Από την έντυπη έκδοση
Ευκολότερη καθίσταται η παραγραφή ποινικών αδικημάτων φοροδιαφυγής, με νέα διάταξη που συμπεριέλαβε το υπουργείο Οικονομικών στο πολυνομοσχέδιο της κυβέρνησης το οποίο κατατέθηκε προχθές το βράδυ στη Βουλή. Πρόκειται για τη διάταξη του άρθρου 134 του πολυνομοσχεδίου, η οποία προβλέπει ότι η παραγραφή των εγκλημάτων της φοροδιαφυγής αρχίζει από το πέρας του χρονικού διαστήματος εντός του οποίου η φορολογική διοίκηση μπορεί να εκδώσει πράξη διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου (πενταετία, δεκαετία ή δεκαπενταετία κατά περίπτωση), εκτός κι αν έχει ήδη εκδοθεί τέτοια πράξη, οπότε η παραγραφή των ως άνω εγκλημάτων αρχίζει από την έκδοση της πράξης αυτής.
Η νέα αυτή διάταξη, η οποία ευνοεί όσους διαπράττουν ποινικά αδικήματα φοροδιαφυγής, θα εφαρμόζεται -σύμφωνα με τα όσα διευκρινίζονται στο εν λόγω άρθρο- στα εγκλήματα που τελούνται μετά την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου. Βάσει, ειδικότερα, της διάταξης αυτής, η πενταετής περίοδος παραγραφής των πλημμελημάτων φοροδιαφυγής και η δεκαπενταετής περίοδος παραγραφής των κακουργημάτων φοροδιαφυγής θα αρχίζει πλέον να «τρέχει» από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού επιβολής φόρου από την αρμόδια φορολογική αρχή. Δηλαδή η παραγραφή του ποινικού αδικήματος της φοροδιαφυγής δεν θα αναστέλλεται μέχρι η υπόθεση να περαιωθεί διοικητικά, είτε με απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ είτε με οριστική και αμετάκλητη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου ή του ΣτΕ, όπως γίνεται σήμερα.
Πολλές φορές όμως η έκδοση οριστικών αποφάσεων από τα διοικητικά δικαστήρια ή το ΣτΕ απαιτεί χρόνο μεγαλύτερο από τον χρόνο παραγραφής των 5 ετών για τα πλημμελήματα και των 15 για τα κακουργήματα, οπότε η παραγραφή των ποινικών αδικημάτων φοροδιαφυγής θα είναι πλέον πολύ πιο εύκολο να επέλθει.
Σύμφωνα, ειδικότερα, με τα όσα αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση του άρθρου 134:
1) Τα άρθρα 32 και 96 του ν. 4745/2020, των οποίων η ισχύς καταλαμβάνει όσα αδικήματα φοροδιαφυγής τελούνται από την ψήφιση του ν. 4745/2020 και εντεύθεν, δηλαδή από 6 Νοεμβρίου 2020 και μετά, «προβλέπουν ότι εφόσον εκδοθεί εκτελεστή πράξη της φορολογικής αρχής σχετική με την παράβαση της φοροδιαφυγής, η πρόοδος της ποινικής διαδικασίας και η παραγραφή του αντίστοιχου ποινικού αδικήματος αναστέλλονται μέχρι την οριστικοποίηση της διοικητικής πράξης λόγω μη άσκησης προσφυγής ή μέχρι την έκδοση αμετάκλητης απόφασης των διοικητικών δικαστηρίων επί της προσφυγής».
Με τις ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες ισχύουν αυτή τη στιγμή «διασφαλίζεται ότι πριν να επιληφθεί ο ποινικός δικαστής θα έχει προηγηθεί η κρίση του διοικητικού δικαστή που είναι κατά το Σύνταγμα ο “φυσικός” δικαστής για τις φορολογικές διαφορές. Επιπλέον διασφαλίζεται ότι δεν υπάρχει κίνδυνος παραγραφής οποιουδήποτε ποινικού αδικήματος δεδομένου ότι το χρονικό διάστημα της παραγραφής αναστέλλεται για όσο καιρό εκκρεμεί η υπόθεση ενώπιον της διοικήσεως ή των διοικητικών δικαστηρίων».
