Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Σε «ευχάριστο πονοκέφαλο» εξελίσσεται πλέον για τις κυβερνήσεις των χωρών-μελών της Ευρωζώνης η στήριξη των οικονομιών τους μέχρι να ξεπεραστεί πλήρως η πανδημία, καθώς οι υπουργοί Οικονομικών έχουν στα χέρια τους δύο όπλα μετά τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο Eurogroup. Πρώτον, δεν απαιτείται να παραχθούν υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα ούτε το 2022 και, δεύτερον, επιτρέπεται να εφαρμοστούν μέτρα στήριξης για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί ώστε να ανακτηθεί το θετικό πρόσημο μεταβολής του ΑΕΠ.
Με λυμένα πλέον τα χέρια, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ήδη αρχίζει να σχεδιάζει τα επόμενα μέτρα στήριξης, τα οποία κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: τα βραχυπρόθεσμα (δηλαδή αυτά που θα υλοποιηθούν από τον επόμενο μήνα) και τα μεσοπρόθεσμα, που θα καλύψουν το β' εξάμηνο της φετινής χρονιάς αλλά και το 2022.
Κατάλογος μέτρων
Ο κατάλογος των μέτρων που έχουν πέσει στο τραπέζι περιλαμβάνει:
* Έναν ακόμη γύρο επιστρεπτέας προκαταβολής για να καλύψει τις απώλειες εσόδων του Απριλίου. Ο 8ος γύρος -εφόσον προχωρήσει- θα έχει είτε μηνιαία διάρκεια (για να καλύψει τις απώλειες τζίρου του Απριλίου) είτε διμηνιαία προκειμένου να ενσωματωθεί και ο Μάιος.
* Την παράταση του προγράμματος αναστολών συμβάσεων εργασίας μέχρι να επιτραπεί η λειτουργία και της τελευταίας επιχείρησης (σ.σ.: αυτό εκτιμάται ότι θα συμβεί από τα μέσα Μαΐου και μετά). Στο οικονομικό επιτελείο είχαν προβλέψει ότι τον Μάρτιο θα μείνουν 40.000-70.000 εργαζόμενοι σε καθεστώς αναστολής. Αυτός ο προγραμματισμός έχει πάει πίσω για περίπου δύο μήνες, οπότε αυτά τα νούμερα εκτιμάται ότι θα καταγραφούν τον Μάιο (με την ελπίδα ότι από τον Ιούνιο και μετά θα έχουμε πλήρη λειτουργία όλων των κλάδων της οικονομίας, με αποτέλεσμα να μη χρειαστεί άλλη παράταση ούτε στο μέτρο της αναστολής συμβάσεων εργασίας ούτε και στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία»).
* Τον μηδενισμό (ή το κούρεμα) των ενοικίων και για το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου για τους επαγγελματίες που θα εξακολουθήσουν να πλήττονται. Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο ο κατάλογος των ενοικιαστών που θα έχουν δικαίωμα στο κούρεμα να αρχίζει να «ψαλιδίζεται» όσο θα απομακρυνόμαστε από το lockdown.
* Τη θέσπιση απαλλαγών από τα φετινά τεκμήρια διαβίωσης για τους φορολογούμενους που έχουν πληγεί από την πανδημία. H απαλλαγή δεν θα είναι γενική αλλά απολύτως στοχευμένη και θα αφορά μόνο όσους έχουν πληγεί από την πανδημία: μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα σε καθεστώς αναστολής, επαγγελματίες που έκλεισαν με βάση τον κωδικό αριθμό δραστηριότητάς τους, ιδιοκτήτες ακινήτων που υπέστησαν κούρεμα εισοδήματος από ενοίκια και σε καμία περίπτωση μισθωτούς του Δημοσίου και συνταξιούχους.
* Τον μηδενισμό των προστίμων για τους πληττόμενους που δεν έχουν συλλέξει την απαιτούμενη αξία ηλεκτρονικών πληρωμών. Και αυτό το μέτρο προγραμματίζεται να είναι στοχευμένο για όσους έχουν πληγεί από την πανδημία.
* Τη στοχευμένη μείωση και για φέτος των συντελεστών υπολογισμού της προκαταβολής φόρου για τα νομικά πρόσωπα (ανώνυμες εταιρείες, προσωπικές εταιρείες, κ.λπ.). Η επανάληψη του μέτρου που υιοθετήθηκε και πέρυσι θα έχει σαφώς μικρότερο δημοσιονομικό κόστος. Και αυτό διότι η προκαταβολή φόρου υπολογίζεται επί των κερδών που αποτυπώνονται στις φορολογικές δηλώσεις του τρέχοντος έτους. Όσο χαμηλότερα τα κέρδη, τόσο μικρότερο και το δημοσιονομικό κόστος μείωσης του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής. Το μέτρο έχει και ένα ακόμη πλεονέκτημα: «μεταφέρει» δημοσιονομικό χώρο στην επόμενη χρήση (το 2022), η οποία εκτιμάται ότι θα είναι πιο «δύσκολη» σε σχέση με τη φετινή, παρά το γεγονός ότι θα παραταθεί και για του χρόνου η «ρήτρα διαφυγής» (που σημαίνει στην πράξη ότι δεν θα υπάρξει υποχρέωση παραγωγής πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ ούτε την επόμενη χρονιά).
* Τον υπολογισμό του φετινού ΕΝΦΙΑ με τις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, ώστε ακόμη και αν επικαιροποιηθούν οι τιμές ζώνης, αυτές να ισχύσουν για τον ΕΝΦΙΑ του 2022 και όχι για τον φετινό. Με αυτό τον τρόπο και θα σταλεί το μήνυμα στους θεσμούς ότι η συμφωνημένη μεταρρύθμιση που πρέπει να υλοποιηθεί στο πλαίσιο της 10ης αξιολόγησης θα προχωρήσει, και οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα αποφύγουν τις αυξήσεις στα εκκαθαριστικά τους.
* Την επέκταση του προγράμματος επιδότησης παγίων δαπανών και για το πρώτο εξάμηνο του 2021. Η πρώτη φάση του προγράμματος θα καλύψει τις δαπάνες του 2020. Ωστόσο, ο ευρωπαϊκός κανονισμός επιτρέπει την επέκταση του μέτρου και για το 1ο εξάμηνο του 2021. Ανάλογα με το ποια θα είναι η επιτυχία που θα γνωρίσει το πρόγραμμα -εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτηθούν περίπου 50.000-55.000 ζημιογόνες εταιρείες μέσα στο 2020- θα κριθεί και το αν θα υπάρξει επέκταση του μέτρου. Η εφαρμογή σε επίπεδο εξαμήνου συναντά αρκετές δυσκολίες λόγω της εποχικότητας στην επιχειρηματική δραστηριότητα, οπότε η επέκταση είναι πιθανό να μη γίνει.
* Τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών και για το 2022. Το μέτρο της μείωσης των συντελεστών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες θεσπίστηκε ως προσωρινό, αλλά ο στόχος πλέον είναι να επεκταθεί και για το 2022. Μάλιστα, αν οι συνθήκες το επιτρέψουν, θα επιδιωχθεί η μείωση να φτάσει στις 4,1 μονάδες ώστε, μαζί με το -0,9% του 2020, να φτάσουμε στο -5% που αποτελούσε και βασική προεκλογική δέσμευση της σημερινής κυβέρνησης.
* Το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης στα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα (μισθούς, ενοίκια, επιχειρηματικά κέρδη, μερίσματα) και για το 2022.
