Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Στη δεύτερη πρόωρη αποπληρωμή χρέους προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προχωρά το υπουργείο Οικονομικών στις αρχές του 2021. Μετά τα 2,7 δισ. ευρώ που καταβλήθηκαν τον Νοέμβριο του 2019, προγραμματίζεται να δοθούν επιπλέον 3,6 δισ. ευρώ με την εξασφάλιση των σχετικών εγκρίσεων, κάτι που σημαίνει ότι θα αποπληρωθούν πρόωρα όλες οι δόσεις του 2021 και του 2022.
Πάντως, η Ελλάδα θα εξακολουθεί να χρωστά περίπου 1,7 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, ποσό που θα πρέπει να καταβληθεί το 2023 αλλά και το πρώτο τρίμηνο του 2024 αν δεν υπάρξει απόφαση για πρόωρη ολική αποπληρωμή. Λόγω του ότι η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να οφείλει αυτό το 1,7 δισ. ευρώ, το ΔΝΤ θα παραμείνει στο σχήμα της μεταμνημονιακής εποπτείας με τον ίδιο (συμβουλευτικό) ρόλο που έχει και σήμερα.
Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας θα απαιτηθεί η έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίου του ESM, το οποίο -όπως έγινε και τον Νοέμβριο του 2019- θα πρέπει να παραιτηθεί του δικαιώματός του για είσπραξη αντίστοιχου ποσού από την Ελλάδα έναντι των οφειλών που έχει η χώρα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
Ήδη συμφωνημένη
Σύμφωνα με πληροφορίες, της σχετικής χθεσινής ανακοίνωσης που έγινε από τον υπουργό Οικονομικών είχαν προηγηθεί οι σχετικές διαβουλεύσεις, οπότε η δεύτερη πρόωρη αποπληρωμή θεωρείται ήδη συμφωνημένη και δρομολογημένη. Από τη δεύτερη πρόωρη αποπληρωμή -η οποία ουσιαστικά είχε ενσωματωθεί στο ετήσιο στρατηγικό σχέδιο δανεισμού του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους- θα προκύψει κέρδος τουλάχιστον 30 εκατ. ευρώ από τόκους, καθώς το σημερινό κόστος δανεισμού της χώρας είναι μικρότερο συγκριτικά με το επιτόκιο που θα έπρεπε να πληρώσει η Ελλάδα στο ΔΝΤ. Πέραν της μείωσης του κόστους, η κίνηση εκτιμάται ότι περιορίζει τον συναλλαγματικό κίνδυνο (σε μεγάλο ποσοστό το χρέος στο ΔΝΤ είναι σε ξένο νόμισμα, πέραν του ότι το επιτόκιο είναι κυμαινόμενο). Επίσης, αξιολογείται από το υπουργείο Οικονομικών ως μια κίνηση που θα εκληφθεί θετικά από τις αγορές αλλά και τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας όσον αφορά το αξιόχρεο της χώρας.
Στη σχετική του δήλωση ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τόνισε χθες ότι «η αποπληρωμή θα πραγματοποιηθεί σε συνεννόηση και εφαρμόζοντας πλήρως τους όρους και τις συμβατικές υποχρεώσεις του Ελληνικού Δημοσίου έναντι των πιστωτών του, διατηρώντας σταθερό το πλαίσιο της περιόδου εποπτείας και ενεργή τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων μερών». Αυτό σημαίνει πρώτον ότι η πρόθεση πρόωρης αποπληρωμής θα «περάσει» από το Δ.Σ. του ESM και δεύτερον ότι το ΔΝΤ θα διατηρήσει τον ίδιο ακριβώς ρόλο που έχει και σήμερα στην ομάδα των θεσμών. Βέβαια, ούτως ή άλλως, το ΔΝΤ έχει περιοριστεί σε καθαρά συμβουλευτικό ρόλο, ειδικά μετά την πρώτη πρόωρη αποπληρωμή χρέους συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ που έγινε τον Νοέμβριο 2019.
Βελτίωση δεικτών
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, με τη νέα αυτή προεξόφληση επιτυγχάνεται περαιτέρω και άμεσα η βέλτιστη αξιοποίηση των ταμειακών διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου, η μείωση του επιτοκιακού και συναλλαγματικού κινδύνου, η μείωση του κινδύνου αναχρηματοδότησης για τα επόμενα δύο έτη, ενώ βελτιώνονται οι βασικοί δείκτες βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, όπως ο δείκτης ετήσιων μικτών χρηματοδοτικών αναγκών ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ. Στον ετήσιο σχεδιασμό του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους έχει ενσωματωθεί ποσό περίπου 3,6 δισ. ευρώ για πρόωρες αποπληρωμές χρέους.
Ωστόσο, από τα 3,6 δισ. ευρώ που θα δοθούν στο ΔΝΤ, το 1,8 δισ. ευρώ αποτελεί επί της ουσίας πρόωρη αποπληρωμή με την ακριβή έννοια του όρου, δεδομένου ότι το 1,8 δισ. ευρώ που αφορά τις δόσεις του 2021 θα έπρεπε ούτως ή άλλως να πληρωθεί μέσα στο 2021. Το υπόλοιπο 1,8 δισ. ευρώ αναμένεται να χρησιμοποιηθεί και για άλλες κινήσεις πρόωρης αποπληρωμής. Εκτός από τη μείωση των υποχρεώσεων σε έντοκα γραμμάτια, υπάρχει το ενδεχόμενο πρόωρης καταβολής μέρους των διμερών δανείων που είχαν εκταμιευτεί από τις χώρες της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του 1ου μνημονίου.
