Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Επαληθεύτηκαν οι προσδοκίες των επενδυτών με την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να ανακοινώνει σήμερα την αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 475 μονάδες βάσης στο 15%. H τουρκική λίρα και οι μετοχές στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης εμφάνισαν ισχυρή άνοδο καθώς ο νέος κεντρικός τραπεζίτης της χώρας, Νατζί Αγμπάλ, με την κίνηση αυτή φαίνεται να διαμηνύει στροφή της χώρας σε μια ορθόδοξη νομισματική πολιτική με βασικό σκοπό την αναχαίτιση του υψηλού πληθωρισμού στη χώρα. Μετά την ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας, η τουρκική λίρα ενισχύθηκε 2,5% έναντι του δολαρίου, ενώ ο χρηματιστηριακός δείκτης στην Κωνσταντινούπολη εμφάνιζε κέρδη 1,89%.
Αν και η αύξηση του κόστους δανεισμού στην τουρκική οικονομία θεωρείται προ πολλού απαραίτητη, αναλυτές της αγοράς τηρούν επιφυλάξεις για το εάν αντικατοπτρίζει αλλαγή στάσης της κεντρικής τράπεζας ως προς την εξασφάλιση της συναλλαγματικής σταθερότητας στην οικονομία. Αν και η κίνηση αυτή στηρίζει την τουρκική λίρα «είναι ακόμη πολύ νωρίς για να διαπιστωθεί εάν θα σταθεροποιηθεί το νόμισμα της χώρας σε βάθος χρόνου», σχολιάζει ο Χέντρικ Γκάλμπεργκ, στρατηγικός αναλυτής της Coex Partners, στο Bloomberg.
Πληροφορίες του αμερικανικού πρακτορείου είχαν αποκαλύψει προ ημερών πως ο κ. Αγμπάλ, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας από το 2015 μέχρι το 2018, λαμβάνει μέτρα για να αντικαταστήσει μέλη της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής που είχαν καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τον Μπεράτ Αλμπαϊράκ, γαμπρό του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Υπενθυμίζουμε πως την περασμένη εβδομάδα αντιστράφηκε η πτωτική πορεία της τουρκικής λίρας, κερδίζοντας 12% έναντι του δολαρίου, λόγω των δεσμεύσεων του κ. Έρντογαν πως θα εφαρμόσει αναγκαία μέτρα για την οικονομία ακόμη και εάν είναι δυσάρεστα. Και τις δεσμεύσεις αυτές συνόδευσε η αιφνίδια παραίτηση του κ. Αλμπαϊράκ από τη θέση του υπουργού Οικονομικών και ο διορισμός νέου επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας.
Ωστόσο είναι γνωστό πως η μεγάλη πτώση της τουρκικής λίρας μέσα στο 2020 συνδέεται με τη γενικότερη οικονομική προσέγγιση της Άγκυρας. Ο κ. Έρντογαν δεν έχει κρύψει στο παρελθόν την αντιπάθεια του για τα υψηλά επιτόκια, ασκώντας πιέσεις στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής.
Εδώ και χρόνια, η κεντρική τράπεζα αποφεύγει την αύξηση των επιτοκίων και καταφεύγει στην εξάντληση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων για τη σταθεροποίηση της ισοτιμίας. Η τακτική αυτή έχει αποδειχθεί άκαρπη πολλαπλές φορές, με αποτέλεσμα η τουρκική λίρα να παρουσιάζει εδώ και μια οκταετία απώλειες. Φέτος έχει απωλέσει 29% έναντι του δολαρίου με το ένα πτωτικό ρεκόρ μετά το άλλο.
Με την αντικατάσταση του Μουράτ Ουϊσάλ από τον Νατζί Αγμπάλ στο τιμόνι της κεντρικής τράπεζας, είναι η τρίτη αλλαγή κεντρικού τραπεζίτη μέσα σε ένα 16μήνο. Οι επενδυτές των αναδυόμενων αγορών αποβλέπουν, ωστόσο, σε μια σταθερή νομισματική πολιτική που θα οδηγήσει στην αναχαίτιση του πληθωρισμού, ο οποίος κυμαίνεται εδώ και έναν χρόνο κοντά στο 12%.
