Από την έντυπη έκδοση
Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Τάξη στο «χάος» του Ελαιώνα με τη μετεγκατάσταση των περίπου 500 πρακτορείων μεταφορών στον Εμπορευματικό Σιδηροδρομικό Σταθμό και Σταθμό Διαλογής (ΕΣΣΣΔΙ) στο Θριάσιο Πεδίο, γνωστό και ως Θριάσιο ΙΙ, δημιουργώντας ένα πλήρες μεταφορικό σύστημα που θα αυξήσει τη λειτουργικότητα των logistics, επιχειρεί η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με τη σύμφωνη γνώμη του πρωθυπουργικού γραφείου και της διυπουργικής επιτροπής, προκρίνει την αρχική πρόταση ενίσχυσης υποδομών του κλάδου των Logistics με την οριστική ένταξή τους στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Το έδαφος προλείανε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης σε διαδικτυακή εκδήλωση των εμπόρων, όπου, αφού σημείωσε ότι η εικόνα της αγοράς μετά τον Covid-19 θα είναι διαφορετική, εκτίμησε ότι αυξάνεται η ανάγκη για μεγαλύτερα κέντρα logistics και πιο ισχυρές εταιρείες ταχυμεταφορών.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι η μετεγκατάσταση να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης σε ποσοστό 30%, ενώ για το υπόλοιπο 70% της ιδιωτικής συμμετοχής δύναται να λάβει δημόσιες εγγυήσεις. Ο χρονικός ορίζοντας αρχικών νομικών δεσμεύσεων είναι 2 έτη και της ολοκλήρωσής τους τα 6 έτη, γεγονός που αποκλείει τα μη ώριμα έργα. Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν υποδομές κάθε είδους έργων, όπως οδικά, υδραυλικά, ειδικά κτηριακά, ειδικό εξοπλισμό, μηχανολογικά, ηλεκτρολογικά και ηλεκτρονικής διασύνδεσης, διατηρώντας πράσινους περιβαλλοντικούς στόχους.
Οι δημόσιες επενδύσεις υποδομών εφοδιαστικής, αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά και θα εκκινήσουν τις ξένες άμεσες επενδύσεις (FDI). Η ενίσχυση που προκρίνεται αφορά την Αττική και τη Δυτική Θεσσαλονίκη με πύλες έλξης τα εμπορικά τους λιμάνια που θα λειτουργούν ως hub υψηλής ζήτησης μεταφορών για την εξυπηρέτηση της ευρύτερης ευρωπαϊκής ενδοχώρας, γειτονικών λιμένων, Ασίας και Αφρικής. Άμεση στόχευση η παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας στον ευρύτερο κλάδο των logistics και της ελαφράς μεταποίησης.
Στα θετικά της πρότασης για μετεγκατάσταση των πρακτορείων μεταφορών στην περιοχή εμπορευματικού σταθμού του ΟΣΕ είναι το γεγονός ότι στην Αττική η ανάπτυξη των υποδομών εστιάζεται στο Θριάσιο Πεδίο, όπου όλες οι σημαντικές δραστηριότητες logistics της κεντρικής Ελλάδας συγκεντρώνονται και υποστηρίζονται εθνικά από τα πρακτορεία μεταφορών του Ελαιώνα. Επιπλέον υποδομή αποτελεί ο άξονας Υλίκης, ο οποίος θα συνδέσει τις παραγωγικές περιοχές Κορινθίας, Βοιωτίας με το Θριάσιο Πεδίο παρακάμπτοντας τη μητροπολιτική Αθήνα.
Παράλληλα, προβλέπεται η διακίνηση φορτίων με άυλα έγγραφα, κοινού format για την επικοινωνία των συστημάτων, κάτι που προϋποθέτει τη δημιουργία κατάλληλου τελωνειακού και φορολογικού πλαισίου, ως υποδομές ψηφιοποίησης.
