Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Δεκαπέντε σημεία-SOS πρέπει να προσέξουν και φέτος περίπου 1.350.000 φορολογούμενοι που βαρύνονται με «εξαρτώμενα τέκνα», προκειμένου να συμπληρώσουν σωστά τις φετινές φορολογικές δηλώσεις και να μη χάσουν τα οικογενειακά επιδόματα που δικαιούνται από τον ΟΠΕΚΑ, ούτε τα προσαυξημένα αφορολόγητα όρια εισοδήματος που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για όσους εξ αυτών είναι μισθωτοί, συνταξιούχοι ή κατ’ επάγγελμα αγρότες ούτε τη μερική ή ολική απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, η οποία προβλέπεται να χορηγηθεί σε όσους εξ αυτών είχαν πέρυσι χαμηλά εισοδήματα.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων των τέκνων στην τελευταία σελίδα της φορολογικής δήλωσης, όπου για τα μεν ανήλικα τέκνα πρέπει οπωσδήποτε να συμπληρωθεί ο ΑΜΚΑ, για τα δε ενήλικα και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ). Επίσης όσοι οικογενειάρχες έχουν ενήλικα τέκνα θα πρέπει να γνωρίζουν ότι εάν στο όνομα καθενός από τα τέκνα αυτά υπάρχει οποιασδήποτε πηγής εισόδημα οποιουδήποτε ύψους, ακόμη δηλαδή και εισόδημα από τόκους καταθέσεων «ύψους»... 0,01 ευρώ, τότε το κάθε ένα από τα ενήλικα αυτά τέκνα είναι υποχρεωμένο να υποβάλει φέτος ξεχωριστή δική του φορολογική δήλωση, έστω κι αν οι γονείς το δηλώνουν ως «εξαρτώμενο» στη δική τους δήλωση. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) που είναι αρμόδιες για την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων θα «χρεώνουν» το ενήλικο αυτό τέκνο με ελάχιστο τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα 3.000 ευρώ, το οποίο θα προσαυξάνει το συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το δικαίωμα της οικογένειας στην είσπραξη κοινωνικών επιδομάτων που χορηγούνται βάσει εισοδηματικών κριτηρίων.
Αναλυτικά, τα 15 σημεία που πρέπει να προσέξουν, ιδιαίτερα, οι φορολογούμενοι - οικογενειάρχες είναι τα εξής:
1 Όσοι φορολογούμενοι βαρύνονται με «εξαρτώμενα τέκνα» ακόμη κι αν δεν είναι μισθωτοί, συνταξιούχοι ή κατ’ επάγγελμα αγρότες θα πρέπει, οπωσδήποτε, να δηλώσουν τα στοιχεία των τέκνων τους αυτών στον πίνακα 8, στην τελευταία σελίδα του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Ο λόγος είναι ότι με βάση τα στοιχεία που θα δηλωθούν στον πίνακα αυτό θα καθοριστεί το ύψος του επιδόματος τέκνων που δικαιούνται να λαμβάνουν φέτος ανά δίμηνο από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Τα ποσά του επιδόματος που έχουν ήδη καταβληθεί στους φορολογούμενους αυτούς για το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, δηλαδή για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021 καθώς επίσης και τα ποσά που θα καταβληθούν, για το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου 2021, θα επανυπολογιστούν από τον ΟΠΕΚΑ, για κάθε δικαιούχο, με βάση τα στοιχεία που θα έχουν δηλωθεί στη φετινή φορολογική δήλωση.
2 Οι φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2020 εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις ή έχουν την ιδιότητα του κατ’ επάγγελμα αγρότη και βαρύνονται με «εξαρτώμενα τέκνα» έχουν έναν επιπλέον λόγο να δηλώσουν τα στοιχεία των τέκνων τους αυτών στον πίνακα 8 της φορολογικής τους δήλωσης. Οι φορολογούμενοι αυτοί δικαιούνται προσαυξημένο αφορολόγητο όριο εισοδήματος, το οποίο ανέρχεται σε 9.000 ευρώ για 1 εξαρτώμενο τέκνο, 10.000 ευρώ για 2 εξαρτώμενα τέκνα, 11.000 ευρώ για 3 εξαρτώμενα τέκνα, 12.000 ευρώ για 4 εξαρτώμενα τέκνα κ.ο.κ. Το αφορολόγητο υπολογίζεται προσαυξημένο, σύμφωνα με τα παραπάνω, μόνο εφόσον τα στοιχεία των «εξαρτώμενων τέκνων» είναι δηλωμένα στη φορολογική δήλωση.
