσεων, πράγμα που δεν συμβαίνει ακόμα στην τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας».
Στοιχεία
Με βάση τα στοιχεία που παρέθεσε η γ.γ. Ενέργειας:
* Τα τελευταία χρόνια, παρ’ όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί παγκοσμίως, οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του IMO, έχουν αυξηθεί από 977 εκατ. τόνους το 2012 σε 1076 εκατ. τόνους το 2018, μια αύξηση 10% περίπου με αυξανόμενες τάσεις, όσο η ζήτηση αυξάνεται.
* H συνεισφορά της ναυτιλίας στο σύνολο των εκπομπών αυξήθηκε από 2,7% το 2012 σε 2,9% το 2018, ποσοστό βέβαια πολύ χαμηλό συγκριτικά με άλλους κλάδους, που καταδεικνύει ότι ο ναυτικός είναι ο πλέον «πράσινος» δρόμος διαμετακόμισης. Συνολικά η ναυτιλία ευθύνεται για το 13% των εκπομπών στον τομέα των μεταφορών.
