Από την έντυπη έκδοση
Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Έμφαση στην ανάταξη της βασικής σιδηροδρομικής γραμμής της χώρας Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Ειδομένη - Προμαχώνας, προκειμένου να καταστεί και πάλι ανταγωνιστική -καθώς ο «Ιανός» ανέτρεψε τα σχέδια- με στόχο τη διάρκεια του ταξιδιού μεταξύ των δύο πόλεων τις 3,5 ώρες το 2021, δίνει η νέα διοίκηση του ΟΣΕ.
Η πρόσφατη θεομηνία του «Ιανού» στη Θεσσαλία και τη Φθιώτιδα επέφερε ένα ακόμη σημαντικό «πλήγμα» στη βασική γραμμή Αθήνα - Θεσσαλονίκη. Γραμμές κόπηκαν στη μέση, ο σταθμός Παλαιοφαρσάλου είναι εκτός λειτουργίας, ενώ οι κατολισθήσεις στο νότιο της Όθρυος έθεσαν εκτός λειτουργίας τη σήραγγα. Έτσι, σήμερα, παρά τις προσπάθειες για την αποκατάσταση των προβλημάτων και την ομαλοποίηση της κυκλοφορίας των αμαξοστοιχιών, παραμένουν σοβαρά προβλήματα στην υποδομή όπως, κλειδιά που δεν «γυρίζουν» εύκολα, μη ηλεκτροδοτούμενα τμήματα του δικτύου, κλειστοί σταθμοί, ενώ έχει γίνει υποχρεωτική η μονοδρόμηση σε μεγάλα τμήματα του δικτύου, καθώς και οι χαμηλές ταχύτητες, με σημαντικότερη την υποχρεωτική διπλή αλλαγή μηχανών έλξης (από diesel σε ηλεκτράμαξα και το αντίστροφο). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται καθυστερήσεις στα δρομολόγια από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη επαναφέροντας τον χρόνο του ταξιδιού στις 5 ώρες.
Πάντως, η ηγεσία του Οργανισμού ευελπιστεί ότι τα νέα αυτά προβλήματα, που προστέθηκαν στα χρονίζοντα, με κορυφαίο την εγκατάσταση και πλήρη λειτουργία στην κεντρική γραμμή και τον προαστιακό του ETCS (European Trans Control System), θα επιλυθούν σε ορίζοντα διμήνου.
Παράλληλα, έχει έρθει στην επιφάνεια ο ιδιότυπος ανταγωνισμός μεταξύ του ΟΣΕ και της θυγατρικής του, ΕΡΓΟΣΕ, κάτι που οι σημερινές διοικήσεις των δύο φορέων θα πρέπει να λύσουν μέσα στο 2021, όπως έχουν δεσμευτεί στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας. Η μεταρρύθμιση των δύο εταιρειών βρίσκεται σε στενή παρακολούθηση από την Κομισιόν, η οποία συμμετέχει στην Επιτροπή που έχει συσταθεί για τον εξορθολογισμό του τρόπου παράδοσης των σιδηροδρομικών έργων, με τον οδικό χάρτη να πρέπει να είναι έτοιμος ως το τέλος του μήνα.
Επισημαίνεται ότι οι προσωρινές παραλαβές έργων αποτελούν τακτική δεκαετιών, με αποτέλεσμα οι ευθύνες για την επισκευή και συντήρηση ανά κομμάτι του δικτύου να μετατίθενται από τη μία εταιρεία στην άλλη, ενώ όταν λήξει και η σύμβαση του αναδόχου το πρόβλημα μεγεθύνεται.
Το χρονοδιάγραμμα
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του Οργανισμού, στο τμήμα Λιανοκλάδι - Δομοκός υπάρχει πλήρης αποκατάσταση της κυκλοφορίας και στις δύο γραμμές. Ωστόσο, μάλλον σε plan b θα περάσει ο ΟΣΕ σε ό,τι αφορά την ηλεκτροδότηση, καθώς η αλλαγή σε diesel δημιουρεί μια αργοπορία 20 επιπλέον λεπτών στο δρομολόγιο. Οι εκτεταμένες καταστροφές στον εξοπλισμό του υποσταθμού στον Παλαιοφάρσαλο γίνεται προσπάθεια να αποκατασταθούν άμεσα, ενώ είναι δεδομένη η ανάγκη αντικατάστασης του εξοπλισμού.
