Του Μιχαήλ Τοανόγλου Ph.D.
Καθηγητή Τουριστικών Ξενοδοχειακών Σπουδών
Επικεφαλής Διεθνούς Τμήματος Τουριστικών-Ξενοδοχειακών Σπουδών
Πανεπιστήμιο Woosong – Νότια Κορέα.
Σε ελάχιστες εβδομάδες η χώρα μας και οι ελληνικοί τουριστικοί προορισμοί ανοίγουν και υποδέχονται από όλες τις πύλες εισόδου (οδικώς, αεροπορικώς, ακτοπλοϊκώς) ευρωπαίους και γενικά επισκέπτες από το εξωτερικό.
Η προσπάθεια του κράτους μέχρι τώρα έχει θετικό πρόσημο, κυρίως με την υγειονομική αντιμετώπιση του Covid-19 αλλά και την έστω σχετικά καθυστερημένη παροχή των πρωτοκόλλων στους εμπλεκόμενους τουριστικούς επαγγελματικούς φορείς.
Το εγχείρημα ανοίγματος των προορισμών και η αναμενόμενη (έστω και περιορισμένη) ροή των τουριστών ενέχει βέβαια στοιχεία κινδύνου και αβεβαιότητας για τους παρακάτω συγκεκριμένους λογούς.
-
Έστω και εάν υποθέσουμε ότι εντός της κάθε τοπικής κοινότητας υπάρχει μηδενικός αριθμός φορέων, είναι στατιστικά αποδεδειγμένο ότι θα υποδεχόμαστε εισερχόμενους φορείς-επισκέπτες σε αριθμούς που μπορεί να ποικίλουν από 3-60 εβδομαδιαίως, ανά προορισμό. Αυτό εξαρτάται από τον αριθμό αφίξεων σε εβδομαδιαία βάση από το εξωτερικό, και πάντα σε συνάρτηση με τα επιδημιολογικά στατιστικά της κάθε χώρας προέλευσης.
-
Στην καλύτερη περίπτωση τα υγειονομικά πρωτόκολλα εντός των επιχειρήσεων (Ξενοδοχεία, εστιατόρια κλπ.) θα αποκτήσουν μια σχετική λειτουργική αποτελεσματικότητα μειώνοντας και όχι εξαλείφοντας τις πιθανότητες μετάδοσης από επισκέπτες-φορείς του υιού.
-
Οι μετακινήσεις και οι επισκέψεις των επισκεπτών εντός του προορισμού δεν υπόκεινται σε κάποιο μηχανισμό οργάνωσης και ελέγχου, και κατά συνέπεια η πιθανότητα μετάδοσης είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
-
Πέρα από την πιθανότητα μετάδοσης, σοβαρό πρόβλημα υπάρχει στον τομέα της ιχνηλάτησης, όταν εντοπισθούν κρούσματα συμπτωματικών ή ασυμπτωματικών επισκεπτών. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από επίσημα χείλη λοιμωξιολόγων, η ιχνηλάτηση σε περιβάλλον τουριστικού προορισμού, όπου ό τοπικός πληθυσμός αναμιγνύεται ελεύθερα με τους ξένους επισκέπτες, είναι ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΔΥΣΚΟΛΗ.
Όλα τα παραπάνω και συνυπολογίζοντας τις υφιστάμενες υγειονομικές υποδομές αντιμετώπισης νοσούντων-φορέων ανά προορισμό, δημιουργούν ένα κατανοητό κλίμα ανησυχίας.
