Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Εάν κάνει κάποιος έναν απολογισμό των πρώτων 100 ημερών από το Brexit, το οριστικό δηλαδή διαζύγιο της Βρετανίας από την Ε.Ε. στα τέλη Δεκεμβρίου του 2020, πέντε χρόνια μετά το δημοψήφισμα, θα διαπιστώσει ότι οι συνθήκες δεν είναι και τόσο δραματικές όσο είχε αρχικά προβλεφθεί. Μία πρώτη πιο ξεκάθαρη εικόνα για τις συνέπειες του Brexit καταδεικνύει ότι παρά τον αρνητικό αντίκτυπο στη βρετανική οικονομία, με βάση τα στατιστικά στοιχεία, τα οποία επιβαρύνονται πολύ περισσότερο από την κρίση του κορονοϊού, η Βρετανία τελικά δεν είδε τα χειρότερα που είχαν προβλεφθεί από όσους ήταν αντίθετοι στο Brexit, όπως άμεση ύφεση, δραματική πτώση στις τιμές στέγης και απότομη πτώση των εξαγωγών.
Βεβαίως, πολλές από τις επιπτώσεις του Brexit θα χρειαστούν πολύ περισσότερο χρόνο για να γίνουν αντιληπτές. Αναμφισβήτητα, με τη Βρετανία εκτός ενιαίας αγοράς και τελωνειακής ένωσης της Ε.Ε., το εμπόριο έχει ζημιωθεί σημαντικά, όμως το πλήρες μέγεθος της ζημιάς θα γίνει αντιληπτό όταν θα επαναλειτουργήσει πλήρως η οικονομία και οι επιχειρήσεις μετά το lockdown. Το Bloomberg επιχειρεί ένα σύντομο απολογισμό με τις προβλέψεις που δεν επαληθεύτηκαν αλλά και αυτές που επαληθεύτηκαν.
Η έκθεση του 2016
Σε έκθεση που είχε δημοσιεύσει πριν από το δημοψήφισμα του 2016 το υπουργείο Οικονομικών προέβλεπε ότι μία απόφαση αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε., που θα έθετε σε άμεση ισχύ το Άρθρο 50 για τη διαδικασία αποχώρησης, θα οδηγούσε σε μείωση του ΑΕΠ κατά 3,6% τα επόμενα δύο έτη, σε αύξηση των ανέργων κατά 520.000 άτομα και σε πτώση 10% των τιμών στέγης.
Αποδείχθηκε όμως εντελώς το αντίθετο και όχι μόνο επειδή η κυβέρνηση δεν ενεργοποίησε το Άρθρο 50 έως τον Μάρτιο του 2017. Έως τον Ιούνιο του 2018, το ΑΕΠ είχε αυξηθεί άνω του 3%, η ανεργία είχε μειωθεί κατά 280.000 ανέργους, ενώ οι τιμές στέγης αυξήθηκαν περισσότερο από 7%.
Μετά όμως ήρθε η πανδημία του κορονοϊού. Το ΑΕΠ συρρικνώθηκε περίπου 10% πέρυσι, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 1709. Η βρετανική οικονομία έχει εν μέρει μόνο ανακάμψει από τις τεράστιες περσινές απώλειες, με αποτέλεσμα η Βρετανία να απέχει από τα προ της πανδημίας επίπεδα περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της Ομάδας του G7.
Επαληθεύτηκε
Υπήρξε όμως μία πρόβλεψη που επαληθεύτηκε: τον Απρίλιο του 2016 η κυβέρνηση είχε προειδοποιήσει τα βρετανικά νοικοκυριά για αύξηση του κόστους ζωής και πτώση της στερλίνας που θα καθιστούσε τα εισαγόμενα αγαθά πιο ακριβά, καθότι το ήμισυ των βρετανικών εισαγωγών προέρχεται από την Ε.Ε.
Πράγματι, η στερλίνα βούλιαξε έως και 18% έναντι του ευρώ μέσα σε δύο έτη από το δημοψήφισμα παραμένοντας 12% χαμηλότερα από τα επίπεδα στα οποία βρισκόταν την ημέρα που έγινε το δημοψήφισμα. Ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε τον Νοέμβριο του 2017 στο 3,1% σε υψηλό πεντέμισι ετών και παρέμεινε πάνω από τον στόχο της Τράπεζας της Αγγλίας του 2% ολόκληρη τη διετία μετά το δημοψήφισμα. Εν συνεχεία, όμως, υποχώρησε δραστικά εξαιτίας της πανδημίας.
Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών είχε προβλέψει ότι εάν η Βρετανία αποχωρούσε από την Ε.Ε. με εμπορική συμφωνία η οικονομία θα ήταν κατά 4,6% έως 7,8% μικρότερη σε ορίζοντα 15ετίας σε σχέση με το εάν είχε παραμείνει στην Ε.Ε. Μολονότι η Βρετανία είναι επισήμως εκτός ενιαίας αγοράς της Ε.Ε. μόλις 100 ημέρες, το Γραφείο Προϋπολογισμού εκτιμά ότι το Brexit έχει ήδη αφαιρέσει από το ΑΕΠ περίπου 1,4% από τον Ιούνιο του 2016.
Επιβεβαίωση
Επιβεβαιώνονται και οι προειδοποιήσεις για τις εξαγωγές. Αντιμέτωπες με επιπλέον γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι εξαγωγές των βρετανικών επιχειρήσεων προς την Ε.Ε. σημείωσαν βουτιά 41% τον Ιανουάριο.
Ωστόσο, δεν επιβεβαιώθηκε η προειδοποίηση που είχε κάνει το Σίτι του Λονδίνου για μαζική έξοδο θέσεων εργασίας, με την ελεγκτικολογιστική εταιρεία PwC να κάνει λόγο για φυγή 100.000 θέσεων. Σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων EY, έως και τα τέλη Μαρτίου μόνο 7.600 θέσεις εργασίας είχαν μετακινηθεί από το Σίτι σε πόλεις της Ε.Ε.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει πλήγμα για το χρηματοοικονομικό κέντρο του Λονδίνου και ότι δεν θα φύγουν και άλλες θέσεις εργασίας.
