Έναυσμα για πιθανές νέες αναβαθμίσεις της Ελλάδος από τους οίκους αξιολόγησης εντός του 2021 δίνει η απόφαση για μια ακόμα πρόωρη εξόφληση μέρους του δανείου του ΔΝΤ. Τους πρώτους μήνες του 2021 θα αρχίσει να ξετυλίγεται το σχέδιο του ελληνικού δημοσίου για την ενίσχυση των ταμειακών διαθεσίμων και κυρίως να εγκριθεί η πρόωρη αποπληρωμή ενός ακόμη μέρους του δανείου από το ΔΝΤ ύψους 3,6 δισ. ευρώ το οποίο αφορά δόσεις για τα έτη 2021-2022.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να δοθεί η σχετική έγκριση από το Board of Governors του ESM το οποίο ουσιαστικά απαρτίζεται από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης δηλαδή το Eurogroup, πιθανόν το Φεβρουάριο. Θα προηγηθεί σχετική επιστολή από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών προς τον ESM/EFSF όπου θα εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η Αθήνα επιθυμεί να προχωρήσει σε αυτή την κίνηση. Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2019 η Ελλάδα είχε αποπληρώσει πρόωρα ποσό ύψους 2,7 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ.
Πρόκειται για μία κίνηση μέσω της οποίας η Αθήνα επιδιώκει να στείλει ένα θετικό μήνυμα στις αγορές, συμβάλλοντας στην περαιτέρω βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών και στη διατήρηση του κόστους δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με το ετήσιο πρόγραμμα δανεισμού η Ελλάδα σχεδιάζει να δανειστεί από τις αγορές ποσό από 8 έως 12 δισ. ευρώ και μάλιστα η πρώτη έκδοση εκτιμάται εντός του πρώτου τριμήνου, πριν προχωρήσει η αποπληρωμή των 3,6 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ.
Παράλληλα, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας «φέρνοντας» τη πιο κοντά στην επενδυτική βαθμίδα. Υπενθυμίζεται ότι τα ελληνικά κρατικά ομόλογα γίνονται αποδεκτά από την ΕΚΤ, παρά το γεγονός ότι δεν ανήκουν στην επενδυτική βαθμίδα, μέσω του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ (PEPP) το οποίο σύμφωνα με τις τελευταίες αποφάσεις του δ.σ. της Κεντρικής Τράπεζας θα διατηρηθεί έως το Μάρτιο του 2022. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, η ευελιξία αναμένεται να διατηρηθεί έως το τέλος του 2022.
Μια πρώτη γεύση για τις προθέσεις που έχουν οι οίκοι αξιολόγησης το 2021 θα πάρουμε τους πρώτους μήνες του 2021. Το «χορό» αναμένεται να ανοίξει ο οίκος αξιολόγησης Fitch στις 22 Ιανουαρίου, ο οποίος διατηρεί την αξιολόγηση της Ελλάδας δύο βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.
Πριν τελειώσει το πρώτο τρίμηνο του 2021, στις 19 Μαρτίου, θα έχουμε την «ετυμηγορία» από την DBRS η οποία αξιολογεί την Ελλάδα τρεις βαθμίδες χαμηλότερα από την επενδυτική κατηγορία.
Λίγες ημέρες πριν από το Πάσχα, στις 23 Απριλίου η S&P θα ανακοινώσει την πρώτη της αξιολόγηση για το 2021 για την ελληνική οικονομία, την οποία έως τώρα κατατάσσει τρεις βαθμίδες κάτω από το investment grade.
To α΄εξάμηνο του 2021 κλείνει με τον οίκο αξιολόγησης Moody’s, o oποίος το Νοέμβριο προχώρησε σε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, καθιστώντας την Ελλάδα τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Η πρόσφατη αναβάθμιση καθιστά δύσκολη μια ακόμα στις 21 Μαίου οπότε και αναμένεται η νέα αξιολόγηση από τον οίκο Moody’s.
Στην επιστολή του προς τον ESM/EFSF, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας θα εξηγεί τους λόγους αλλά και τα οφέλη που θα προκύψουν από την εν λόγω κίνηση. Στα θετικά περιλαμβάνονται :
· η μείωση του επιτοκιακού και συναλλαγματικού κινδύνου αφού τα συγκεκριμένα δάνεια αποτιμώνται σε αμερικανικά δολάρια ενώ επιβαρύνονται με επιτόκιο 1,05%
· θα βελτιώσει περαιτέρω το προφίλ του ελληνικού χρέους
· το ποσό θα καλυφθεί από τα διαθέσιμα που έχει συγκεντρώσει η χώρα με την έξοδο της στις αγορές, διατηρώντας αλώβητο το «μαξιλάρι» διαθεσίμων ύψους 15,7 δισ. ευρώ,
Με την αποπληρωμή των δόσεων ύψους 3,6 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ, παραμένει ένα υπόλοιπο περίπου 1,6 δισ. ευρώ διασφαλίζοντας έτσι τη συνέχιση της ενασχόλησης του Ταμείου με την Ελλάδα έως και τον Ιούνιο του 2024.
Ραλλού Αλεξοπούλου