Σε τρία βήματα μπορεί να γίνει πλέον η εξυγίανση των επιχειρήσεων μέσω του νόμου «Ρύθμιση Οφειλών και Παροχή 2ης Ευκαιρίας», αφού από την 1η Μαρτίου τέθηκε σε ισχύ η νέα διαδικασία με την οποία αντιμετωπίζονται προβλήματα υπερχρέωσης.
Στόχος του νέου κώδικα διευθέτησης οφειλών είναι όπως οι επιχειρήσεις, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες, έχουν τη δυνατότητα, ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα, να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να συνεχίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους.
Πάντως, οι επιχειρήσεις που δεν θα ακολουθήσουν τη διαδικασία της εξυγίανσης, θα έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τα χρέη τους, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, ο οποίος θα ενεργοποιηθεί την 1η Ιουνίου του 2021. Βασική επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου με τις εν λόγω κινήσεις είναι ουσιαστικά η ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, καθώς το νέο πλαίσιο θα αποτελέσει ένα ακόμα όπλο στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων «κόκκινων» δανείων και στον δραστικό περιορισμό της δημιουργίας νέων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με το νέο καθεστώς, που θεσπίστηκε με τις διατάξεις του ν. 4738/2020, διαμορφώνεται ουσιαστικά ένα νέο πλαίσιο αντιμετώπισης της οικονομικής αδυναμίας, συλλογικής ικανοποίησης των πιστωτών και απαλλαγής από χρέη κάθε προσώπου, φυσικού ή νομικού, το οποίο αναλαμβάνει οικονομική δραστηριότητα, ανεξαρτήτως αν η δραστηριότητα αυτή είναι επιχειρηματική ή όχι.
Αφερέγγυοι μεν, έντιμοι δε
Με το νέο σύστημα οι έντιμοι αφερέγγυοι ή υπερχρεωμένοι επιχειρηματίες μπορούν στο εξής να απαλλάσσονται πλήρως από τα χρέη τους μετά από εύλογο διάστημα που θα τους προσφέρει μια δεύτερη ευκαιρία, καθώς βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και απαλλαγής από το χρέος, ιδίως περιορίζοντας τη διάρκειά τους.
Παράλληλα, όλα τα φυσικά πρόσωπα έχουν τη δυνατότητα να απαλλαγούν από χρέη εντός τριετίας από την κήρυξη της πτώχευσης, εκτός φυσικά αν ελέγχονται για δόλιες ενέργειες ή αρνούνται να συνεργαστούν με τα όργανα της πτώχευσης. Μάλιστα, στην περίπτωση που τα φυσικά πρόσωπα που πτωχεύουν εισφέρουν στην πτωχευτική περιουσία στοιχεία σημαντικής αξίας, όπως π.χ. την κύρια κατοικία τους, η απαλλαγή επέρχεται ταχύτερα, μετά την πάροδο ενός έτους από την κήρυξη της πτώχευσης.
Ειδικότερα, τα βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν στο εξής τα νομικά και φυσικά πρόσωπα για να «ελευθερωθούν» από τα βάρη με βάση την ισχύουσα νομοθεσία είναι τα εξής:
1ο Βήμα. Κατάρτιση έκθεσης από εμπειρογνώμονα και Σχεδίου Συμφωνίας Αναδιάρθρωσης Οφειλών.
Η συγκεκριμένη έκθεση θα πρέπει να περιέχει, μεταξύ άλλων, το προφίλ του οφειλέτη, την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση της επιχείρησης, τα χρέη του οφειλέτη ανά κατηγορία πιστωτή, την επισκόπηση επιχειρηματικού σχεδίου, την οικονομική ανάλυση βιωσιμότητας, τη διενέργεια ελέγχων - εξακριβώσεων, τις εναλλακτικές λύσεις ρύθμισης των οφειλών της επιχείρησης και τις βασικές αρχές προτεινόμενης συμφωνίας εξυγίανσης.
Όλοι οι εγκεκριμένοι εμπειρογνώμονες είναι διαθέσιμοι στο ειδικό Μητρώο Εμπειρογνωμόνων Αναδιάρθρωσης Οφειλών της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του υπουργείου Οικονομικών (www.keyd.gov.gr ή www.gov.gr), από το οποίο οι ενδιαφερόμενοι οφειλέτες μπορούν να επιλέξουν εμπειρογνώμονα για την έναρξη της διαδικασίας της εξυγίανσης.