3 Ως «εξαρτώμενα τέκνα» -τα οποία βαρύνουν τον φορολογούμενο και αφενός λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του επιδόματος τέκνων που δικαιούται να λάβει ο φορολογούμενος από τον ΟΠΕΚΑ κατά το τρέχον έτος, αφετέρου δίνουν το δικαίωμα προσαυξημένου αφορολογήτου εισοδήματος σε κάθε φορολογούμενο που είναι μισθωτός, συνταξιούχος ή κατ’ επάγγελμα αγρότης- θεωρούνται φέτος:
* Τα άγαμα τέκνα που γεννήθηκαν από την 1η/1/2002 έως την 31η/12/2020.
*Τα άγαμα τέκνα που γεννήθηκαν από την 1η/1/1995 και μετά, εφόσον φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ ή υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.
* Τα άγαμα τέκνα που παρουσιάζουν ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
Προϋπόθεση, εξάλλου, για να αναγνωριστούν τα παραπάνω τέκνα ως «εξαρτώμενα» είναι να συνοικούν με τον φορολογούμενο και το συνολικό ατομικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους κατά το έτος 2020 να μην έχει υπερβεί τα 3.000 ευρώ ή τα 6.000 ευρώ, εφόσον έχουν αναπηρία 67% και άνω.
4 Ως «εξαρτώμενα τέκνα» θεωρούνται και αυτά που σπουδάζουν σε άλλο δήμο, μακριά από την κατοικία των γονέων τους διαμένοντας σε εκμισθούμενη κατοικία, εφόσον δεν απέκτησαν κατά τη διάρκεια του 2020 κανενός είδους εισόδημα.
5 Σε κάθε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης από εγγάμους ή μέρη συμφώνων συμβίωσης (ΜΣΣ), που έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με τουλάχιστον 67% αναπηρία, τα οποία δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις, οι κωδικοί 005-006 του πίνακα 3 στους οποίους πρέπει να αναγραφεί ο αριθμός των τέκνων αυτών για την εξασφάλιση μείωσης φόρου 200 ευρώ συμπληρώνονται μόνο από τον σύζυγο ή το ένα ΜΣΣ κι αν ο φόρος του δεν επαρκεί για να αφαιρεθεί ολόκληρο το ποσό της έκπτωσης, τότε το ποσό αυτό πιστώνεται, κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, στον φόρο της συζύγου ή του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης.
6 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία έγγαμοι φορολογούμενοι ή ΜΣΣ έχουν επιλέξει να υποβάλουν χωριστές δηλώσεις και έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με αναπηρία τουλάχιστον 67% που δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις, η μείωση φόρου των 200 ευρώ πραγματοποιείται άπαξ, μόνο σε έναν σύζυγο/ ΜΣΣ, χωρίς να μεταφέρεται το δικαίωμα πίστωσης φόρου στον άλλο σύζυγο/ ΜΣΣ. Στις περιπτώσεις αυτές διενεργείται διασταύρωση και εφόσον διαπιστωθεί από τον έλεγχο ότι το τέκνο με αναπηρία δηλώθηκε και από τους δύο συζύγους/ ΜΣΣ, η μείωση φόρου γίνεται στον σύζυγο/ΜΣΣ με τον μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος.
