Η νέα μεγάλη κρίση που πυροδότησε η πανδημία του νέου κορωνοϊού μας θύμισε την τεράστια δύναμη και επιρροή των κεντρικών τραπεζών. Ήρθε ωστόσο να καταδείξει και τα όριά τους, όπως επισημαίνει η Capital Economics σε ανάλυσή της.
Για να γίνει κατανοητός ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών θα πρέπει να επισημανθούν οι δύο βασικές δράσεις τους κάτα τις οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κρίσης. Η πρώτη είναι να προσφέρουν νομισματική τόνωση για να στηρίξουν τη ζήτηση και κατά συνέπεια την οικονομική δραστηριότητα. Η δεύτερη είναι να λειτουργούν ως πιστωτής τελευταίου καταφυγίου για να αποτραπεί μία κρίση ρευστότητας.
Ανάμεσα στους δύο αυτούς ρόλους υπάρχει μία τεράστια γκρίζα ζώνη, σχολιάζει ο Νιλ Σίρινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics. Για παράδειγμα πότε οι αγορές ενεργητικού από μία κεντρική τράπεζα συνιστούν νομισματική τόνωση και πότε αντανακλούν τη λειτουργία της ως πιστωτή τελευταίου καταφυγίου; Υπάρχουν επίσης «παραθυράκια ανατροφοδότησης» μεταξύ των δύο ρόλων. Εάν η κεντρική τράπεζα προσφέρει ρευστότητα ως πιστωτής, θα τείνει να χαλαρώσει τους χρηματοπιστωτικούς όρους και κατά συνέπεια θα προσφέρει και νομισματική τόνωση.
Στις ανεπτυγμένες οικονομίες υπάρχουν σχετικά λίγα μέτρα πολιτικής που μπορούν να θεωρηθούν ξεκάθαρα νομισματική τόνωση για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης. Η Fed και η Tράπεζα της Αγγλίας έχουν μειώσει τα επιτόκια. Ωστόσο τα περισσότερα μέτρα των δύο κεντρικών τραπεζών, όπως και η συνολική απάντηση της ΕΚΤ, εμπίπτουν στην γκρίζα ζώνη, που προαναφέρθηκε ή είναι ξεκάθαρα δράσεις πιστωτή τελευταίου καταφυγίου.
Ο ρόλος της ΕΚΤ είναι καθοριστικός στην στήριξη της Ευρωζώνης και για αυτό και πυροδοτεί έντονες αντιδράσεις από όσους αντιστέκονται στην αμοιβαιοποίηση του ρίσκου. Είναι οι ίδιοι που είναι και πιο διστακτικοί ως προς την αμοιβαιοποίηση του χρέους (έκδοση κοινών ευρωομολόγων) και τα περισσότερα βήματα προς μία δημοσιονομική και όχι αποκλειστικά νομισματική ένωση. Η απόφαση του γερμανικού δικαστηρίου, αλλά και οι ζοφερές προβλέψεις για την πορεία των οικονομιών του ευρώ αποκαλύπτουν ακριβώς τα όρια της επιρροής της ΕΚΤ. Η ίδια εξάλλου αν και δηλώνει πως θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» και θα προσφέρει στήριξη «χωρίς όριο» δεν παύει να ξεκαθαρίζει προς τις κυβερνήσεις πως τώρα περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαία η δική τους δράση.
naftemporiki.gr