Η μεθοδολογία FALTOD-19
Στις παραπάνω προκλήσεις έρχεται να απαντήσει η μεθοδολογία FLATOD-19, η οποία είναι αποτέλεσμα μιας δίμηνης ομαδικής ερευνητικής πρωτοβουλίας. Πρόκειται για μια πολυσυλλεκτική προσπάθεια δεκατριών ειδικών και επιστημόνων από τέσσερεις διαφορετικές χώρες και με ευρύ φάσμα συμπληρωματικών γνωστικών πεδίων. Αναφέρομαι σε ιατρούς, καθηγητές πανεπιστημίων σε τομείς τουρισμού και διαχείρισης προορισμών, ειδικούς σε τομείς όπως crisis management, έλεγχος και πιστοποίηση συστημάτων ποιότητας, ασφάλεια τροφίμων, επιχειρηματική έρευνα, διαχείριση παραλιών, μάρκετινγκ και branding.
Οι βασικοί άξονες της μεθοδολογίας FLATOD-19 είναι:
Α) Η κατανομή προορισμών ανάλογα με την πιθανότητα/αποδοτικότητα “ανοίγματος” και τα χαρακτηριστικά επισκεπτών (πχ προέλευση) και πάντα μετά από ένα σύντομο οικονομοτεχνικό “audit σκοπού” - το οποίο προηγείται της όλης διαδικασίας.
Β) Η διαμόρφωση ενός συνεργατικού, πολυσυμμετοχικού σχήματος ηγεσίας για την εφαρμογή του project σε τοπικό επίπεδο. Αυτό απαιτεί την εγκατάσταση συστήματος κρίσιμων πληροφοριών (mini MIS). Ο άξονας αυτός αποτελεί δυνητικά, και καθοριστικό βήμα στην κατεύθυνση σχηματισμού DMO (Destination Management Organization).
Γ) Η διαχείριση επισκεπτών με ομαδοποίησή τους “νησίδες”/groups σε επίπεδο Xώρας, προορισμού αλλά και ξενοδοχείων, με διαχείριση ζωνών και time-slots, από τη στιγμή της κράτησης ως την αναχώρηση. Μέσω αυτού του άξονα προσαρμόζεται η μεθοδολογία διαχείρισης των τουριστικών ροών, στα ιδιαίτερα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του προορισμού.
Η ευκαιρία πολύπλευρης αξιοποίησης της μεθοδολογίας FLATOD-19.
Πέρα από την προφανή χρησιμότητα της μεθοδολογίας στην αποτελεσματική διαχείριση εισερχόμενων τουριστικών ροών και φορέων του ιού, και φυσικά την ευκολότερη ιχνηλάτηση όταν αυτό απαιτηθεί, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι παρέχει και την στρατηγική ευκαιρία για δημιουργία ευρυτέρων διαχειριστικών/οργανωτικών δομών.
Σε περιόδους κρίσεων απαιτούνται ευρύτερες συναινέσεις και ένα νέο ενιαίο όραμα που να εμπνέει όλους τους τοπικούς φορείς (stakeholders). Η νέα και εντελώς διαφορετική πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι προορισμοί, τους δίνει την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν αξίες και να εκπέμψουν στοχευμένα μηνύματα τα οποία θα λειτουργήσουν σωρευτικά στην επικαιροποίηση του τοπικού brand. Η εφαρμογή της μεθοδολογίας FLATOD-19 στον τόπο, δημιουργεί καινούργια ποιοτικά χαρακτηριστικά τα οποία αν προστεθούν σε ένα στρατηγικά επιλεγμένο «μωσαϊκό» αυθεντικών εμπειριών, μπορούν να επηρεάσουν καθοριστικά το μείγμα των μοναδικών τοπικών χαρακτηριστικών (place DNA). Κατά συνέπεια να προσδώσουν ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα εντός του διαμορφούμενου εξωτερικού τουριστικού περιβάλλοντος.
Κλείνοντας θέλω να προσθέσω ότι τα μέλη της Ομάδας μας έχουν θέσει εαυτούς και την μεθοδολογία στην διάθεση της Πολιτείας, ώστε να αντιμετωπισθεί καλύτερα η πρωτόγνωρη και πολύπλοκη στρατηγική πρόκληση της τουριστικής λειτουργίας της χώρας εν μέσω της πανδημίας.
