Καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες αξιοποιούν κάθε δημοσιονομικό εργαλείο στη διάθεσή τους για να επαναφέρουν σε τροχιά ανάπτυξης στην οικονομία, η αγορά ομολόγων ετοιμάζεται για έναν «σεισμό», που θα φέρει τεράστιες αλλαγές.
Η προώθηση προγραμμάτων κοινής χρητοδότησης στην Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας πιθανόν θα αναδείξει το μπλοκ στον κορυφαίο εκδότη ομολόγων σε μία αγορά στην οποία έως τώρα κυριαρχούσαν οι μεμονωμένες κυβερνήσεις. Αθροιστικά το χρέος που θα εκδώσουν θεσμοί και μηχανισμοί της Ε.Ε., όπως ο ESM και η EIB θα μπορούσε να προσεγγίσει το 1 τρισ. ευρώ έως τα τέλη του 2021 υπολογίζει η Citigroup.
Αν προσθέσουμε και το σχέδιο των 750 δισ. ευρώ το οποίο η Κομισιόν έχει προτείνει να χρηματοδοτηθεί με έκδοση κοινού χρέους, τότε το ποσό θα ανέβει πολύ περισσότερο.
Ήδη οι εκδόσεις χρέους στην Ευρώπη έχουν σπάσει το φράγμα του 1 τρισ. ευρώ, 12 εβδομάδες νωρίτερα από ό,τι το 2019. Την ερχόμενη εβδομάδα περιμένουμε και νέες από τη Γερμανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία συνολικής αξίας περίπου 16,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Commerzbank, που δημοσιεύει το Bloomberg. Η Βρετανία θα προβεί σε τέσσερις εκδόσεις εντόκων γραμματίων την ερχόμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα δανειστούν φέτος από τις αγορές το ποσό- ρεκόρ των 1,2 τρισ. ευρώ, ύστερα από δανεισμό ύψους 870 δισ. ευρώ το 2019, σε μία προσπάθεια να προσφέρουν στηρίγματα σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και να αποτρέψουν την εκρηκτική άνοδο της ανεργίας και την κατάρρευση της κατανάλωσης. Σύμμαχός τους είναι η ΕΚΤ, που πρόσφατα διεύρυνε το PEPP στα 1,35 τρισ. ευρώ, αλλά και οι επενδυτές, των οποίων η «όρεξη» για κρατικό χρέος είναι κάτι παραπάνω από αυξημένη.
Οι κοινοπρακτικές εκδόσεις εξελίσσονται σε μία ασφαλή επιλογή για πολλά κράτη μέλη της Ευρωζώνης. Ο δανεισμός μέσω των κοινοπρακτικών εκδόσεων είναι κατά τι πιο ακριβός, αλλά μπορούν να εγγυηθούν την αυξημένη ζήτηση και τελικά την επιτυχία. Η JPMorgan Chase & Co. υπολογίζει ότι περίπου το 30% των εφετινών εκδόσεων κρατικών ομολόγων ήταν κοινοπρακτικές (με την αξία τους να φτάνει τα 175 δισ. ευρώ). Το ύψος είναι κατά 1/3 υψηλότερο σε σχέση με τα επίπεδα της αντίστοιχης περσινής περιόδου.
Μέχρι στιγμής όσες χώρες έχουν βγει στις αγορές έχουν συναντήσει θερμή υποδοχή και λίγα εμπόδια, παρά το γεγονός ότι η πανδημία του Covid-19 έχει ανοίξει βαθιές πληγές και έχει οξύνει όχι μόνο την οικονομική, αλλά και την κοινωνικο-πολιτική αβεβαιότητα. Οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις δεν φαίνεται να ανησυχούν για ανατροπή του σκηνικού. Οι ειδικοί ωστόσο προειδοποιούν πως η μόνη σταθερά στις αγορές είναι η αστάθεια.