Από την έντυπη έκδοση
Των Φάνη Ζώη και Γιώργου Χατζηλίδη
Σε 23 μεγάλα projects ομαδοποιούνται οι 38 αξιοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων βάσει του επικαιροποιημένου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) που ενέκρινε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ), με την κυβέρνηση να αναμένει ότι η επενδυτική έκρηξη θα φθάσει τουλάχιστον τα 100 δισ. ευρώ κατά τα επόμενα έξι χρόνια, συνυπολογίζοντας και τον σχεδιασμό του Ταμείου.
Τα περισσότερα κεφάλαια, όπως εξηγούν κυβερνητικοί παράγοντες, θα προέλθουν από την Ε.Ε., μέσω της οποίας (Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ) θα ξεπεράσουν συνολικά τα 70 δισ. ευρώ, ενώ η συνδρομή του ΤΑΙΠΕΔ εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης των 30 δισ. ευρώ, κεφάλαια τα οποία θα στηρίξουν τις σχεδιαζόμενες αποκρατικοποιήσεις, ανεβάζοντας τη δύναμη... πυρός στα 100 δισ. ευρώ σε βάθος εξαετίας.
Το πλάνο
Το ΤΑΙΠΕΔ, όπως αναφέρουν στελέχη του, έχει ένα δυναμικό πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και παρά την πανδημία που έχει επηρεάσει κάποια assets, όπως τον ΔΑΑ, ή και εξωγενείς παράγοντες, π.χ. εκκρεμότητα δικαστηρίου ΔΕΠΑ-ΕΛΦΕ, εκτιμάται ότι μια σειρά από ιδιωτικοποιήσεις του 2021 προχωρούν με καλό βηματισμό, όπως π.χ. τα λιμάνια, οι μαρίνες, οι Γούρνες κ.ά., κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα να επιτευχθεί ο στόχος του 1,76 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων (Asset Development Plan - ADP), οι 38 ομαδοποιούνται από το ΤΑΙΠΕΔ σε 23 αποκρατικοποιήσεις, εκ των οποίων η μία αφορά τα δέκα περιφερειακά λιμάνια της χώρας (Αλεξανδρούπολη, Βόλος, Ηράκλειο κ.λπ.), η δεύτερη τις έξι μαρίνες της χώρας (Αρετσούς, Ιτεάς, Μυκόνου κ.ά.) και μία τρίτη τις δύο ΔΕΠΑ, Εμπορίας και Υποδομών.
Οι πιο εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις, ωστόσο, είναι εκείνες του Ελληνικού, της ΔΕΠΑ, της Εγνατίας Οδού, της Αττικής Οδού (νέα σύμβαση παραχώρησης), του ΔΑΑ κ.ά. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης μια σειρά αξιοποιήσεων σημαντικών ακινήτων, όπως είναι το Ολυμπιακό Ακίνητο στο Μαρκόπουλο και η πρώην βάση στις Γούρνες του Ηρακλείου Κρήτης στην οποία και αναμένεται η δημιουργία καζίνο, ακινήτων ιαματικών πηγών, ακινήτων κάμπινγκ κ.ά.
Στη Βόρεια Ελλάδα
Σημαντικά είναι και τα projects αξιοποίησης και παραχώρησης που «τρέχει» το ΤΑΙΠΕΔ στη Βόρεια Ελλάδα, με μεγαλύτερο εξ αυτών τη μακροχρόνια παραχώρηση (35ετή) της Εγνατίας Οδού. Όπως σημειώνει το ΤΑΙΠΕΔ, επόμενο βήμα είναι το άνοιγμα των δύο δεσμευτικών προσφορών από τις δύο κοινοπραξίες, ενώ να σημειωθεί ότι εκκρεμεί η οριστική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη συμμετοχή ή όχι της Ελλάκτωρ στον διαγωνισμό. Παράλληλα, οι εκκρεμότητες του Δημοσίου σε ό,τι αφορά την Εγνατία Οδό είναι οι εξής:
* Η Διοικητική Αρχή Σηράγγων πρέπει να προχωρήσει στην αδειοδότηση του συνόλου των σηράγγων (απεριόριστη ή εκτός επικίνδυνων φορτίων κατά περίπτωση).
* Έκδοση αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για ορισμένα σημεία του αυτοκινητόδρομου, οι οποίες έχουν λήξει ή αναμένεται να λήξουν.
Από την πλευρά της η Εγνατία θα πρέπει να προχωρήσει σε:
* Ολοκλήρωση κατασκευής μετωπικών και πλευρικών σταθμών διοδίων.
* Απαιτούμενες ενέργειες (εγκατάσταση εξοπλισμού) για την αδειοδότηση του συνόλου των σηράγγων (απεριόριστη ή εκτός επικίνδυνων φορτίων κατά περίπτωση).