2) Εντούτοις, η φορολογική αρχή που είναι καθ’ ύλην αρμόδια για τη διαπίστωση της φοροδιαφυγής ελέγχει, λόγω του μεγάλου φόρτου εργασίας, τις σχετικές υποθέσεις με καθυστέρηση και, συνήθως, στα χρονικά όρια που θέτει το άρθρο 36 του ν. 4174/2013, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος η έκδοση της σχετικής διοικητικής πράξης, που θα αναστείλει την πρόοδο της ποινικής διαδικασίας και την παραγραφή του ποινικού αδικήματος της φοροδιαφυγής, να εκδοθεί στα όρια της πενταετούς παραγραφής που θέτει ο ποινικός κώδικας για τα πλημμελήματα (για τα κακουργήματα δεν τίθεται ζήτημα, καθώς ο χρόνος παραγραφής τους ξεπερνά κατά πολύ το απώτατο χρονικό διάστημα εντός του οποίου η φορολογική αρχή δικαιούται να εκδώσει τη σχετική εκτελεστή διοικητική πράξη).
Προκειμένου λοιπόν να μην αναγκαστεί η φορολογική αρχή να επισπεύσει τη διαδικασία ελέγχου των σχετικών υποθέσεων, ανατρέποντας έτσι τον εν γένει προγραμματισμό της αλλά και, παράλληλα, να μην είναι τα σχετικά ποινικά αδικήματα, κατ’ ουσίαν, απαράγραπτα, όπως συνέβαινε με τις προϊσχύουσες ρυθμίσεις, εισάγεται προς ψήφιση η προτεινόμενη ρύθμιση.
Άλλες διατάξεις
Το πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει και τις ακόλουθες φορολογικές διατάξεις:
* Εφαρμογή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε εμβόλια και in vitro διαγνωστικά ιατροτεχνολογικά προϊόντα για την πρόληψη και τη διάγνωση της νόσου Covid-19 και σε συναφείς υπηρεσίες. Η ισχύς της εν λόγω διάταξης εφαρμόζεται μέχρι και τις 31.12.2022. Οι διατάξεις της παρ. 1 εφαρμόζονται μέχρι και τις 31.12.2022.
* Ένταξη τυφλών με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80% σε ισχύουσες απαλλακτικές διατάξεις για αναπήρους, από 1ης.1.2021.
* Μετάταξη ειδών για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία όρασης από τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6%.
* Επέκταση της ρύθμισης περί μη επιβολής προστίμων σε εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9).
Παρατείνεται (έληξε στις 24.04.2019) μέχρι την ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας κατά τα ειδικώς οριζόμενα, η ρύθμιση περί μη επιβολής προστίμων για τις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9, ετών 2010 και επομένων, που υποβλήθηκαν ή θα υποβληθούν από τις 31.12.2014. Πρόκειται για τη νέα ευκαιρία υποβολής εκπρόθεσμων διορθωτικών δηλώσεων Ε9 άνευ προστίμων που δίνει το ΥΠΟΙΚ στους ιδιοκτήτες ακινήτων, την οποία αποκάλυψε χθες η «Ν».
* Απόσυρση ταμειακών μηχανών - ΦΗΜ. Αποσύρονται από τη χρήση χωρίς την επιβολή κυρώσεων έως και την 31η/3/2021 (αντί έως την 30ή/11/2020, που ισχύει) τα μοντέλα των Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ), που εμφανίζονται ως ενεργοί στο υποσύστημα taxis. Η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παρατείνεται με υπουργική απόφαση.