7 Οι φορολογούμενοι που έχουν ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα (σπουδαστές, υπηρετούντες στρατιωτική θητεία κ.λπ.) θα πρέπει να δηλώσουν οπωσδήποτε στον πίνακα 8 στην τελευταία σελίδα της φορολογικής δήλωσης, εκτός από τα ονόματα, τα έτη γέννησης, τις σχολές φοίτησης και τους ΑΜΚΑ των παιδιών τους αυτών, και τους ΑΦΜ. Εάν ενήλικο εξαρτώμενο τέκνο συγκατοικεί με τους γονείς του, τότε σε περίπτωση μη δήλωσης του ΑΦΜ από τους γονείς του στον πίνακα 8 της δικής τους φορολογικής δήλωσης, το σύστημα TAXISnet δεν θα επιτρέψει στο τέκνο αυτό να δηλώσει, στη δική του φορολογική δήλωση, ότι «φιλοξενείται» στο σπίτι των γονέων του. Δηλαδή το TAXISnet θα «μπλοκάρει» τη δήλωση του τέκνου.
8 Κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 8 της φορολογικής δήλωσης από τους γονείς που έχουν ανήλικο εξαρτώμενο τέκνο, το οποίο κατά τη διάρκεια του 2020 εργάστηκε και απέκτησε εισόδημα, οπότε πρέπει κι αυτό να υποβάλει δήλωση, θα πρέπει αφενός να συμπληρωθεί το σχετικό πεδίο με τη συγκεκριμένη πληροφορία αφετέρου να δηλωθεί ο ΑΦΜ του ανηλίκου που υποχρεούται να υποβάλει δήλωση.
9 Οι φορολογούμενοι με άγαμα ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα που σπουδάζουν, οι οποίοι τα δηλώνουν στον πίνακα 8 του δικού τους Ε1, θα πρέπει έχουν στη διάθεσή τους, για να προσκομίσουν για έλεγχο εάν τους ζητηθεί από την αρμόδια ΔΟΥ, βεβαίωση της οικείας σχολής εσωτερικού ή εξωτερικού. Στις βεβαιώσεις των αναγνωρισμένων σχολών εσωτερικού, πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός της άδειας που χορήγησε το υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατά περίπτωση και το ΦΕΚ στο οποίο δημοσιεύθηκε η άδεια αυτή.
10 Όσοι φορολογούμενοι βαρύνονται με άγαμα ενήλικα τέκνα που είναι άνεργα, απαιτείται να έχουν στη διάθεσή τους βεβαίωση του ΟΑΕΔ ότι τα τέκνα αυτά είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα του, προκειμένου να την προσκομίσουν εφόσον κληθούν για έλεγχο δικαιολογητικών στην αρμόδια ΔΟΥ.
11 Όσοι βαρύνονται με στρατευμένα τέκνα πρέπει να έχουν λάβει σχετική βεβαίωση της στρατιωτικής υπηρεσίας.
12 Όσοι φορολογούμενοι απέκτησαν τέκνο εντός του 2020, απαιτείται να έχουν στη διάθεσή τους τη ληξιαρχική πράξη γέννησης, προκειμένου να την προσκομίσουν εφόσον κληθούν για έλεγχο δικαιολογητικών στην αρμόδια ΔΟΥ.
13 Όσοι βαρύνονται με τέκνο ανάπηρο τουλάχιστον κατά 67% πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους και τη σχετική γνωμάτευση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής.
14 Έγγαμοι σύζυγοι μισθωτοί ή συνταξιούχοι ή κατ’ επάγγελμα αγρότες που επέλεξαν να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις, προκειμένου να τύχουν και οι δύο του προσαυξημένου αφορολογήτου ορίου, πρέπει να συμπληρώσουν και οι δύο τον πίνακα 8 στις ξεχωριστές δηλώσεις τους.
15 Αμέσως μόλις αναγραφούν στον πίνακα 8 της φορολογικής δήλωσης των γονέων τα στοιχεία των «εξαρτώμενων τέκνων», «ενημερώνεται» και συμπληρώνεται αυτόματα με τον αριθμό των συγκεκριμένων τέκνων ο κωδικός 003 για τον υπόχρεο ή ο κωδικός 004 για τη σύζυγο.