ΣΤΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟ ποσό των 880 δισ. δολαρίων ΗΠΑ αθροίζεται η αξία των διασυνοριακών συναλλαγών εξαγορών - συγχωνεύσεων που ολοκληρώθηκαν το 2006.
Σύμφωνα με στοιχεία του Συμβουλίου του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), σε σχέση με το 2005 καταγράφεται αύξηση 23% στην αξία και άνοδος 14% στον αριθμό των εν λόγω συναλλαγών.
Το 2006 ολοκληρώθηκαν 172 συμφωνίες - μαμούθ (αξίας μεγαλύτερης του ενός δισ. δολ. το καθένα) συνολικής αξίας 583,6 δισ. δολαρίων. Οι συναλλαγές αυτές αντιστοιχούν σε περίπου δύο τρίτα των συνολικών εξαγορών και συγχωνεύσεων.
Σημειώνεται ότι το 2005 είχαν πραγματοποιηθεί 141 μεγάλες εξαγορές - συγχωνεύσεις, συνολικής αξίας 454,2 δισ. δολαρίων.
Την αύξηση των διασυνοριακών εξαγορών και συγχωνεύσεων ευνόησαν πέρυσι η ενισχυμένη εταιρική κερδοφορία και οι υψηλότερες χρηματιστηριακές αποτιμήσεις.
Σε αντίθεση με τα τέλη της δεκαετίας του 1990 οι περισσότερες εξαγορές πραγματοποιήθηκαν κυρίως με μετρητά και όχι με ανταλλαγή μετοχών.
Έντονη δραστηριότητα εμφάνισαν οι κοινοπραξίες επενδυτικών κεφαλαίων, καθώς το 2006 συμμετείχαν σε διασυνοριακές συναλλαγές και συγχωνεύσεις αξίας 158 δισεκατομμυρίων δολαρίων (αύξηση κατά 18% σε σχέση με το 2005).
Γεωγραφική κατανομή
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της UNCTAD, στη Βόρειο Αμερική οι διασυνοριακές εξαγορές και συγχωνεύσεις το 2006 σχεδόν διπλασιάστηκαν, κυρίως λόγω συμφωνιών στον εξορυκτικό κλάδο.
Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, η Μεγάλη Βρετανία ήταν και πάλι η κυριότερη επιχειρηματική έδρα εξαγοράς, ενώ έντονη δραστηριότητα ως αγοραστές εμφάνισαν οι ισπανικές εταιρείες.
Ξένες άμεσες επενδύσεις
Σχετικά με τις παγκόσμιες τάσεις των Ξένων ¶μεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) όπως κατεγράφησαν το 2006:
• Οι παγκόσμιες ροές ΞΑΕ το 2006 έφτασαν τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σημειώνοντας αύξηση κατά 38% σε σχέση με το 2005.
• Η αύξηση των ΞΑΕ κατά το 2006 ήταν η μεγαλύτερη από το 2000 και πραγματοποιήθηκε σε όλες τις οικονομίες: αναπτυγμένες, αναπτυσσόμενες και στις οικονομίες σε μετάβαση (δηλαδή τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών).
• Tο απόθεμα των ΞΑΕ κατά το 2006 έφτασε τα 12 τρισ. δολ. Οι παγκόσμιες ΞΑΕ πραγματοποιήθηκαν από περίπου 78,000 πολυεθνικές επιχειρήσεις (ΠΕ) (μητρικές) και ένα δίκτυο περίπου 780,000 θυγατρικών.
• Οι πωλήσεις αυτών των ΠΕ εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατά 18% και οι εξαγωγές τους κατά 12% το 2006.
• Κατά γεωγραφική περιοχή, οι ροές ΞΑΕ προς τις αναπτυγμένες χώρες αυξήθηκαν κατά 45% φτάνοντας τα $857 δις, ενώ οι ροές προς τις αναπτυσσόμενες χώρες έφτασαν τα $379 δις (αύξηση κατά 21% σε σχέση με το 2005) και στις οικονομίες σε μετάβαση τα $69 δις (αύξηση κατά 68% σε σχέση με το 2005).
• Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης των χωρών υποδοχής ΞΑΕ και τις ακολουθούν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία.
• Αναφορικά με τις αναπτυσσόμενες χώρες, η Κίνα, το Hong Kong και η Σιγκαπούρη αποτέλεσαν τους πιο δυναμικούς προορισμούς εισροών ΞΑΕ.