* Ρύθμιση για τα πρόστιμα των ΜΥΦ 2014. Θεωρούνται ως εμπρόθεσμες οι καταστάσεις φορολογικών στοιχείων για διασταύρωση πληροφοριών ημερολογιακού έτους 2014 που υποβλήθηκαν από 21/1/2016 έως και 25/1/2016 και τυχόν πρόστιμα, που έχουν επιβληθεί, ακυρώνονται ή, εφόσον έχουν εισπραχθεί, συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές και εάν δεν υπάρχει οφειλή επιστρέφονται.
* Αλλαγή στη φορολογία κερδών από τυχερά παίγνια. Τροποποιείται ο τρόπος φορολόγησης για τις εξής κατηγορίες τυχερών παιγνίων: α) τα κέρδη από τα τυχερά παίγνια που εκμεταλλεύεται η ΟΠΑΠ Α.Ε., β) τα κέρδη από τα τυχερά παίγνια που διεξάγουν αδειοδοτημένοι πάροχοι και γ) τα κέρδη από αμοιβαίο ιπποδρομιακό στοίχημα. Στο εξής θα εφαρμόζεται φορολόγηση με κλιμακωτό συντελεστή από 2,5% έως 7,5%, αναλόγως του ποσού των κερδών ανά δελτίο κι όχι ανά στήλη.
* Ρυθμίσεις για τη δυνατότητα παράτασης υποβολής των φορολογικών και ασφαλιστικών δηλώσεων και καταστάσεων των λογιστών-φοροτεχνικών που ασθενούν από κορονοϊό Covid-19 και των εντολέων-πελατών τους.
1. Σε περίπτωση που λογιστής-φοροτεχνικός βεβαιωμένα πάσχει από κορονοϊό και εξαιτίας αυτού έχει νοσηλευτεί σε δημόσιο νοσοκομείο που παρέχει νοσηλεία, όπως αυτό αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση του εν λόγω νοσοκομείου, οι προθεσμίες υποβολής των πάσης φύσης φορολογικών και ασφαλιστικών δηλώσεων και καταστάσεων του ιδίου και των εντολέων-πελατών του, που λήγουν σε ημερομηνίες που συμπίπτουν με τη διάρκεια της νοσηλείας του, παρατείνονται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα που ακολουθεί τον μήνα του εξιτηρίου.
2. Η ρύθμιση της παρ. 1 ισχύει για τους εντολείς-πελάτες για τους οποίους ο λογιστής-φοροτεχνικός αποδεδειγμένα έχει εξουσιοδοτηθεί στο σύστημα Taxisnet κατά τον προηγούμενο μήνα της ημερομηνίας εισαγωγής του στο νοσοκομείο και παραμένει εξουσιοδοτημένος, σύμφωνα με τα στοιχεία της σχετικής εξουσιοδότησης. Η εξουσιοδότηση λογιστή-φοροτεχνικού στο σύστημα Taxisnet δημιουργεί τεκμήριο εξουσιοδότησης του ιδίου και για την υποβολή των ασφαλιστικών δηλώσεων και καταστάσεων.
3. Σε περίπτωση θανάτου λογιστή-φοροτεχνικού λόγω κορονοϊού, οι προθεσμίες της παρ. 1 παρατείνονται μέχρι την εξουσιοδότηση του εντολέα-πελάτη του σε άλλον λογιστή-φοροτεχνικό και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των τριών μηνών από την ημερομηνία θανάτου.
* Παράταση απαλλαγής των διατακτικών εσωτερικού τουρισμού από τη φορολογία εισοδήματος. Εξαιρείται από τον υπολογισμό, για τον προσδιορισμό του φόρου και για το φορολογικό έτος 2021, η αξία των διατακτικών εσωτερικού τουρισμού, συνολικής αξίας έως τριακοσίων (300) ευρώ ετησίως (η ρύθμιση αυτή ισχύει μόνο για το φορολογικό έτος 2020).
