Από την έντυπη έκδοση
Των Φάνη Ζώη και Σοφίας Εμμανουήλ
Άλλα 3 δισ. ευρώ απώλειες εκτιμάται ότι θα προσθέσει στην αγορά το lockdown του Μαρτίου, ποσό που αν προστεθεί στα 4,5 δισ. ευρώ που υπολογίζεται περίπου ο τζίρος που χάθηκε κατά την περίοδο των εκπτώσεων οδηγεί πολύ ψηλά τον πήχη των ζημιών, ήδη από το α’ τρίμηνο της νέας χρονιάς.
Σε συνέχεια μιας χρονιάς που συσσώρευσε ζημιές ακόμη και για εύρωστες επιχειρήσεις, οι εξελίξεις κλιμακώνουν την πίεση, αλλά και την αβεβαιότητα για την ημερομηνία λήξης του συναγερμού. Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ επιβεβαιώνουν καθημερινά την πίεση στο σύστημα υγείας, ενώ ο συνδυασμός με την πορεία του προγράμματος εμβολιασμών δεν αντισταθμίζει προς το παρόν το «κόκκινο» στον επιδημιολογικό χάρτη.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, χθες, μέσω της κυβερνητικής εκπροσώπου έδωσε το μήνυμα. Η κ. Αριστοτελεία Πελώνη εμφανίστηκε συγκρατημένη περί των ημερομηνιών που αναφέρονται στα διάφορα σενάρια για το άνοιγμα των καταστημάτων, μεταφέροντας την προτροπή προς τα στελέχη της κυβέρνησης να αποφεύγουν στις σχετικές τοποθετήσεις τους στο εξής να δίνουν συγκεκριμένες ημερομηνίες για το άνοιγμα της αγοράς.
Σαφής ήταν εξάλλου στα όσα ανέφερε η κ. Πελώνη, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι με τα νούμερα της πανδημίας αυτή τη στιγμή δεν είναι της παρούσης αυτή η συζήτηση. Μάλιστα, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό, επεσήμανε ότι «εάν η πανδημία καλπάζει, το άνοιγμα της αγοράς αναβάλλεται». Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι στον σχεδιασμό του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων προβλέπεται, όταν οι συνθήκες επιτρέψουν την επαναλειτουργία της αγοράς, το άνοιγμα των καταστημάτων να αποτελεί επιστροφή στην κανονικότητα, δηλαδή να γίνει ελεύθερα, με μέτρα υγειονομικής προστασίας, αλλά όχι εφαρμογή των μεθόδων click away και click inside.
Αδιάθετο στοκ
Η παράταση των χειμερινών εκπτώσεων έως το τέλος Μαρτίου που ζητούσαν οι έμποροι μπορεί να δόθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ωστόσο, όσο η αγορά παραμένει κλειστή, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και κυρίως όσες δεν διαθέτουν e-shop, δεν μπορούν να επωφεληθούν από τις επιπλέον μέρες της εκπτωτικής περιόδου. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι το εμπόριο δεν προλαβαίνει μέσα στον Μάρτιο να ρευστοποιήσει τα αποθέματα των εμπορευμάτων της χειμερινής περιόδου που παραμένουν στα ράφια των καταστημάτων, όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς.
Με τον περσινό τζίρο των χειμερινών εκπτώσεων να φτάνει περίπου τα 5,5 δισ. ευρώ, φέτος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, τα έσοδα μετά βίας ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ.
Όπως εκτιμά ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), οι απώλειες του Μαρτίου, με κλειστά καταστήματα, υπολογίζονται σε περίπου 3 δισ. ευρώ. Έτσι αυξάνεται η ζημιά πριν καλά-καλά αρχίσει η νέα χρονιά, στο πλαίσιο της οποίας η πλειονότητα των εμπόρων προσδοκούσε να αντισταθμίσει τη ζημιά της πανδημίας.
