Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Υπερφιλόδοξους εισπρακτικούς στόχους έθεσε το υπουργείο Οικονομικών στη διοίκηση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για το 2021. Παρά το γεγονός ότι η πρωτοφανής συρρίκνωση που έχει προκαλέσει στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας μας η παρατεταμένη καραντίνα αναμένεται να οδηγήσει φέτος σε σημαντική πτώση κυρίως τις εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος και τον ΦΠΑ, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών -διά του αρμόδιου υφυπουργού Απόστολου Βεσυροπούλου- ανέβασε τον πήχη στον οποίο πρέπει να φθάσουν φέτος οι εισπράξεις από τις ΔΟΥ, τα Ελεγκτικά Κέντρα, τα Τελωνεία και τις λοιπές φοροεισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ σε επίπεδο υψηλότερο κατά 312 εκατομμύρια ευρώ από το ύψος των φορολογικών εσόδων που προβλέπει ο φετινός κρατικός προϋπολογισμός. Κι αυτό τη στιγμή που ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι το κράτος, αυτή τη στιγμή, πορεύεται κάθε μήνα με ολοένα μειούμενα έσοδα και ολοένα αυξανόμενες δαπάνες κι ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2021 που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον περασμένο Δεκέμβριο θεωρείται πλέον ουσιαστικά παρωχημένος.
Συγκεκριμένα, ο κ. Βεσυρόπουλος -με την υπ’ αριθμόν 17484 ΕΞ 2021 απόφαση την οποία υπέγραψε πρόσφατα- έθεσε ως βασικό εισπρακτικό στόχο για την ΑΑΔΕ τα φορολογικά έσοδα να φθάσουν φέτος τα 48,148 δισ. ευρώ, δηλαδή να αυξηθούν κατά 3,883 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τα φορολογικά έσοδα του 2020, ενώ ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει για φέτος ότι τα φορολογικά έσοδα που θα εισπραχθούν θα είναι αυξημένα κατά 3,571 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα του 2020 και ότι θα ανέλθουν σε 47,836 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα δε για τις επιμέρους βασικές κατηγορίες φορολογικών εσόδων, οι εισπρακτικοί στόχοι που τέθηκαν στην ΑΑΔΕ από τον κ. Βεσυρόπουλο διαμορφώνονται ως εξής:
α) Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων: Ζητείται να εισπραχθούν 10,383 δισ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει 10,193 δισ. ευρώ. Η ΑΑΔΕ καλείται δηλαδή να εισπράξει 190 εκατ. ευρώ περισσότερα απ’ αυτά που προβλέπει ο φετινός προϋπολογισμός. Σε σύγκριση με το 2020, η ΑΑΔΕ καλείται φέτος να αυξήσει τις εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 353 εκατ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση των εισπράξεων αυτών κατά 163 εκατ. ευρώ.
β) Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων: Οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ καλούνται να εισπράξουν 3,922 δισ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει ότι... αρκούν 3,416 δισ. ευρώ. Ζητείται δηλαδή από την ΑΑΔΕ να εισπράξει από τις εταιρείες και τις λοιπές νομικές οντότητες 506 εκατ. ευρώ περισσότερα απ’ αυτά που προβλέπει ο φετινός προϋπολογισμός. Σε σύγκριση με το 2020, οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ καλούνται φέτος να αυξήσουν τις εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος των εταιρειών και των λοιπών νομικών προσώπων και οντοτήτων κατά 1,336 δισ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση των εισπράξεων αυτών κατά 830 εκατ. ευρώ.
γ) ΦΠΑ: Οι φοροεισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ καλούνται να εισπράξουν φέτος από τον ΦΠΑ 17,492 δισ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός αναφέρει ότι πρέπει να εισπράξουν 17,466 δισ. ευρώ. Το επιπλέον ποσό που ζητείται εδώ είναι μόλις 26 εκατ. ευρώ.
δ) Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (ΕΦΚ): Ο εισπρακτικός στόχος που τέθηκε στις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ είναι, ουσιαστικά, ίδιος με του κρατικού προϋπολογισμού. Καθορίστηκε στα 6,599 δισ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός προβλέπει 6,601 δισ. ευρώ.
Μη επιτεύξιμοι
Οι εισπρακτικοί στόχοι που τέθηκαν από τον υφυπουργό Οικονομικών στην ΑΑΔΕ μπορούν με ασφάλεια να θεωρηθούν μη επιτεύξιμοι. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στον φόρο εισοδήματος τα έσοδα όχι μόνο δεν αναμένεται να αυξηθούν κατά 1,9 δισ. ευρώ συνολικά, όπως προβλέπει το εισπρακτικό πλάνο που καθόρισε ο υφυπουργός για την ΑΑΔΕ, αλλά θα υποστούν σημαντική μείωση.
Όπως ήδη έχει επισημάνει η «Ν», οι καραντίνες που επιβλήθηκαν εντός του προηγούμενου έτους είχαν ως συνέπεια περισσότεροι από 1.700.000 μισθωτοί εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα να τεθούν σε αναστολή συμβάσεων εργασίας για χρονικά διαστήματα από 3 έως και 10 μήνες, πάνω από 1.400.000 ατομικές επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι να αναστείλουν τη λειτουργία τους, για 5 έως και 7 μήνες τουλάχιστον μέσα στο 2020 ή να υπολειτουργούν τουλάχιστον για 9 μήνες μέσα στο προηγούμενο έτος, κατά τη διάρκεια των οποίων πραγματοποίησαν σημαντικά μειωμένους τζίρους. Επιπλέον περισσότεροι από 400.000 ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων υποχρεώθηκαν για χρονικά διαστήματα από 6 έως και 10 μήνες μέσα στο 2020 να εισπράξουν ενοίκια μειωμένα κατά 40% ή και περισσότερο.
Όλοι αυτοί οι φορολογούμενοι επιβίωσαν οικονομικά χάρη στις έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που έλαβαν από το Δημόσιο, όπως οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού των 800 και των 534 ευρώ, τα ποσά της επιστρεπτέας προκαταβολής, που κυμάνθηκαν από 1.000 έως και 350.000 ευρώ, και διάφορα άλλα έκτακτα και ειδικά επιδόματα. Όλες αυτές οι οικονομικές ενισχύσεις οι οποίες καταβλήθηκαν από το κράτος με σκοπό τη μερική ή και την ολική αναπλήρωση των χαμένων εισοδημάτων εργαζομένων και επιχειρήσεων είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και δεν συνυπολογίζονται στα ετήσια φορολογητέα εισοδήματά τους, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για να κριθεί εάν δικαιούνται ή όχι διαφόρων άλλων τακτικά καταβαλλόμενων ποσών κοινωνικών επιδομάτων και παροχών.
Ως εκ τούτου, περισσότεροι από 3.500.000 φορολογούμενοι, στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλουν φέτος την άνοιξη και το καλοκαίρι για το φορολογικό έτος 2020, θα εμφανίσουν ποσά ετήσιων φορολογητέων εισοδημάτων σημαντικά μειωμένα σε σύγκριση με αυτά που εμφάνισαν πέρυσι, με τις δηλώσεις για τα εισοδήματα του 2019. Οι μειώσεις στα ετήσια φορολογητέα εισοδήματα για πάνω από 3.500.000 φυσικά πρόσωπα θα είναι τουλάχιστον 30% και σε πολλές περιπτώσεις θα φθάνουν ή και θα υπερβαίνουν το 50%, με αποτέλεσμα τα ποσά των φόρων που αναλογούν να περιοριστούν σε επίπεδα χαμηλότερα κατά 30% έως και 80% ή ακόμη και να μηδενιστούν.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα όσα επιπλέον αναφέρονται στην απόφαση του κ. Βεσυροπούλου, η οποία δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως χθες:
* Ο στόχος είσπραξης εσόδων από την ΑΑΔΕ θα πρέπει να υλοποιηθεί σωρευτικά και στο ακέραιο (ποσοστό επίτευξης 100%).
* Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της επίτευξης των παραπάνω στόχων θα πρέπει να συνεκτιμηθούν τυχόν παράγοντες που θα επηρεάσουν την εν γένει υλοποίηση. Ειδικότερα, η λήψη μέτρων ή η διαφοροποίηση φορολογικής ή δημοσιονομικής πολιτικής μετά την κατάρτιση του Προϋπολογισμού, καθώς και τυχόν εξωγενείς παράγοντες θα ποσοτικοποιηθούν και θα εκτιμηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών.
* Ποσά εσόδων από μέτρα και παρεμβάσεις που δεν έχουν συνυπολογιστεί αφαιρούνται από το ποσό των εισπραχθέντων εσόδων (σε περίπτωση αύξησης των εσόδων) ή προστίθενται σε αυτό (σε περίπτωση μείωσης των εσόδων), κατόπιν ποσοτικοποιήσεων που θα εκτιμηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Συγκεκριμένα:
(α) σε περίπτωση μέτρων, παρεμβάσεων αύξησης των εσόδων, από τα εισπραχθέντα έσοδα θα αφαιρείται κατά περίπτωση το χαμηλότερο ποσό μεταξύ της αρχικής εκτίμησης και της τελικής ποσοτικοποίησης της απόδοσης των παρεμβάσεων που ελήφθησαν μετά την κατάρτιση του προϋπολογισμού, δεδομένου ότι τυχόν υπεραπόδοση αυτών οφείλεται σε ενέργειες και δράσεις της ΑΑΔΕ, ενώ τυχόν αστοχίες και υποεκτέλεση της πραγματικής απόδοσης έναντι των αρχικών εκτιμήσεων δεν αποδίδεται στην ΑΑΔΕ,
(β) σε περίπτωση μέτρων, παρεμβάσεων ή παραγόντων μείωσης των εσόδων σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα έσοδα θα προστίθεται κατά περίπτωση το υψηλότερο ποσό μεταξύ της αρχικής εκτίμησης και της τελικής ποσοτικοποίησης της απόδοσης των μέτρων, παρεμβάσεων που ελήφθησαν μετά την κατάρτιση του προϋπολογισμού.
* Μέτρο σύγκρισης για την επίτευξη των παραπάνω συμφωνείται ότι αποτελούν τα μεγέθη που θα περιληφθούν στο Οριστικό Δελτίο Εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού που εκδίδεται από τη Διεύθυνση Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Οικονομικών.
* Η επίτευξη των επιμέρους και στο ακέραιο (ποσοστό επίτευξης 100%) ποσοτικών στόχων είσπραξης φορολογικών και λοιπών εσόδων που περιγράφονται στον πίνακα της απόφασης, λαμβάνεται υπόψη κατά την έκδοση της σχετικής απόφασης, εφόσον η έκδοση αυτής κριθεί σκόπιμη από τον υπουργό Οικονομικών, για τον καθορισμό του ποσοστού, του μέρους των εσόδων που εισπράχθηκαν πέραν των καθορισμένων στόχων, το οποίο θα ενισχύσει τις πιστώσεις του προϋπολογισμού της Αρχής, πέραν των ανωτάτων ορίων του εκάστοτε ισχύοντος Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) για την Αρχή.