• Οι ΠΕ που προέρχονται από αναπτυγμένες χώρες παρέμειναν οι κυριότεροι φορείς ΞΑΕ πραγματοποιώντας περίπου το 84% των παγκόσμιων εκροών. Περίπου το 50% των παγκόσμιων εκροών ΞΑΕ πραγματοποιήθηκε από ΠΕ που βρίσκονται στην ΕΕ και συγκεκριμένα από τη Γαλλία, Ισπανία και το ΗΒ.
• ΠΕ από τη Ρωσία και την Κίνα οδήγησαν την κούρσα των εκροών ΞΑΕ από τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις οικονομίες σε μετάβαση πραγματοποιώντας το 16% των παγκόσμιων εκροών ΞΑΕ.
• Οι εγχώριες κυβερνήσεις κατά το 2006 υιοθέτησαν περισσότερα μέτρα που διευκόλυναν τις ΞΑΕ. Σε συγκεκριμένες βιομηχανίες, που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικής σημασίας επεβλήθησαν νέοι περιορισμοί σχετικά με τη συμμετοχή στην ιδιοκτησία προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη συμμετοχή στα έσοδα. Τέτοιου είδους μέτρα ελήφθησαν κυρίως στις βιομηχανίες εξόρυξης πρώτων υλών.
• Οι πρώτες εκτιμήσεις για το 2007 υποδηλώνουν αύξηση των ΞΑΕ αλλά με σχετικά βραδύτερους ρυθμούς απ’ ότι το 2006.
ΞΑΕ και βιομηχανίες εξόρυξης πρώτων υλών
• Οι υψηλές τιμές στις πρώτες ύλες οδήγησαν την αύξηση των ΞΑΕ στις συγκεκριμένες βιομηχανίες. Ειδικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες οι ΠΕ κυριαρχούν στην αναζήτηση και εξόρυξη πρώτων υλών.
• Οι αυξανόμενη ζήτηση, ειδικά στην Ασία, ενεργειακών πόρων, επίσης, εξηγούν την αύξηση των ΞΑΕ στις συγκεκριμένες βιομηχανίες (μεταλλευτικές βιομηχανίες) και (σε περιοχές όπως η Αφρική).
• Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ιδιοκτησιακό καθεστώς αυτών των ΠΕ που διαφέρει από τομέα σε τομέα. Για παράδειγμα 23 από τις 25 κορυφαίες ΠΕ, παγκοσμίως, σε metal mining ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα ενώ μόνο δυο είναι κρατικές.
• Αντίθετα στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου η πλειοψηφία των 50 κορυφαίων παγκοσμίων ΠΕ είναι κρατικές και προέρχονται από αναπτυσσόμενες χώρες και οικονομίες σε μετάβαση.
• Η έκθεση επίσης αναφέρει την ανάδειξη νέων ΠΕ που προέρχονται από αναπτυσσόμενες χώρες και καθιερώνονται σε παγκόσμιους παίκτες, όπως η CVOOC, CNPC, Sinopec από την Κίνα, η Lukoil από τη Ρωσία, η ONGC από την Ινδία και η PETRONAS από τη Μαλαισία.
• Η παρουσία των ΠΕ αναζήτησης και εξόρυξης πρώτων υλών είναι σημαντική κυρίως στις φτωχές χώρες όπως της Αφρικής. Για παράδειγμα, οι ξένες θυγατρικές σχετίζονται σχεδόν αποκλειστικά με όλη την εξόρυξη πρώτων υλών σε αφρικανικές χώρες όπως η Γουινέα, , το Μάλι, η Τανζανία και η Ζάμπια.
• Στον τομέα του πετρελαίου και φυσικού αερίου οι αλλοδαπές ΠΕ, κατά το 2005, ήσαν υπεύθυνες για το 57% της παραγωγής στις χώρες της υπό Σαχάρα Αφρικής.
• Σύμφωνα με την έκθεση, η ανάδειξη των βιομηχανιών εξόρυξης πρώτων υλών προσφέρει προοπτικές ανάπτυξης για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Σημαντικός είναι και ο ρόλος των ΠΕ κάτω από προϋποθέσεις, που σχετίζονται τόσο με θέματα περιβάλλοντος, κοινωνικά και οικονομικά. Ο ρόλος των τοπικών κυβερνήσεων είναι καθοριστικός στον ορισμό των κερδών και στην αναδιανομή τους.
