Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Ενίσχυση του ακτοπλοϊκού κλάδου από το Ταμείο Ανάκαμψης επιζητεί ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού ναυτιλίας, επικαλούμενος τον σημαντικό διττό ρόλο των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων και πλοίων στη διατήρηση του εθνικού ιστού αλλά και στην εξυπηρέτηση των εκατομμυρίων τουριστών κάθε χρόνο. Είναι γεγονός ότι η ελληνική ακτοπλοΐα επιτελεί έναν ιδιαίτερο ρόλο σε σύγκριση με ομοειδείς επιχειρήσεις σε άλλες χώρες. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αποτελείται από τόσο πλούσιο νησιωτικό σύμπλεγμα, διάσπαρτο, που παράλληλα αντιμετωπίζει και εθνικές προκλήσεις και εξυπηρετείται αποκλειστικά από το ακτοπλοϊκό πλοίο. Ο Σύνδεσμος των ακτοπλόων υποστηρίζει ότι αυτή η ιδιομορφία δεν έχει αναλυθεί και δεν ιεραρχηθεί όσο θα έπρεπε στη χάραξη μια ολοκληρωμένης αναπτυξιακής νησιωτικής πολιτικής η οποία θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ακτοπλοϊκός στόλος προκειμένου να παραμένει σύγχρονος, αξιόπιστος και αποτελεσματικός.
Εν όψει της κατάρτισης του σχεδίου αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης ο ΣΕΕΝ συμμετείχε σε σχετική διαβούλευση που οργάνωσε το υπουργείο Τουρισμού και προχώρησε στη συνέχεια στην κατάθεση προτάσεων.
Ειδικότερα, σε επιστολή του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας προς τον υφυπουργό Τουρισμού, Μάνο Κόνσολα, τονίζεται μεταξύ άλλων ότι «κατά τη διάρκεια της κρίσης Covid-19 αναδείχτηκε για μία ακόμα φορά η μεγάλη σημασία των ακτοπλοϊκών μας συγκοινωνιών, οι οποίες αποδείχθηκε ότι αποτελούν τη μοναδική εγγύηση για τη συνεχή εξυπηρέτηση των νησιών μας και τη συνοχή της χώρας».
Οι ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες κατά τη διάρκεια της κρίσης απετέλεσαν το αποκλειστικό μεταφορικό μέσο για την εξυπηρέτηση των νησιών μας με σχεδόν ανύπαρκτη επιβατική κίνηση την περίοδο 20/3-31/5 και μειωμένη κατά 50% τη θερινή περίοδο του 2020, προσθέτει ο ΣΕΕΝ στην επιστολή και συμπληρώνει ότι «σε κάθε περίπτωση οι ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες, εξυπηρετώντας τα νησιά μας χειμώνα - καλοκαίρι, αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα πάνω στον οποίο στηρίζεται η ανάπτυξη των νησιών μας, η βελτίωση των συνθηκών επιβίωσης των νησιωτών και η τουριστική ανάπτυξη της χώρας, λαμβανομένου υπόψη ότι το 70% του τουρισμού μας αφορά τα νησιά».
Όπως αποκαλύπτει ο ΣΕΕΝ, το μεταφορικό έργο του 2019 προς και από τα νησιά μας ξεπέρασε τους 19 εκατ. επιβάτες, εκ των οποίων οι 12,5 εκατ. διακινήθηκαν για τουρισμό, ενώ τονίζει ότι η ενδοεπικοινωνία των νησιών εξυπηρετείται αποκλειστικά από τα ακτοπλοϊκά πλοία. Σε ό,τι αφορά την εμπορευματική κίνηση, το 2019 μεταφέρθηκαν περισσότεροι από 8 εκατ. τόνοι ειδών διατροφής, υλικών και εμπορευμάτων απαραίτητα για τη στήριξη του τουρισμού και των υποδομών των νησιών μας. «Είναι σημαντικό επίσης, συμπληρώνει ο ΣΕΕΝ, να τονίσουμε την καταλυτική σημασία της ακτοπλοΐας για την αύξηση του πληθυσμού των νησιών και την προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή στην οποία αντιμετωπίζουμε προκλήσεις».
Στις γραμμές Αδριατικής
Επιπλέον σημαντικό είναι το έργο και στις γραμμές της Αδριατικής, οι οποίες έχουν μεγάλη συμβολή στον τουρισμό της χώρας με μεταφορά 1.400.000 επιβατών το 2019 κυρίως για αναψυχή. Το 2020 η μεταφορά επιβατών μηδενίστηκε από 20/3 έως 30/6, ενώ σε ετήσια βάση η επιβατική κίνηση προβλέπεται να είναι μειωμένη κατά 70%.