Υπενθυμίζει ότι ο εν λόγω υποσταθμός δεν μπορεί να στηρίξει μόνος του την τροφοδοσία του δικτύου, με αποτέλεσμα τα εμπορευματικά δρομολόγια να γίνονται με ντιζελοκίνηση.
Στα σχέδια του ΟΣΕ είναι σε περίπτωση που δεν μπορεί να δοθεί σε προσωρινή λειτουργία μέσα στις επόμενες δυο εβδομάδες ο υποσταθμός Παλαιοφάρσαλο, να τεθεί σε λειτουργία ο υποσταθμός της Ανθήλης. Ο υποσταθμός που βρίσκεται εδώ και περίπου 18 μήνες σε αναμονή παράδοσης από τον εργολάβο ώστε να τεθεί σε λειτουργία, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν δίδεται στο πλαίσιο διαπραγμάτευσης για συμπληρωματική σύμβαση προκειμένου να ολοκληρωθούν τα έργα στον βασικό σιδηροδρομικό άξονα.
Οι άλλες γραμμές
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα έργα, η γραμμή Παλαιοφάρσαλος - Καρδίτσα έχει αποκατασταθεί, ενώ η γραμμή Καρδίτσα - Καλαμπάκα εκτιμάται ότι θα αποκατασταθεί έως το τέλος του μήνα, οπότε θα υπάρξει και πλήρης επαναλειτουργία της. Σχετικά με τις τοπικές γραμμές Τιθορέα - Λιανοκλάδι και Λιανοκλάδι - Στυλίδα, που επίσης έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές σε διάφορα τμήματα, ολοκληρώνονται οι μελέτες και ξεκινούν άμεσα οι εργασίες αποκατάστασης για την επαναλειτουργία τους.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαδικασίες για την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης που θα ολοκληρώσει την ανάταξη της σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης θα ολοκληρωθούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο, μετά από αναμονή δύο ετών. Η διάρκεια του έργου είναι 18 μήνες. Όσο για το σύστημα ETCS, εκτιμάται ότι και αυτό θα ολοκληρωθεί εντός του 2021, προκειμένου να μπορέσει να προχωρήσει και ο σχεδιασμός για τη συντήρηση και ανάταξη συνολικά του δικτύου.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Σπύρος Πατέρας σήμερα ξεκινά αυτοψία του δικτύου έως τη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια έως τη Φλώρινα. Την εβδομάδα που πέρασε ο νέος πρόεδρος ενημερώθηκε για τις συμβάσεις που διατρέχουν το σιδηροδρομικό δίκτυο. Συμβάσεις που αφορούν διάφορα τμήματα του δικτύου. Η ολοκλήρωση αυτών είναι προϋπόθεση και βάση για τον σχεδιασμό του προγράμματος συντήρησης με ΣΔΙΤ ύψους 500 εκατ. ευρώ. Οι εκπρόσωποι των σιδηροδρομικών εκφράζουν βεβαίως τις ανησυχίες τους για τον έλεγχο αυτών των συμβάσεων, τονίζοντας ότι απαιτούνται αυστηρές ρήτρες και εγγυήσεις.
Προς δημοπράτηση
Από τα έργα συνολικού προϋπολογισμού 629,5 εκατ. ευρώ που βάζει σε τροχιά δημοπράτησης η ΕΡΓΟΣΕ, περίπου 380 εκατ. ευρώ αφορούν τον εκσυγχρονισμό του βασικού σιδηροδρομικού άξονα της χώρας από την Αθήνα ως τη Θεσσαλονίκη και από εκεί στην Ειδομένη και τον Προμαχώνα. Πρόκειται για έργα αναβάθμισης του δικτύου και εγκατάστασης συστημάτων ηλεκτροκίνησης, σηματοδότησης και τηλεπικοινωνιών. Εξ αυτών τρία πρόκειται να υπογραφούν εντός Νοεμβρίου.
Ακόμη, δύο έργα, συνολικού προϋπολογισμού 86 εκατ. ευρώ, θα δημοπρατηθούν στο επόμενο δίμηνο. Το ένα αφορά την εγκατάσταση συστημάτων σηματοδότησης και ETCS στο Θεσσαλονίκη-Ειδομένη και το δεύτερο την κατασκευή της Β’ φάσης του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού Αθηνών και τη σύνδεση με το μετρό.