Εξάλλου, προηγήθηκε σημαντική ζημιά το 2020, με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ να αναφέρουν ότι ο κύκλος εργασιών στο σύνολο των επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου ανήλθε σε 47,25 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 8,6% σε σχέση με το έτος 2019, όταν είχε διαμορφωθεί σε 51,72 δισ. ευρώ. Με εξαίρεση ορισμένες κατηγορίες, όπως αυτή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο και εμφάνισαν αύξηση 18,0% και στο λιανικό εμπόριο ηλεκτρονικών υπολογιστών, με αύξηση 13,1%, υπήρξαν κλάδοι που βυθίστηκαν στην ύφεση. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι το λιανικό εμπόριο ρολογιών και κοσμημάτων σε ειδικευμένα καταστήματα σημείωσε μείωση 46,8% και το λιανικό εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, ενδυμάτων και υποδημάτων σε υπαίθριους πάγκους και αγορές εμφάνισε μείωση 39,8%.
«Εκρηκτικό μίγμα»
Θέση στο θέμα των σεναρίων για το άνοιγμα της αγοράς παίρνει ο εμπορικός κόσμος με τον Σταύρο Καφούνη, πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών (ΕΣΑ), να αναφέρει ότι «είναι λάθος να ακούγονται ημερομηνίες, οι αντοχές έχουν ξεπεραστεί - και όχι μόνο οι οικονομικές, αλλά και οι ψυχολογικές. Όταν κάποιος ακούει ότι θα ανοίξει στις 16, μετά ακούει ότι ανοίγει στις 22, μετά στις 29 κ.ο.κ. φοβάμαι πως τον οδηγούν στην απόγνωση... Πρέπει να είναι προσεκτικοί στον δημόσιο λόγο τους, τόσο η κυβέρνηση όσο και οι λοιμωξιολόγοι. Να μην ανακοινώνουν με άνεση ημερομηνίες και μετά να τις παίρνουν πίσω».
Ο κ. Καφούνης τόνισε πως «τα ψυχολογικά όρια ξεπεράστηκαν, οι επιχειρηματίες δεν ξέρουν πότε θα ανοίξουν. Ακούνε διαρκώς παρατάσεις και την ίδια ώρα οι υποχρεώσεις συσσωρεύονται. Το μίγμα είναι εκρηκτικό, πρέπει να δούμε πώς θα κρατήσουμε αυτούς τους ανθρώπους όρθιους». Αναφερόμενος στα μέτρα ενίσχυσης, ο πρόεδρος του ΕΣΑ, αφού εκτίμησε πως δεν επαρκεί το 1 δισ. ευρώ της επιστρεπτέας προκαταβολής 7, επεσήμανε ότι ο νέος αλγόριθμος της επιστρεπτέας 7 θα πρέπει να φτάσει στοχευμένα σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη. «Πρέπει να στηριχθούν με βάση την πτώση που έχουν όλη τη χρονιά, όλο το 2020 βάσει των αδιάθετων εμπορευμάτων. Επίσης όταν θα ανοίξει η αγορά θα πρέπει τα ενοίκια να είναι χαμηλά, να υπάρχει επιδότηση κάθε επιχείρησης που έχει έναν εργαζόμενο και να μειωθούν οι φόροι».
Θέμα διαγραφής χρεών
Από την πλευρά του, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιοτεχνών Παιδικών Παιχνιδιών και Αμαξών (ΣΕΒΠΠΑ) θέτει, μεταξύ άλλων, το θέμα της διαγραφής χρεών που έχουν συσσωρεύσει οι επιχειρήσεις-μέλη του κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Με επιστολή του στον υπουργό Οικονομικών, το προεδρείο του συνδέσμου, επικαλούμενο τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σαϊκούρα, ότι υπάρχουν απεριόριστες ανάγκες αλλά περιορισμένοι πόροι, για τους οποίους γίνεται προσπάθεια να διευρυνθούν, μεταφέρει τη δυσμενή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος ο οποίος κινδυνεύει να χάσει την πασχαλινή σεζόν - ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο παιχνίδι.