Νόμιμες άδειες
Αξίζει να αναφερθεί ότι ένας σημαντικός αριθμός από τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις που έχουν έδρα την ευρύτερη περιοχή του Ελαιώνα δεν διαθέτει νόμιμη άδεια. Η συντριπτική πλειονότητα εξαρτάται από τις διετείς παρατάσεις λειτουργίας που εκδίδονται με υπουργικές αποφάσεις. Οι εικόνες των παραπηγμάτων, του κυκλοφοριακού χάους και της γενικότερης επιβάρυνσης στην περιοχή είναι καθημερινές, καθώς ακόμη και οι νόμιμες εγκαταστάσεις σχεδιάστηκαν σε εποχές με μικρότερα φορτηγά και πολύ χαμηλότερο μεταφορικό έργο.
Η αναμενόμενη έγκριση της Ε.Ε., υπογραμμίζουν οι ίδιοι παράγοντες, προτρέπει την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στις κατάλληλες δημόσιες ρυθμίσεις. Παράλληλα, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα οριστικοποιηθούν οι αποφάσεις της Ε.Ε. σχετικά με τις νομικές εκκρεμότητες του διαγωνισμού Θριασίου με όποιο τίμημα, καθώς το πρόσχημα επιστροφής χρημάτων αποτελεί επί 15ετία τροχοπέδη ανάπτυξης.
Διπλάσιο τίμημα ζητά η Κομισιόν για το Θριάσιο Ι
Εξελίξεις σε ό,τι αφορά την πολύκροτη υπόθεση του διαγωνισμού για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο Ιδιωτών, γνωστό και ως Θριάσιο Ι, θα έχουμε το επόμενο διάστημα. Όπως έγραψε η «Ν» την περασμένη Τετάρτη, η απάντηση από την Κομισιόν (DG Competition) στην επιστολή που εστάλη από την ελληνική πλευρά ανατρέπει βασικούς όρους της σύμβασης παραχώρησης και ζητεί αναπροσαρμογή των οικονομικών δεδομένων. Πρόκειται για αλλαγές που λογικά θα κριθεί από τον παραχωρησιούχο αν καθιστούν το έργο βιώσιμο ή μη, αφού εμφανώς ανατρέπουν τους όρους του διαγωνισμού. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η Κομισιόν ζητά αύξηση του ετήσιου τιμήματος και μείωση του χρόνου παραχώρησης από 60 στα 37 έτη.
Η εμπλοκή στις Βρυξέλλες κρατά σχεδόν δύο χρόνια, που χάθηκαν για τη μεγαλύτερη επένδυση στον χώρο των logistics της χώρας. Η ΘΕΚ Α.Ε. (80% η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, 20% η Goldair Cargo) ανέλαβε την κατασκευή και διαχείριση του εμπορευματικού κέντρου με τίμημα 31 εκατ. ευρώ, τα 10 εκατ. από τα οποία αφορούν το εφάπαξ τίμημα και τα υπόλοιπα το ετήσιο μίσθωμα. Η σύμβαση επίσης προβλέπει και επένδυση 150 εκατ. ευρώ σε διάστημα πέντε ετών, για την κατασκευή του μεγαλύτερου εμπορευματικού κέντρου στη χώρα.
Το νέο πλαίσιο, το οποίο κοινοποιήθηκε στο υπουργείο από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp) προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες, συνολικό τίμημα ύψους 62 εκατ. ευρώ, αλλά και διευκολύνσεις με μετάθεση πληρωμών προς τον ανάδοχο του έργου. Από τα χρήματα αυτά, τα 20 εκατ. ευρώ αφορούν εφάπαξ τίμημα, αντί προκαταβολής 10 εκατ. ευρώ που ήταν η προηγούμενη συμφωνία, με ελάχιστο ετήσιο εγγυημένο έσοδο τα 700.000 ευρώ ανά έτος από 350.000 ευρώ προηγουμένως. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών, το προτεινόμενο τίμημα επανέρχεται στα επίπεδα των αρχικών όρων του διαγωνισμού - πριν από της αλλαγές που έγιναν επί ΣΥΡΙΖΑ, όπως προκηρύχθηκε το καλοκαίρι του 2016. Τότε είχε προβλεφθεί η καταβολή 63 εκατ. ευρώ, ποσό που μοιραζόταν σε δύο περιόδους, με τη διάρκεια της παραχώρησης να είναι για 50 έτη.
