Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Καθοριστικό βήμα που θα βοηθήσει αποφασιστικά στην πράσινη μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας αποτελεί η απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών με την οποία δεσμεύονται για την ενδιάμεση μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με το 1990.
Η απόφαση αυτή, σε συνδυασμό με την έγκριση του κοινοτικού προϋπολογισμού της περιόδου 2021-2027 και το Ταμείο Ανάκαμψης, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η οποία παράλληλα θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις για την οικονομία με κατακόρυφη αύξηση των επενδύσεων σε πράσινους τομείς. Υπενθυμίζεται ότι η πράσινη μετάβαση θα υποστηριχτεί με το 30% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ θα χρηματοδοτηθεί γενναία και από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε., καθώς επίσης το InvestEU και την πράσινη τράπεζα που θα ιδρύσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Ολονύχτια διαπραγμάτευση 10 και πλέον ωρών
Ο ενδιάμεσος στόχος μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% λήφθηκε έπειτα από ολονύχτια διαπραγμάτευση 10 και πλέον ωρών, λόγω την αντιδράσεων που υπήρχαν από την πλευρά ορισμένων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, κυρίως την Πολωνία, οι οποίες έχουν μεγάλη εξάρτηση από τον άνθρακα, που θα κληθούν να εγκαταλείψουν. Ζητούσαν διασφάλιση για χρηματοδότηση από την Ευρώπη, αλλά και κάποιες μεταβατικές περιόδους προσαρμογής. Υπενθυμίζεται ότι τα κράτη μέλη έχουν δεσμευθεί στην επίτευξη περιβαλλοντικής ουδετερότητας με μηδενικές εκπομπές άνθρακα το 2050 σε σύγκριση με το 1990.
Η δέσμευση αυτή θα λάβει σύντομα και νομική μορφή. Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όλα τα κράτη μέλη θα συμμετάσχουν σε αυτήν την προσπάθεια και κανένα δεν πρόκειται να αφεθεί πίσω, ενώ ο νέος στόχος του 2030 θα πρέπει να επιτευχθεί με τρόπο που να διατηρεί την ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε. και να λαμβάνει υπόψη τα διαφορετικά σημεία εκκίνησης και τις συγκεκριμένες εθνικές συνθήκες και δυνατότητες μείωσης των εκπομπών κάθε χώρας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζει την ανάγκη διασφάλισης διασύνδεσης των δικτύων και ενεργειακής ασφάλειας για όλα τα κράτη μέλη, καθώς και την πρόσβαση σε ενέργεια σε τιμή που να είναι προσιτή για νοικοκυριά και εταιρείες.
Πρότυπο για έκδοση «πράσινων» ομολόγων
Αναφορικά με τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις εκτός από τη συμμετοχή του κοινοτικού προϋπολογισμού και του Ταμείου Ανάκαμψης, καλεί την επιτροπή να υποβάλει πρόταση μέχρι τον Ιούνιο για τη δημιουργία ενός πρότυπου για έκδοση «πράσινων» ομολόγων, τα οποία θα διατεθούν για δημόσια και ιδιωτικά έργα. Χαιρετίζει επίσης τη δημιουργία «πράσινης» τράπεζας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία θα χρηματοδοτήσει επενδυτικά σχέδια άνω του 1 τρισ. ευρώ μέχρι το 2030.
Ξεκλειδώνουν 72 δισ. για τη χώρα
Αναφερόμενος στις αποφάσεις της συνόδου κορυφής, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτισε την υιοθέτηση του προϋπολογισμού και του Ταμείου Ανάκαμψης, υπογραμμίζοντας ότι καταφέραμε και λύσαμε αυτήν την τελευταία εκκρεμότητα, η οποία υπήρχε και έτσι ξεκλειδώνουν οριστικά 72 δισ. ευρώ χρηματοδοτήσεων προς την πατρίδα μας μέχρι το 2027. Όπως είπε μπαίνουμε στο 2021 με οριστικοποιημένο τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. για την επόμενη 6ετία και με όλους σε θέση εκκίνησης προκειμένου να τρέξουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τις διαδικασίες για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες που έχει ήδη υποβάλει το προσχέδιό της στην ευρωπαϊκή επιτροπή και έχει γίνει δεκτό με πολύ κολακευτικά σχόλια. Σχετικά με τον στόχο της κλιματικής αλλαγής που αποφασίστηκε, είπε ότι η Ε.Ε. ξαναμπαίνει σε θέση πρωταγωνιστή σε αυτή την παγκόσμια προσπάθεια, ενώ αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ - Αυτονομώ», που άρχισε να τρέχει από την Παρασκευή. Το πρόγραμμα αυτό, τόνισε, «συνδυάζει τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Είναι ένα εξαιρετικά φιλόδοξο πρόγραμμα 3 δισ. ευρώ το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα σε πάνω από 150.000 νοικοκυριά να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα σπίτια τους να έχουν χαμηλότερους λογαριασμούς ρεύματος αλλά και καλύτερη ποιότητα ζωής, δημιουργώντας και πολλές νέες θέσεις απασχόλησης και στηρίζοντας την εγχώρια βιομηχανία δομικών υλικών» κατέληξε