Tης Αυγής Οικονομίδου, Senior Advisor Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών ΣΕΒ
Η απόφαση μιας επιχείρησης να επενδύσει στην πιστοποίηση δεν είναι απλή, αλλά αποτέλεσμα εκτεταμένης σκέψης και διεργασίας της Διοίκησης και λαμβάνεται για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στρατηγικού στόχου που η ίδια έχει θέσει. Αυτό συμβαίνει διότι μαζί με τα πολλά πλεονεκτήματα και οφέλη που κομίζει, δημιουργεί και αρκετές προκλήσεις.
Πιστοποίηση σημαίνει ότι ένας τρίτος ανεξάρτητος οργανισμός επιβεβαιώνει τη συμμόρφωση της επιχείρησης με τις απαιτήσεις συγκεκριμένων τυποποιητικών εγγράφων, ευρέως γνωστών ως πρότυπα. Προκειμένου να φτάσει η επιχείρηση στο επίπεδο να μπορεί να αποδείξει στον προαναφερόμενο φορέα ότι είναι σε θέση να εφαρμόζει το πρότυπο με το οποίο επιδιώκει να πιστοποιηθεί, θα χρειαστεί χρόνος, χρήμα και δέσμευση. Χρόνος, γιατί οι απαιτήσεις των προτύπων συνεπάγονται αλλαγές στη λειτουργική δομή της επιχείρησης που συνήθως δεν λαμβάνουν χώρα από τη μια στιγμή στην άλλη (π.χ. εισαγωγή και ανασχεδιασμός πολιτικών και διαδικασιών, μεταβολές στο οργανόγραμμα, ανακατανομή των αρμοδιοτήτων, ακόμα και αλλαγές στη γραμμή παραγωγής).
Χρήμα, διότι τέτοιας έκτασης αλλαγές συνδέονται με κόστη που πρέπει εύλογα να καλυφθούν για τη μετάβαση στην «πιστοποιημένη εποχή» (π.χ. δαπάνες για εξοπλισμό, μηχανήματα, προσωπικό και συστήματα). Θα πρέπει να είναι κατανοητό δε, ότι η αμοιβή του φορέα πιστοποίησης είναι μάλλον το χαμηλότερο από όλα τα κόστη που θα επωμιστεί μια επιχείρηση, παρόλο που συχνά είναι αυτό που προβάλλεται περισσότερο, λειτουργώντας ως αποτρεπτικός παράγοντας. Και τέλος, δέσμευση, γιατί η μεταβατική περίοδος που προκύπτει απαιτεί την απαρέγκλιτη τήρηση του πλάνου και προσαρμογή σε αυτό. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή και καλός σχεδιασμός προκειμένου να στεφθεί με επιτυχία η προσπάθεια πιστοποίησης.
Γιατί όμως να εισέλθει μια επιχείρηση σε αυτή τη διαδικασία, η οποία προσομοιάζει με άσκηση εσωτερικής αναδιοργάνωσης; Η απάντηση είναι απλή: υψηλή απόδοση επένδυσης και πολλαπλά οφέλη. Ειδικότερα, η πιστοποίηση εγγυάται την ασφάλεια και προάγει την ποιότητα προϊόντων, υπηρεσιών και διεργασιών καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο μέσο. Διασφαλίζει την είσοδο σε αγορές κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κυριολεκτικά, στις αγορές όπου η τήρηση συγκεκριμένων προτύπων είναι υποχρεωτική βάσει νομοθεσίας (επομένως δεν υπάρχει εναλλακτική απόδειξη συμμόρφωσης, παρά η πιστοποίηση - επίκαιρο παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση των μέσων ατομικής προστασίας και του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού).
Μεταφορικά στις λοιπές περιπτώσεις, καθώς έχει επικρατήσει το κριτήριο αξιολόγησης που οι πελάτες, προμηθευτές, επενδυτές και καταναλωτές αξιοποιούν για να ξεχωρίσουν μια επιχείρηση από μια άλλη, να είναι η πιστοποίηση. Για παράδειγμα, αξιολογούν πώς διαχειρίζεται την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων, τι μέτρα έχει λάβει για την περιβαλλοντική της απόδοση, πόσο επενδύει στην αξιοποίηση τεχνολογίας αιχμής, πόση αξία προσδίδει στην ασφάλεια των προϊόντων της κ.ο.κ. Υπό αυτό το πρίσμα, η πιστοποίηση αποτελεί πολύτιμο εφόδιο που προσδίδει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ενισχύει την αξιοπιστία και τελικά συνεισφέρει στη σύναψη επιχειρηματικών συμφωνιών και σε πωλήσεις που αλλιώς δε θα ήταν δυνατές.
Τέλος, η πιστοποίηση ενδυναμώνει μια επιχείρηση και βελτιώνει την αποτελεσματικότητά της. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι πιστοποιήσεις για την ανάπτυξη συστημάτων επιχειρησιακής συνέχειας ή τη διαχείριση της ασφάλειας των πληροφοριών. Οι πιστοποιήσεις αυτές προετοιμάζουν και θωρακίζουν μια επιχείρηση ώστε να ελαχιστοποιήσει τις συνέπειες από απρόβλεπτους κινδύνους που απειλούν τη λειτουργία της, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή με την κρίσιμη συγκυρία της πανδημίας του κορωνοϊού.
Εν κατακλείδι, η πιστοποίηση αποτελεί στρατηγική απόφαση και προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να πορεύεται κάθε σύγχρονη επιχείρηση, επιλέγοντας εκείνα τα πρότυπα που ταιριάζουν στο επιχειρηματικό πλάνο που έχει σχεδιάσει. Σε διαφορετική περίπτωση, οι ανταγωνιστές, οι αγοραστές ή οι εξελίξεις, αργά ή γρήγορα, θα την κρατήσουν εκτός παιχνιδιού.
Δείτε εδώ την Ειδική Έκδοση για την πιστοποίηση που εξέδωσε ο ΣΕΒ με τίτλο «Οφέλη της πιστοποίησης για τις επιχειρήσεις και την οικονομία».