* Απαραίτητες ενέργειες για την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων που απαιτούνται για τις επικείμενες εργασίες που περιγράφονται στη σύμβαση παραχώρησης και ειδικά για την αναβάθμιση των κάθετων αξόνων.
Τα λιμάνια
Για τα περιφερειακά λιμάνια το ΤΑΙΠΕΔ αναφέρει ότι υποβλήθηκαν εκδηλώσεις ενδιαφέροντος από επενδυτικά σχήματα για την Αλεξανδρούπολη, την Καβάλα και την Ηγουμενίτσα. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ έχει προεπιλέξει τέσσερα επενδυτικά σχήματα για τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού που αφορά την απόκτηση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ Α.Ε.) και επτά επενδυτικά σχήματα για την απόκτηση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας (ΟΛΗΓ Α.Ε.). Επίσης, τέσσερα επενδυτικά σχήματα έχουν προεπιλεγεί για τον διαγωνισμό της υπο-παραχώρησης του δικαιώματος χρήσης, συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του λιμένα «Φίλιππος Β’» του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας (ΟΛΚ Α.Ε.). Παράλληλα, το Ταμείο προετοιμάζει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τον Οργανισμό Λιμένος Βόλου, ενώ εξετάζεται η δυνατότητα αξιοποίησης κάποιων από τους μικρούς λιμένες ή/και μαρίνες του Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας (μαρίνα για mega-yacht και μαρίνα Σπηλιάς εντός του κεντρικού λιμένα και τον μικρό λιμένα της Λευκίμμης).
Τουριστικά ακίνητα
Μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 σχεδιάζεται η εκκίνηση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την αξιοποίηση του κάμπινγκ της Αγίας Τριάδας στη Θεσσαλονίκη, αφού προηγουμένως εγκριθεί το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο Ανάπτυξης (ΕΣΧΑΔΑ) και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Πρόκειται για παραθαλάσσιο ακίνητο στον οικισμό της Αγίας Τριάδας, στον Δήμο Θερμαϊκού, έκτασης 126 στρεμμάτων. Η μέθοδος αξιοποίησης είναι υπό συζήτηση. Ακόμη ένα παραθαλάσσιο ακίνητο που βγαίνει προς αξιοποίηση από το ΤΑΙΠΕΔ είναι η ακτή και το κάμπινγκ στο Ποσείδι Χαλκιδικής. Η διαγωνιστική διαδικασία για το κάμπινγκ Ποσειδίου αναμένεται να εκκινήσει στο πρώτο τρίμηνο του 2022, αφού εγκριθούν ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ. Ο τρόπος αξιοποίησης του μεγάλου αυτού ακινήτου, συνολικής έκτασης 293 στρεμμάτων και αξιοποιήσιμης έκτασης περίπου 140 στρεμμάτων, είναι επίσης υπό συζήτηση.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η δεύτερη φάση του διαγωνισμού για την παραχώρηση της χρήσης, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης του υπόγειου φυσικού χώρου που προκύπτει από το σχεδόν εξαντληθέν κοίτασμα φυσικού αερίου «Νότια Καβάλα», με σκοπό τη μετατροπή του σε χώρο αποθήκευσης φυσικού αερίου. Το ΤΑΙΠΕΔ έχει προεπιλέξει δύο επενδυτικά σχήματα που πληρούν τα κριτήρια συμμετοχής στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού, ενώ στα τέλη Σεπτεμβρίου (30/9/2021) αναμένεται η ολοκλήρωση των τεχνικών μελετών.
Εναλλακτικά σχέδια
Από την άλλη πλευρά, γνωστοποιείται ότι η εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης θα καθορίσει τον χρονικό σχεδιασμό του διαγωνισμού για το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών, καθώς και ότι ετοιμάζονται εναλλακτικά σχέδια για τις μαρίνες. Εναλλακτικές αναζητούνται και για την πώληση του 11,33% της ΕΥΔΑΠ. Σε ό,τι αφορά την Αττική Οδό, στόχος είναι ο διαγωνισμός να γίνει το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο ADP, πάντως, για πρώτη φορά στο πρόγραμμα αξιοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ εισέρχονται εμφανώς οι αρχές της αειφορίας (sutainability) και η υιοθέτηση κριτηρίων ESG [Περιβαλλοντικά (Environmental), Κοινωνικά (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Governance)] κατά την υλοποίηση του προγράμματος αξιοποίησης της ιδιωτικής περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου. Η εισαγωγή αυτή, όπως αναφέρεται, σκοπό έχει «να ενδυναμώσει την προσέλκυση υπεύθυνων επενδύσεων προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, συνεισφέροντας παράλληλα στην επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων που έχει θέσει η χώρα».
