Μια νέα ασύμμετρη απειλή λόγω των συνεπειών της πανδημίας έχουν να αντιμετωπίσουν τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης το επόμενο χρονικό διάστημα, στην πορεία επιστροφής στην κανονικότητα. Την εκτόξευση του ιδιωτικού χρέους και τον κίνδυνο αύξησης του αριθμού των πτωχεύσεων, πέρα από το κανονικό, με αποτέλεσμα απολύσεις εργαζομένων, αύξηση της ανεργίας αλλά και μια νέα γενιά «κόκκινων» δανείων.
Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο έχει ήδη αρχίσει να απασχολεί τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης και αναμένεται να συζητηθεί, μεταξύ άλλων, στο Eurogroup της Δευτέρας. Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, οι υπουργοί αναμένεται να ανταλλάξουν απόψεις για την πιθανότητα τα κράτη-μέλη να βρεθούν αντιμέτωπα με αύξηση του αριθμού των πτωχεύσεων επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας και το κατά πόσο τα υπάρχοντα πλαίσια μπορούν να διαχειριστούν την πορεία επιστροφής στην κανονικότητα.
Στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα συνεχή lockdown, η μείωση των εισοδημάτων εργαζομένων και επιχειρήσεων αυξάνουν συνεχώς το ιδιωτικό χρέος. Η διαχείριση του αποτελεί ίσως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το επόμενο χρονικό διάστημα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ιδιωτικό χρέος (παλιό και νέο) προς τις φορολογικές αρχές το Νοέμβριο του 2020 έφτανε τα 107,58 δις. ευρώ. Όσον αφορά τα «κόκκινα» δάνεια, το περσινό 9μηνο είχαν μειωθεί σε περίπου 55 δισ. ευρώ. Ωστόσο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος η πανδημία εκτιμάται ότι θα αφήσει στις τράπεζες «κληρονομιά» 8-10 δισ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, το ύψος των ασφαλιστικών οφειλών επιχειρήσεων που είτε γεννήθηκαν λόγω πανδημίας είτε πρέπει να εξοφληθούν αυτή την περίοδο εκτιμάται σε 2,3 δισ. ευρώ. Αν σε αυτό το ποσό προστεθούν και τα πάνω από 35 δισ. ευρώ των χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία συνθέτουν ένα «εκρηκτικό μείγμα». Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε το ύψος των δανείων τα οποία ανεστάλησαν τα οποία ανέρχονται σε περίπου 20 δισ. ευρώ.
Τα παραπάνω στοιχεία και σειρά ακόμα άλλων όπως υποχρεώσεις αυτής της περιόδου όπου μένει να φανεί λίγο αργότερα πόσες δεν θα πληρωθούν, φαίνεται ότι θα οδηγήσει την κυβέρνηση στο να επανεξετάσει διάφορα μέτρα προσωρινού χαρακτήρα που ελήφθησαν τους προηγούμενους μήνες για να διευκολύνει φορολογούμενους και δανειολήπτες.
Βασικά συστατικά στοιχεία στις όποιες αποφάσεις ληφθούν θα είναι, όπως έχει δηλώσει επανειλημμένως ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας η διασφάλιση της κουλτούρας πληρωμών και η υιοθέτηση στοχευμένων λύσεων οι οποίες θα βοηθούν αυτούς που πραγματικά χρειάζονται στήριξη και αποκλείοντας τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Είναι γεγονός ότι μεγάλες πιέσεις ασκούνται από φορείς της αγοράς για «κούρεμα» οφειλών και ρυθμίσεις πληρωμής με μεγάλο αριθμό δόσεων. Έως τώρα, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το πρόβλημα μέσω προγραμμάτων επιδότησης δανείων (Γέφυρα), αναστολές πληρωμών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων (έως τον Απρίλιο με πιθανότητα νέας παράτασης για αργότερα) ενώ δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο δυνατότητας ρύθμισης των οφειλών που έχουν ανασταλεί λόγω του lockdown σε περισσότερες δόσεις.
Ραλλού Αλεξοπούλου