Στη βάση όλων των παραπάνω, και εν όψει της διαμόρφωσης των προτάσεων του υπουργείου Τουρισμού και για τα θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του υπουργείου, ο ΣΕΕΝ καταθέτει πέντε προτάσεις-πλαίσιο που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού:
* Η επιβατηγός ναυτιλία συμπεριλαμβανομένων και των πλοίων τα οποία δραστηριοποιούνται στις γραμμές Ελλάδας - Ιταλίας, πρέπει να είναι επιλέξιμη και να συμπεριλαμβάνεται στα αναπτυξιακά προγράμματα με ταυτόχρονη αναγνώριση του σημαντικού ρόλου του κλάδου στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας αλλά και στην προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή όπου αντιμετωπίζονται σοβαρές προκλήσεις.
* Τα πλοία είναι μεταφορικό μέσο και ταυτόχρονα προσφέρουν ξενοδοχειακές υπηρεσίες διαθέτοντας όλα τα χαρακτηριστικά ενός ξενοδοχείου, συνεπώς πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα μέτρα τα οποία εξαγγέλλονται για τον τουρισμό και τις ξενοδοχειακές μονάδες.
* Πρέπει να αναδειχθεί η έννοια της νησιωτικότητας με παράλληλη έμφαση στις υποδομές συμπεριλαμβανομένων των λιμανιών αλλά και των πλοίων.
* Σε ό,τι αφορά την απασχόληση πρέπει να τονισθεί ότι η επιβατηγός ναυτιλία απασχολεί σχεδόν το 50% του συνόλου των Ελλήνων ναυτικών (το 100% των γενικών υπηρεσιών - ναύτες και ξενοδοχειακό προσωπικό). Στις προτάσεις για την ενίσχυση της απασχόλησης και την εκπαίδευση πρέπει να συμπεριληφθεί το χερσαίο προσωπικό των εταιρειών καθώς και οι ναυτικοί.
* Τέλος, προτείνει τη στήριξη από το υπουργείο Τουρισμού στα πάγια αιτήματα του Κλάδου που αφορούν τη θεσμοθέτηση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για τους επιβάτες και τα οχήματα ΙΧ και την επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών του προσωπικού ξηράς και θάλασσας.
Ανανέωση στόλου
Υπενθυμίζεται ότι οι εν λόγω προτάσεις κατατίθενται σε μία περίοδο που ο ακτοπλοϊκός στόλος έχει ανάγκη ανανέωσης καθώς, όπως έχει δηλώσει παλαιότερα στη «Ν» ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ, Μιχάλης Σακέλλης, «μια μεγάλη πρόκληση για τον κλάδο, είναι η ανάγκη ανανέωσης του στόλου. Η ανάγκη αυτή είναι εμφανής στις γραμμές δημόσιας υπηρεσίας ή τις λεγόμενες “άγονες” γραμμές. Για παράδειγμα τα τελευταία δέκα χρόνια στους διεθνείς μειοδοτικούς διαγωνισμούς για την κάλυψη των αναγκών των μικρών νησιών μας, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες δεν προσφέρονται πλοία, ενώ στις υπόλοιπες, κατά κανόνα, υπάρχει μόνο ένας ενδιαφερόμενος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν με την εξυπηρέτηση της Σαμοθράκης λόγω της αδυναμίας εξεύρεσης κατάλληλου πλοίου. Επίσης υπάρχουν και άλλες γραμμές στις οποίες εάν τα δρομολογημένα πλοία αποσυρθούν δεν υπάρχει καμία λύση. Υπολογίζουμε ότι στα επόμενα δέκα χρόνια το 40% του ακτοπλοϊκού μας στόλου θα είναι ηλικίας άνω των 40 ετών. Υπάρχει συνεπώς ανάγκη για τη σταδιακή ανανέωση των πλοίων που είναι δρομολογημένα σήμερα και κυρίως αυτών που εξυπηρετούν 47 νησιά μας οι ανάγκες των οποίων καλύπτονται με συμβάσεις δημοσίας υπηρεσίας».
Επισημαίνεται τέλος ότι το Ναυτικό Επιμελητήριο έχει προχωρήσει σε μία νέα μελέτη και έχει συζητήσει με το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας για τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η ακτοπλοΐα μας τα επόμενα χρόνια και την ανάγκη να υπάρξει σταδιακή ανανέωση του στόλου.