Η πρώτη αφορούσε τα πρώτα 12 χρόνια με ελάχιστο ετήσιο εγγυημένο έσοδο τα 500.000 ευρώ, διαμορφώνοντας δαπάνη ύψους 6 εκατ. ευρώ. Η δεύτερη, τα υπόλοιπα 38 χρόνια, με 1,5 εκατ. ευρώ το εγγυημένο έσοδο ανά έτος και τίμημα 57 εκατ. ευρώ.
Οι δύο πλευρές, παραχωρησιούχος και ΓΑΙΑΟΣΕ, έχουν πάρει πεντάμηνη παράταση στην υλοποίηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη σύμβαση. Μεταξύ Ε.Ε. και Ελληνικού Δημοσίου υπάρχει καταρχήν συμφωνία η οποία θέτει ως προϋπόθεση για την έγκριση της σύμβασης τον διπλασιασμό του τιμήματος της παραχώρησης και θα αποτελέσει πλέον τη βάση των συζητήσεων με τον παραχωρησιούχο για να κλείσει ο φάκελος.
Διαβούλευση παραχώρησης του Θριασίου ΙΙ
Σε προκαταρκτική διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους επί των σχεδίων τευχών του διαγωνισμού για την ανάθεση με σύμβαση παραχώρησης της λειτουργίας, συντήρησης, εκμετάλλευσης, ολοκλήρωσης μελετών και κατασκευής έργου, όπως και της προμήθειας εξοπλισμού του Θριασίου ΙΙ, προχωρεί το προσεχές διάστημα το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Το εγχείρημα της παραχώρησης του Θριασίου ΙΙ, που γειτνιάζει με την έκταση όπου η κοινοπραξία Goldair - ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ έχει επιλεγεί για να αναπτύξει εμπορευματικό κέντρο, καρκινοβατεί εδώ και πολλά χρόνια. Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός για την παραχώρηση του ακινήτου, αλλά η διαδικασία απέβη άγονη πριν από περίπου έναν χρόνο. Κι αυτό διότι κανένα από τα τρία σχήματα (Pearl, Goldair, Damco - Foodlink) που είχαν περάσει στην τελική φάση του διαγωνισμού δεν υπέβαλε δεσμευτική προσφορά.
Ωστόσο, η ελληνική πολιτεία θα πρέπει να ολοκληρώσει το συντομότερο δυνατό τον διαγωνισμό, ειδάλλως η Κομισιόν ενδέχεται να απαιτήσει την επιστροφή διατεθέντων πόρων και κονδυλίων της τάξεως των 235 εκατ. Τα κεφάλαια αυτά είχαν διατεθεί μέσω του Ταμείου Συνοχής 2000-2006, με το σκεπτικό ότι θα δημιουργηθεί στο Θριάσιο ένας ενιαίος χώρος δραστηριοτήτων εξυπηρέτησης του εμπορευματικού μεταφορικού έργου που ήταν διάσπαρτο στην Αττική. Το υπ. Υποδομών προσανατολίζεται στην επαναδημοπράτηση του διαγωνισμού για την παραχώρηση του ακινήτου 1.450 στρεμ. Μέσω της διαβούλευσης επιδιώκει να διαμορφωθεί μία σύμβαση παραχώρησης η οποία θα είναι ελκυστική για την πραγματοποίηση της επένδυσης και παράλληλα θα είναι συμβατή και θα ικανοποιεί την επιχειρηματική στρατηγική του ΟΣΕ που αποτελεί τον κύριο του έργου.
