Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Η πανδημία επηρεάζει κατά τρόπο περίεργο το εισόδημα των νοικοκυριών. Από τη μία έχει ζοφερό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας. Απο την άλλη οδηγεί σε αύξηση της αποταμίευσης. Πρόκειται για κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί σε σύγχρονες περιόδους ύφεσης, σχολιάζει η Capital Economics και προειδοποιεί πως οι δύο αντικρουόμενες τάσεις αυτές θα θέσουν εμπόδια στην προσπάθεια ανάκαμψης.
Η CE υπολογίζει ότι στις χώρες του G7 ο αριθμός των απασχολούμενων έχει μειωθεί κατά 55 εκατομμύρια, ενώ επιπλέον 35 εκατ. εργαζόμενοι βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης ή μειωμένο ωράριο, στο πλαίσιο κρατικών προγραμμάτων στήριξης. Αυτό δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε μεγάλη απώλεια εισοδήματος των εργαζομένων, αφού έχουμε είτε ραγδαία αύξηση των επιδομάτων ανεργίας (στην περίπτωση των ΗΠΑ) είτε άλλες έκτακτες αποζημιώσεις (στην περίπτωση των χωρών της Ευρώπης), οι οποίες καλύπτουν έως έναν βαθμό την απώλεια του μισθού. Ωστόσο ελλοχεύει ο κίνδυνος για απότομη συρρίκνωση των εισοδημάτων όταν τα προγράμματα αυτά λήξουν.
Από την άλλη το lockdown σε καταστήματα και επιχειρήσεις, αλλά και το κλίμα της έντονης αβεβαιότητας έχει οδηγήσει ακόμη και εκείνους που συνέχισαν να εργάζονται στο να περιορίσουν σημαντικά τις δαπάνες τους και να αυξήσουν την αποταμίευση. Τα μηνιαία στοιχεία για τις τραπεζικές καταθέσεις δείχνουν ότι η αύξηση είναι μεγάλη.
Υπό τις συνθήκες αυτές, παρατηρεί η CE, έχουμε ένα «σχίσμα» στα νοικοκυριά. Μία μερίδα βιώνει απώλεια του εισοδήματος ή κινδυνεύει να το βιώσει πολύ σύντομα. Μία άλλη έχει στην κατοχή της μεγάλες ποσότητες ρευστού, έχοντας βιώσει μία εν μέρει ακόυσια αύξηση της αποταμίευσης. «Η κατάσταση αυτή είναι χωρίς προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία των οικονομικών υφέσεων. Το πώς τα πράγματα θα εξελιχθούν θα καθορίσει τον ρυθμό και το σχήμα της ανάκαμψης» σημειώνει.
Εάν οι αποταμιεύσεις της δεύτερης ομάδας νοικοκυριών μετατραπούν σε δαπάνες όταν οι οικονομίες ανοίξουν και πάλι, τότε θα έχουμε ταχύτερη ανάκαμψη. Αν και αυτό από μόνο του δεν είναι μάλλον ικανή συνθήκη για μία ανάκαμψη τύπου V.
Αντιθέτως εάν ο φόβος διατηρήσει ψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα τις αποταμιεύσεις, θα καθυστερήσει πολύ και η ανάκαμψη της ζήτησης. Σε αυτό το σενάριο θα δεχθεί ισχυρότερο πλήγμα και η πρώτη ομάδα των εργαζομέων, αφού με τη λήξη των κρατικών προγραμμάτων στήριξης θα έχουμε αύξηση της ανεργίας και απότομη συρρίκνωση του εισοδήματος. Υπό τις συνθήκες αυτές δεν αποκλείται να δούμε και μία διπλή βουτιά.
naftemporiki.gr
