Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Αν και το τελικό αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί, παρατείνοντας την αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στην μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ορισμένες παράμετροι φαίνεται πως θα μείνουν ακλόνητες όποιος και αν είναι ο νικητής αυτής της δραματικής αναμέτρησης. Αν και ο Δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν προπορεύονταν το απόγευμα της Παρασκευής και στις επίμαχες πολιτείες της Τζώρτζια και της Πενσιλβάνια, η μάχη με τον Ρεπουμπλικάνο Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρεία των ΗΠΑ παραμείνει κρίσιμη.
Σε αυτή τη φάση είναι μικρές οι πιθανότητες να υπερισχύσουν οι Δημοκρατικοί στη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων του αμερικανικού Κογκρέσου, αποδυναμώνοντας εκ των προτέρων τη δυνατότητα μιας κυβέρνησης Μπάιντεν να περάσει ένα γενναιόδωρο πακέτο στήριξης για την οικονομία.
Από την κατανομή των εδρών στη Γερουσία προκύπτει πως Ρεπουμπλικάνοι υπερέχουν οριακά των Δημοκρατικών, ενισχύοντας σενάρια για ένα διχασμένο Κογκρέσο που θα παρεμβάλει εμπόδια στα νομοσχέδια του Λευκού Οίκου. Όμως η στήριξη της αμερικανικής οικονομίας με νέα δημοσιονομικά μέτρα δεν επηρεάζει μόνον τους πολίτες της χώρας αλλά και τις βιομηχανίες των εμπορικών της εταίρων.
Στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης των προβλέψεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στα μέσα Οκτωβρίου, η επικεφαλής Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα τόνισε πως το πρώτο πακέτο στήριξης των ΗΠΑ δεν βοήθησε μόνον τη χώρα αλλά και όλον τον κόσμο στην άκρως δυσμενή συγκυρία της πανδημίας του Covid-19. Παρότρυνε, μάλιστα, τους κυβερνώντες στις ΗΠΑ να δρομολογήσουν νέα μέτρα διότι, όπως τόνισε, έχουν επαρκή δημοσιονομικά περιθώρια.
Προκλήσεις στην οικονομία
Όποιος και αν είναι ο νικητής των προεδρικών εκλογών θα έρθει αντιμέτωπος με ένα διχασμένο Κογκρέσο αλλά και με μεγάλες προκλήσεις στην εγχώρια οικονομία. Η απασχόληση στη μεταποίηση και η εισοδηματική ανισότητα αποτελούν ένα από τα πιο αδύναμα σημεία της αγοράς εργασίας των ΗΠΑ. Αυτός είναι ο λόγος που οι Ευρωπαίοι δεν προσδοκούν σε μια εκ βάθους μεταστροφή της στάσης των ΗΠΑ σ΄ ότι αφορά το παγκόσμιο εμπόριο.
Μια κυβέρνηση Μπάιντεν θα οδηγήσει σε εξομάλυνση των εμπορικών σχέσεων των ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο συγκριτικά με την άκρως επιθετική ρητορική του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και την επιβολή δασμών εις βάρος της Κίνας, της Ε.Ε και άλλων χωρών. «Όντας η μεγαλύτερη εξαγωγική οικονομία του κόσμου, η Ε.Ε θα επωφεληθεί από την άσκηση μιας ηπιότερης εμπορικής πολιτικής από τις ΗΠΑ», γράφει ο Χόλγκερ Σμίτινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.
Από την άλλη πλευρά, μια κυβέρνηση Δημοκρατικών δεν θα σημάνει την επανάληψη της «παλαιάς καλής εποχής» στις σχέσεις Ε.Ε και ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄90, τονίζει ο κ. Σμίτινγκ. Ο Τζο Μπάιντεν δεν μπορεί να παραβλέψει πως ένα σημαντικό ποσοστό Αμερικανών απαιτεί περισσότερες θέσεις εργασίας στη μεταποίηση. Είναι οι πολίτες που εξέφρασαν εμφατικά την αγανάκτηση τους στις προεδρικές εκλογές του 2016, ψηφίζοντας πρόεδρο των ΗΠΑ τον Ντόναλντ Τραμπ με το σλόγκαν «Πρώτα η Αμερική».
Θέσεις εργασίας
Ο Τζο Μπάιντεν έλαβε υπόψη αυτή τη μερίδα του πληθυσμού στην προεκλογική του εκστρατεία, υποσχόμενος, παραδείγματος χάριν, τη δημιουργία ενός εκατομμυρίου θέσεων εργασίας μόνον στην αυτοκινητοβιομηχανία. Έχει, επίσης, προτείνει την επιβολή φόρου 10% σε όσες εταιρείες κλείσουν μονάδες στις ΗΠΑ για να μεταφέρουν την παραγωγή τους στο εξωτερικό. Συν τοις άλλοις υπάρχουν ζητήματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα μεταξύ των δυο πλευρών του Ατλαντικού όπως η φορολόγηση των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών ή η διαμάχη για τις επιδοτήσεις των Boeing και Airbus.
Σε κάθε περίπτωση, η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να διατηρήσει ισορροπίες στο εσωτερικό της χώρας όπου καλπάζουν τα νέα κρούσματα του Covid-19. Αυτή θα είναι η προτεραιότητά της. Πάνω από 6.000 θάνατοι καταγράφηκαν την περασμένη εβδομάδα. Εάν επιβληθούν ξανά περιοριστικά μέτρα τότε επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο η οικονομική κατάσταση των περισσότερων Αμερικανών.
Ήδη η ύφεση που σημειώθηκε από το πρώτο κύμα της πανδημίας διέγραψε την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 18 μηνών και τις θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν την τελευταία πενταετία. Το πλεονέκτημα, βέβαια, των ΗΠΑ είναι πως η κατανάλωση είναι ισχυρότερη σε σχέση με την προηγούμενη άνοιξη. Αναλυτές διαβλέπουν βελτίωση της αμερικανικής οικονομίας μέσα στο 2021 αν και όλες οι προβλέψεις εξαρτώνται από την εξέλιξη του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Αυτή η αρνητική παράμετρος παραμένει ακλόνητη για όλον τον κόσμο.
