Από την έντυπη έκδοση
Των Νικόλ Λειβαδάρη, Έφης Τριήρη
«Βουτιά» σε νέο χαμηλό έκαναν στο τέταρτο τρίμηνο του 2020 τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών της Ευρωζώνης, με σημαντική υποχώρηση να καταγράφεται και στην Ελλάδα, κόντρα στη βαθιά ύφεση, αλλά και στις προειδοποιήσεις της ίδιας της ΕΚΤ για χαμηλό επίπεδο ετοιμότητας αρκετών ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες που εποπτεύει η ΕΚΤ υποχώρησε στο τέταρτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς στο 2,63% από το 2,82% του τρίτου τριμήνου. Το ποσοστό αυτό είναι και το χαμηλότερο που έχει καταγραφεί από την έναρξη της εποπτείας το 2015.
Στην Ελλάδα η απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο παραμένει πολύ μεγάλη, ωστόσο και στη χώρα μας καταγράφηκε μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στο τέταρτο τρίμηνο, με το ποσοστό τους να υποχωρεί στο 25,54% από το 28,85% του τρίτου τριμήνου.
Το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες κατάφεραν να ελαφρύνουν τα χαρτοφυλάκιά τους από κόκκινα δάνεια σε μια περίοδο ιστορικής ύφεσης και ακραίων συνθηκών στην αγορά αποδίδεται κυρίως στα μαζικά προγράμματα κρατικών εγγυήσεων και πιστωτικών γραμμών που κράτησαν ζωντανές τις επιχειρήσεις, ειδικά στον κλάδο των υπηρεσιών.
Ενεργός ο συναγερμός
Παρά την αιφνιδιαστική βελτίωση, πάντως, στο μέτωπο των NPLs, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξακολουθεί να κρατά ενεργό τον συναγερμό, προειδοποιώντας ότι πολλές τράπεζες του ευρωσυστήματος παραμένουν μη προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν το νέο κύμα των κόκκινων δανείων της πανδημίας, βασίζονται σε ανεπαρκή συστήματα προειδοποίησης και δεν είναι έτοιμες για τις επιπτώσεις που θα έχει η σταδιακή απόσυρση των πακέτων στήριξης.
Τις προειδοποιήσεις αυτές επανέλαβε χθες ο επικεφαλής εποπτείας της ΕΚΤ Αντρέα Ενρία, τονίζοντας πως οι τράπεζες της Ευρωζώνης πρέπει να κάνουν περισσότερα για τον έγκαιρο εντοπισμό πιθανών επισφαλειών, καθώς τα συστήματα προειδοποίησης στα οποία βασίζονται σήμερα είναι σε πολλές περιπτώσεις αναποτελεσματικά.
«Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό το μεγάλο ποσοστό των δανείων που έχουν μεταφερθεί απευθείας από το επίπεδο ένα -των εξυπηρετούμενων δανείων- στο επίπεδο τρία - των απολύτως μη εξυπηρετούμενων δανείων», δήλωσε ο Ενρία, προσθέτοντας: «Αυτό μπορεί να σημαίνει πως τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης των τραπεζών είναι αναποτελεσματικά».
Απορροφητικότητα
Παρά ταύτα, οι αριθμοί τουλάχιστον δείχνουν αυτή την στιγμή πως οι τράπεζες της Ευρωζώνης έχουν τη δυνατότητα να απορροφήσουν και πιθανή νέα αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων: Όπως προκύπτει επίσης από τα στοιχεία της ΕΚΤ, ο βασικός δείκτης κεφαλαίων τους CET1 ενισχύθηκε και ανέβηκε στο 15,6%. Και αυτό το επίπεδο είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί από την έναρξη της τραπεζικής εποπτείας, το 2015. Στον αντίποδα, τα ανησυχητικά μηνύματα που δείχνουν πιθανή επιδείνωση της πιστωτικής ποιότητας έρχονται από το μέτωπο των απομειώσεων και των προβλέψεων για νέες επισφάλειες.
Τα στοιχεία της ΕΚΤ δείχνουν ότι τόσο οι απομειώσεις όσο και οι προβλέψεις σχεδόν διπλασιάστηκαν πέρσι, ενώ και η κερδοφορία κατέρρευσε, με την απόδοση κεφαλαίου να υποχωρεί στο 1,53% το τέταρτο τρίμηνο. Το ποσοστό αυτό είναι μακράν χαμηλότερο από το 5,16% που είχε καταγραφεί ακριβώς έναν χρόνο πριν, στο τέταρτο τρίμηνο του 2019.
