Από την έντυπη έκδοση
Τα δύσκολα είναι μπροστά όσον αφορά την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού. Από τα αναλυτικά στοιχεία του Φεβρουαρίου καθίσταται σαφές ότι τα περιοριστικά μέτρα κάνουν ζημιά στα φορολογικά έσοδα. Μπορεί αυτό να μην αποτυπώθηκε έντονα στα στοιχεία του πρώτου διμήνου -τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν στα 7,624 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 7,56 δισ. ευρώ και 7,386 δισ. ευρώ που ήταν η αντίστοιχη είσπραξη στο πρώτο δίμηνο του 2020, δηλαδή πριν ξεσπάσει η πανδημία-, αλλά αυτό οφείλεται σε καθαρά συγκυριακούς λόγους.
Ουσιαστικά δύο: την είσπραξη των τελών κυκλοφορίας μέσα στον Φεβρουάριο και τα έκτακτα έσοδα από την εκχώρηση των αδειών των δικτύων κινητής τηλεφωνίας 5G. Το συν… 827,9% που καταγράφηκε στις εισπράξεις από τους φόρους οχημάτων, με το ποσοστό να μεταφράζεται σε επιπλέον 624 εκατ. ευρώ, αλλά και το +134,9% στα «λοιπά τρέχοντα έσοδα», που ενίσχυσε τα έσοδα με επιπλέον 335 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της επιστροφής δαπανών, συνετέλεσαν σε αυτή τη μεταβολή.
Από την άλλη, οι «παραγωγικοί φόροι», όπως ο ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή, ο ΦΠΑ στα υπόλοιπα προϊόντα ή ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στα ενεργειακά προϊόντα, κινήθηκαν έντονα πτωτικά, κάτι που αναμένεται να αποτυπωθεί έντονα και στα στοιχεία του Μαρτίου (που απεικονίζουν την πορεία της συναλλακτικής δραστηριότητας τον Φεβρουάριο) αλλά και στα στοιχεία του Απριλίου.
Σε συνδυασμό άλλωστε και με την αύξηση των δαπανών, το πρωτογενές έλλειμμα από τον επόμενο κιόλας μήνα αναμένεται να κινηθεί εκτός των στόχων που έχουν τεθεί από πέρυσι τον Νοέμβριο, καθώς δεν θα υπάρχουν πλέον τα έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας ή από 5G για να ωραιοποιήσουν την εικόνα του προϋπολογισμού.
Φορολογικά έσοδα
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 7,624 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 65 εκατ. ευρώ ή 0,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021.
Ειδικότερα, την περίοδο του Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2021 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 12 εκατ. ευρώ ή 35,7%.
β) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 22 εκατ. ευρώ ή 36%.
γ) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 27 εκατ. ευρώ ή 49,6%.
δ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 595 εκατ. ευρώ ή 244%, εκ των οποίων Φόροι Οχημάτων κατά 624 εκατ. ευρώ ή 827,9%.
ε) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 335 εκατ. ευρώ ή 134,9%, εκ των οποίων Επιστροφές δαπανών κατά 167 εκατ. ευρώ ή 253,1%.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 45 εκατ. ευρώ, ή 17,7%.
β) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 73 εκατ. ευρώ ή 2,9%.
γ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 128 εκατ. ευρώ ή 19,6%.
δ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 73 εκατ. ευρώ ή 38,9.
ε) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 26 εκατ. ευρώ ή 38,7%.
στ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 82 εκατ. ευρώ ή 16,1%, εκ των οποίων ΕΝΦΙΑ κατά 77 εκατ. ευρώ ή 15,6%.
ζ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 15 εκατ. ευρώ ή 0,9%.
η) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 74 εκατ. ευρώ ή 13,5%.
θ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 75 εκατ. ευρώ ή 31,7%.
ι) Μεταβιβάσεις κατά 205 εκατ. ευρώ ή 19,8%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 602 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 85 εκατ. ευρώ από τον στόχο (687 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 837 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 223 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Περιορισμός ελλείμματος
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2021, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 3,268 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 4,507 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021 και ελλείμματος 1,107 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2020. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 1,497 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 2,737 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 831 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 8,533 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 280 εκατ. ευρώ ή 3,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 9,135 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 195 εκατ. ευρώ ή 2,2% έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Φεβρουάριο 2021 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4,686 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 1,092 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα από φόρους, λόγω της παράτασης που δόθηκε για την καταβολή των τελών κυκλοφορίας έως την 1η Μαρτίου, στα αυξημένα έσοδα από το ΠΔΕ, καθώς και στην είσπραξη ποσού 193,7 εκατ. ευρώ από τη δημοπρασία για τη χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων, για την ανάπτυξη δικτύων 5ης γενεάς. Το ποσό αυτό δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021.
Τα έσοδα από φόρους μόνο τον Φεβρουάριο ανήλθαν σε 3,964 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 390 εκατ. ευρώ ή 10,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021. Η υπέρβαση αυτή του στόχου οφείλεται κυρίως στην είσπραξη των τελών κυκλοφορίας για όσους έκαναν χρήση της παράτασης της προθεσμίας εξόφλησής τους, όπως προαναφέρεται.
Οι επιστροφές εσόδων του Φεβρουαρίου 2021 ανήλθαν σε 328 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 94 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (421 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 692 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 392 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2021 ανήλθαν στα 11,801 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 959 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (12,760 δισ. ευρώ). Οι ταμειακές πληρωμές που σχετίζονται με τα εξοπλιστικά προγράμματα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (κατηγορία αποκτήσεων παγίων περιουσιακών στοιχείων) κινήθηκαν αυξητικά σε σχέση με τον αρχικό στόχο κατά 589 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των σχετικών συμβάσεων.
Το σκέλος του ΠΔΕ κινήθηκε αντίρροπα σε σχέση με τον τακτικό προϋπολογισμό, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον στόχο κατά 1,094 δισ. ευρώ (πληρωμές 1,684 δισ. ευρώ έναντι στόχου 590 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω των αυξημένων πληρωμών του μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2021 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 3,137 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας και των αυξημένων πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων.