Από την έντυπη έκδοση
Σταθερά πάνω από τις 20.000 βρίσκονται από τον Νοέμβριο έως και σήμερα οι νέες συντάξεις όλων των κατηγοριών -κύριες, επικουρικές, μερίσματα και ανασφάλιστων υπερηλίκων- που πέφτουν κάθε μήνα στο σύστημα πληρωμών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Ήλιος», τον περασμένο Οκτώβριο μπήκαν στο σύστημα πληρωμών 15.902 νέες συντάξεις με οριστική απόφαση συνταξιοδότησης, ενώ τον Νοέμβριο 23.310, τον Δεκέμβριο 25.974, τον Ιανουάριο 20.842 και τον Φεβρουάριο 21.105.
Αν και υπάρχει χρονική υστέρηση μεταξύ της έκδοσης των αποφάσεων και της ένταξης στο σύστημα πληρωμών (δηλαδή τα στοιχεία που αποτυπώνονται στις μηνιαίες εκθέσεις του συστήματος «Ήλιος» αφορούν αποφάσεις που είχαν εκδοθεί τους προηγούμενους μήνες), ο ρυθμός ένταξης νέων συντάξεων στο σύστημα είναι ενδεικτικός της κατάστασης που επικρατεί.
Παρ’ όλα αυτά, ο όγκος των εκκρεμοτήτων παραμένει μεγάλος. Στις 31 Δεκεμβρίου του 2020 το σύνολο των εκκρεμών κύριων συντάξεων έφτανε τις 163.125, με τις 141.240 να αφορούν τον ιδιωτικό τομέα και τις 21.885 το Δημόσιο. Εξ αυτών μόνο οι 32.800 έπαιρναν προσωρινή σύνταξη στα τέλη του περασμένου Δεκέμβρη, οι 18.000 εκ των οποίων είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Ταυτόχρονα εκκρεμούν και περίπου 120.000 επικουρικές, όπως και χιλιάδες εφάπαξ βοηθήματα.
Μέτρο ανακούφισης
Για την αντιμετώπιση του γόρδιου δεσμού των εκκρεμών συντάξεων το υπουργείο Εργασίας προωθεί δέσμη διατάξεων στη Βουλή, η πρώτη εκ των οποίων κατατέθηκε ήδη με τη μορφή τροπολογίας και συζητήθηκε χθες στην Ολομέλεια. Πρόκειται για τη χορήγηση της «έναντι» προκαταβολής 360 - 384 ευρώ σε σημερινούς και μελλοντικούς εν αναμονή συνταξιούχους ως μέτρο ανακούφισης στο μεσοδιάστημα της αναμονής, που για κάποιους φτάνει και τα 5 χρόνια.
Σύμφωνα με την τροπολογία, η «έναντι» προκαταβολή θα χορηγείται είτε βάσει των στοιχείων που τηρούνται στον e-ΕΦΚΑ, είτε ακόμη και με υπεύθυνη δήλωση του ασφαλισμένου, αν δεν επαρκούν τα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ. Στόχος είναι να συντομευθούν οι προθεσμίες και γι’ αυτό θα ελέγχονται μόνο οι ελάχιστες προϋποθέσεις για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Δηλαδή, με τουλάχιστον 15ετία ασφάλισης θα χορηγείται η προκαταβολή της σύνταξης σε όλους όσοι είναι άνω των 62.
Ωστόσο, από τη νέα παροχή αποκλείονται συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων και υποψήφιων συνταξιούχων:
* Όσοι οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές, το ποσό των οποίων υπερβαίνει τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις ανώτατα όρια - υπενθυμίζεται πως οι αυτοαπασχολούμενοι ασφαλισμένοι στο τ. ΕΤΑΑ γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη αν χρωστούν πάνω από 15.000 ευρώ. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες του πρ. ΟΑΕΕ δεν συνταξιοδοτούνται αν οφείλουν πάνω από 20.000 ευρώ, ενώ οι αγρότες του πρ. ΟΓΑ πρέπει να χρωστούν κάτω από 4.000 ευρώ για να λάβουν σύνταξη. Τα ίδια όρια θα ισχύουν και για την «έναντι» προκαταβολή των 360 - 384 ευρώ. Για να λάβουν την «έναντι» παροχή οι εν λόγω οφειλέτες ασφαλισμένοι θα πρέπει να αποπληρώσουν το υπερβάλλον ποσό του ορίου, όπως ακριβώς ισχύει και για την οριστική σύνταξη. Στην περίπτωση αυτή, η παροχή θα χορηγείται από την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα, κατά τον οποίο υποβάλλεται από τους ενδιαφερόμενους ηλεκτρονικά η σχετική αίτηση.
* Όσοι λαμβάνουν ήδη προσωρινή ή οριστική σύνταξη από τον e-ΕΦΚΑ οποιασδήποτε κατηγορίας.
* Όσοι έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης που κρίνεται με τις διατάξεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) ή διακρατικών συμβάσεων.
* Οι ασφαλισμένοι δημόσιοι υπάλληλοι και ένστολοι του e-ΕΦΚΑ που δικαιούνται ή λαμβάνουν την προκαταβολή σύνταξης σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων.
Σύγκρουση στη Βουλή για την «έναντι» προκαταβολή
* Το μείζον θέμα των εκκρεμών συντάξεων προκάλεσε τη σύγκρουση της κυβέρνησης με την αντιπολίτευση χθες στη Βουλή, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στο οποίο ενσωματώθηκε η επίμαχη τροπολογία για τις «έναντι» προκαταβολές των συντάξεων. Η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, εκτίμησε πως η «έναντι» προκαταβολή θα αφορά εν τέλει μόνο 50.000 εν αναμονή συνταξιούχους «δηλαδή μόνο ένα τέταρτο των εκκρεμών συντάξεων», όπως είπε, ενώ αναφέρθηκε και στο ζήτημα των πιθανών αχρεωστήτως καταβληθέντων σε όσους «καλόπιστα θα υποβάλουν αίτημα θεωρώντας ότι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης», αλλά αυτό εκ των υστέρων θα απορριφθεί, καθώς θα διαπιστωθεί πως δεν έχουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. «Σήμερα το 20% των αιτημάτων συνταξιοδότησης απορρίπτεται», είπε η κ. Ξενογιαννακοπούλου, υποστηρίζοντας πως «η τροπολογία θα δώσει προσωρινή μόνο ανακούφιση, αλλά σε μικρό ποσοστό δικαιούχων», προσθέτοντας μάλιστα πως το μέτρο θα οδηγήσει σε καθυστερήσεις στις απονομές των προσωρινών και οριστικών συντάξεων, καθώς θα προσανατολισθούν προσωπικό και πόροι στην έκδοση του επιδόματος. «Η προκαταβολή σύνταξης να μη χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία νέας μεγαλύτερης καθυστέρησης», ανέφερε η κ. Ξενογιαννακοπούλου.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, ανέφερε πως τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις είναι 155.000, εκ των οποίων περίπου 50.000 εν αναμονή συνταξιούχοι λαμβάνουν ήδη προσωρινή. Οι υπόλοιποι μπορούν να πάρουν την «έναντι» προκαταβολή εφόσον το θέλουν, σημείωσε ο ίδιος, εφόσον δηλαδή υποβάλουν αίτηση. Την ίδια στιγμή, ο κ. Χατζηδάκης επιτέθηκε στην αντιπολίτευση για το ζήτημα που αναδεικνύει με τις πιθανές απορριπτικές αποφάσεις και τα αχρεωστήτως καταβληθέντα, τονίζοντας πως «δεν είναι τόσο μεγάλα τα ποσοστά αυτών που απορρίπτονται, στο Δημόσιο είναι 3% και 8% - 10% στο ΙΚΑ. Για αυτά αξίζει να ταλαιπωρούμε τους πολίτες; Τι θέλετε;
Για να μη μας ξεφύγει μια τρίχα, να μην πάρουν συντάξεις και να μην κάνουν Πάσχα; Εγώ αυτό δεν το αντέχω. Αυτό έχω πει στις υπηρεσίες. Δεν είναι συμπεριφορά κράτους με ευαισθησία. Προχωράμε μακριά από γραφειοκρατικές λογικές που ταλαιπώρησαν τους συνταξιούχους. Δεν μπορεί το κράτος να συμπεριφέρεται με δεσποτικό τρόπο», και συμπλήρωσε πως η ρύθμιση προβλέπει μηχανισμό συμψηφισμού.
Όπως προβλέπει η τροπολογία, «σε περίπτωση έκδοσης απορριπτικής απόφασης συνταξιοδότησης, τυχόν ποσά από προκαταβολές που έχουν καταβληθεί αχρεωστήτως στους ασφαλισμένους αναζητούνται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Σε κάθε περίπτωση, μπορούν να παρακρατούνται από τα ποσά που θα τους καταβληθούν στο μέλλον από τον e-ΕΦΚΑ, εφόσον καταστούν δικαιούχοι συνταξιοδοτικών παροχών».
Τρίμηνη παράταση οφειλών του 2019
Στην ίδια συνεδρίαση, τέλος, ο κ. Χατζηδάκης επιβεβαίωσε το χθεσινό ρεπορτάζ της «Ν», δηλώνοντας πως έρχεται υπουργική απόφαση που θα δίνει τρίμηνη παράταση στις ασφαλιστικές οφειλές της εκκαθάρισης εισφορών του 2019, ώστε η αποπληρωμή να ξεκινήσει από τον Ιούνιο και όχι από τον Μάρτιο, σε 5 δόσεις.