Επισημαίνεται ότι από τις 15 Φεβρουαρίου 2021 έχει τεθεί σε λειτουργία το εν λόγω Μητρώο, στο οποίο μπορούν να εγγράφονται φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατέχουν εξειδικευμένη χρηματοοικονομική εμπειρία σε αναδιαρθρώσεις οφειλών, συμπεριλαμβανομένων των οικονομολόγων, λογιστών - φοροτεχνικών Α’ τάξης και ορκωτών ελεγκτών.
2ο Βήμα. Αξιολόγηση της έκθεσης εμπειρογνώμονα και ψήφιση του Σχεδίου Συμφωνίας Εξυγίανσης από τους πιστωτές.
Οι πιστωτές αξιολογούν την έκθεση του εμπειρογνώμονα και ψηφίζουν υπέρ ή κατά του Σχεδίου Συμφωνίας Εξυγίανσης.
Η ψηφοφορία διενεργείται ηλεκτρονικά, μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Εξυγίανσης, και με την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας η πλατφόρμα παράγει βεβαίωση αποτελεσμάτων. Η διαδικασία θεωρείται επιτυχής, εφόσον υπερψηφίσει η πλειοψηφία των πιστωτών.
Η Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Εξυγίανσης θα είναι προσβάσιμη από τις 15 Απριλίου 2021, μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (www.keyd.gov.gr) και της ενιαίας πύλης του Δημοσίου (www.gov.gr). Μέχρι τότε, οι πιστωτές δύνανται να προβαίνουν σε υπογραφή της συμφωνίας, έτσι ώστε να εκδηλώνουν τη θετική τους ψήφο.
3ο Βήμα. Επικύρωση Συμφωνίας Εξυγίανσης από το Δικαστήριο.
Στην περίπτωση υπερψήφισης της Συμφωνίας Εξυγίανσης από την πλειοψηφία των πιστωτών, ο οφειλέτης ή οι πιστωτές υποβάλλουν αίτηση στο δικαστήριο προς επικύρωσή της. Επισημαίνεται ότι με την υποβολή της αίτησης στο δικαστήριο παρέχεται αυτοδικαίως αναστολή κατασχέσεων και πλειστηριασμών από όλους τους πιστωτές. Η δικαστική επικύρωση της συμφωνίας την καθιστά δεσμευτική προς όλους τους πιστωτές, ακόμη και αυτούς που την καταψήφισαν.
Διαγραφή χρεών και ρευστοποίηση περιουσίας
Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι αν μια επιχείρηση αντιμετωπίζει μη αναστρέψιμα προβλήματα βιωσιμότητας, και δεν μπορεί να ενταχθεί στις διαδικασίες της εξυγίανσης, από την 1η Μαρτίου 2021 έχει τεθεί σε ισχύ και η δυνατότητα να ακολουθήσει τη διαδικασία της 2ης ευκαιρίας, μέσω της οποίας παρέχεται η πλήρης διαγραφή όλων των οφειλών, με ταυτόχρονη ρευστοποίηση της περιουσίας της. Επισημαίνεται δε ότι οι διοικούντες των ανωτέρω επιχειρήσεων λαμβάνουν απαλλαγή οφειλών, εφόσον δεν έδρασαν με δόλο, ενώ η όλη διαδικασία για την απαλλαγή οφειλών υλοποιείται μέσω αίτησης στο δικαστήριο, εφόσον η επιχείρηση πληροί τα ακόλουθα κριτήρια επιλεξιμότητας:
- κύκλος εργασιών άνω των 700.000 ευρώ,
- περιουσία άνω των 350.000 ευρώ,
- αριθμός εργαζομένων πλέον των 10.
Σε κάθε περίπτωση εφόσον οι επιχειρήσεις δεν ακολουθήσουν τη διαδικασία της εξυγίανσης, τότε θα έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τα χρέη τους, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, ο οποίος θα ενεργοποιηθεί την 1η Ιουνίου του 2021.
Βασική επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου με τις εν λόγω κινήσεις είναι ουσιαστικά η ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, καθώς το νέο πλαίσιο θα αποτελέσει ένα ακόμα όπλο στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων «κόκκινων» δανείων και στον δραστικό περιορισμό της δημιουργίας νέων.
Με τον τρόπο αυτό αφενός θα τονωθεί η ρευστότητα των τραπεζών, ώστε αυτές να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν ξανά την πραγματική οικονομία, αφετέρου παρέχονται νέα κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων, καθώς μπαίνει τέλος στις χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες αφερεγγυότητας και δημιουργείται ένα ενιαίο και ξεκάθαρο πεδίο για τους επενδυτές.
