Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Κανείς δεν φανταζόταν ότι οι πρώτοι τρεις μήνες του έτους θα γύριζαν πίσω, στην κρίση του 2008, το χρόνο για τα διεθνή χρηματιστήρια. Η πανδημία του Covid-19 εξανέμισε μέσα σε έναν μήνα 12 τρισ. δολάρια από την κεφαλαιοποίηση των μετοχών. Το πρώτο τρίμηνο ήταν το χειρότερο στην ιστορία του πετρελαίου, με τις τιμές να βουλιάζουν σε ναδίρ 18 ετών. Μέσα σε αυτό το σκηνικό χάους και πανικού, ο χρυσός κατάφερε να διατηρήσει τη λάμψη του ως ασφαλές καταφύγιο για τους τρομαγμένους επενδυτές. Στους ελάχιστους «νικητές» αυτού του καταστροφικού τριμήνου και το δολάριο, αλλά και το… σιτάρι.
Χρηματιστήρια
Παρά τα πρόσφατα «χαμόγελα» σε Ευρώπη και Wall Street, δεν αναπληρώνεται η «αιμορραγία» των προηγουμένων ημερών, που απομάκρυνε τις μετοχές από τα ιστορικά υψηλά που είχαν αγγίξει στα μέσα Φεβρουαρίου. Μάλιστα, για τον Dow Jones, το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου φαίνεται πως θα είναι το χειρότερο πρώτο τρίμηνο όλων των εποχών. Στη Wall Street, ο Dow υπέστη απώλειες 12% τον Μάρτιο, τις μεγαλύτερες από τον Οκτώβριο του 2008, ενώ από τις αρχές του έτους έχει χάσει πάνω από 21%, στις χειρότερες επιδόσεις τριμήνου από το 1987,
O S&P 500 έχει ανακάμψει 20% από τα χαμηλά που είχε αγγίξει πριν από μία εβδομάδα, αν και έχει απομακρυνθεί σχεδόν 22% από τα «μεγαλεία» του Φεβρουαρίου, ενώ στο τρίμηνο υπέστη απώλειες 18%, τις μεγαλύτερες από το 2008. Τον Μάρτιο ο S&P 500 έχασε 11%, στο χειρότερο μήνα από την εποχή της πιστωτικής κρίσης.
Για τις ευρωπαϊκές μετοχές, οι απώλειες είναι ακόμη μεγαλύτερες, με το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου να είναι το χειρότερο από το 2002. Στην Ευρώπη, μέσα σε τρεις μήνες έγινε «καπνός» κεφαλαιοποίηση άνω των τριών τρισ. δολαρίων, με τον πανευρωπαϊκό STOXX 600 να υφίσταται απώλειες 23,71% στο πρώτο τρίμηνο τις μεγαλύτερες από το 2002. Μεταξύ των μεγάλων χρηματιστηρίων, ο DAX της Φραγκφούρτης έχασε 25,5% κατά τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, αν και κατάφερε να επιστρέψει πάνω από τις 10.000 μονάδες. Το Χρηματιστήριο του Λονδίνου είχε στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου τις χειρότερες επιδόσεις από το 1987, με απώλειες 26% για τον FTSE 100.
Μεγάλη και η αιμορραγία του Χρηματιστηρίου Αθηνών στο τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου, με συνολικές απώλειες 39%, εκ των οποίων 27% μόνο στη διαρκεια του Μαρτίου.
Στην Ασία, ο MSCI Ασίας-Ειρηνικού εμφανίζει πτώση 21% στο τρίμηνο και στην Ιαπωνία, ο δείκτης Νikkei στο Χρηματιστήριο του Τόκιο έχασε 20% μέσα σε τρεις μήνες.
Ιστορική βουτιά για το πετρέλαιο
Η πανδημία του κορωνοϊού συνεχίζει να «βουλιάζει» την παγκόσμια ζήτηση για καύσιμα, γεγονός που σε συνδυασμό με τον ακήρυχτο πόλεμο Σαουδικής Αραβίας-Ρωσίας είχαν ως αποτέλεσμα τις χειρότερες επιδόσεις στην ιστορία για το πετρέλαιο στο πρώτο τρίμηνο.
Tα κλειστά σύνορα, καθηλωμένα αεροσκάφη και περιορισμοί στην κυκλοφορία εν μέσω κορωνοϊού έχουν προκαλέσει σοκ ζήτησης στις ενεργειακές αγορές, δημιουργώντας ασφυκτικό κλοιό πιέσεων σε επιχειρήσεις και κυβερνήσεις που βασίζονται στις εξαγωγές αργού.
Η τιμή του μπρεντ ανέκαμψε σήμερα πάνω από τα 23 δολάρια το βαρέλι, ενώ και το αμερικανικό αργό είχε κέρδη πάνω από 5%, επιστρέφοντας πάνω από τα 21 δολάρια το βαρέλι. Χθες όμως είχαν υποχωρήσει σε ναδίρ 18 ετών, με το μπρεντ κάτω από το όριο των 20 δολαρίων.
Από τις αρχές του έτους, το μπρεντ εμφανίζει απώλειες πάνω από 65%, στις χειρότερες επιδόσεις τριμήνου στην ιστορία, χάνοντας 54% μόνο στη διάρκεια του Μαρτίου. Πτώση πάνω από 67% για το αμερικανικό αργό στο τρίμηνο, καταγράφοντας τις χειρότερες επιδόσεις όλων των εποχών και με απώλειες 55% μόνο στη διάρκεια του Μαρτίου.
Αγορές συναλλάγματος
Tο δολάριο παραμένει «βασιλιάς», διατηρώντας σαφές προβάδισμα έναντι των βασικών του ανταγωνιστών στις αγορές συναλλάγματος και την ευρύτερη τάση αποφυγής ρίσκου να ευνοεί το αμερικανικό νόμισμα. Δεν ισχύει το ίδιο για τα νομίσματα αναδυομένων αγορών, που είδαν εκροές-ρεκόρ στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου, με νομίσματα όπως το ραντ Νοτίου Αφρικής, που έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, και το πέσο Μεξικού. Για τον συναλλαγματικό δείκτη αναδυομένων αγορών(EM currency index) ο Μάρτιος ήταν ο χειρότερος μήνας από το 2012 και το πρώτο τρίμηνο το χειρότερο της τελευταίας πενταετίας. Εντονότερες ήταν οι πιέσεις που ασκήθηκαν στα νομίσματα χωρών εξαγωγής εμπορευμάτων και κυρίως τα νομίσματα πετρελαιοεξαγωγών χωρών, όπως το ρωσικό ρούβλι, που έχασε πάνω από το 25% της αξίας του στο πρώτο τρίμηνο.
Το αμερικανικό νόμισμα αποτελεί έναν από τους ελάχιστους «νικητές» αυτού του εφιαλτικού τριμήνου, με τον δείκτη δολαρίου –που καταγράφει τις επιδόσεις έναντι των έξι σημαντικότερων νομισμάτων- να σκαρφαλώνει σε υψηλά τριετίας, στο 102,99 και τους αναλυτές να προβλέπουν ακόμη μεγαλύτερα κέρδη. Στη διάρκεια του τριμήνου, το δολάριο εξασφάλισε τα μεγαλύτερα κέρδη 2,5% και η νορβηγική κορώνα να συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγάλων χαμένων, με απώλειες 19% έναντι του αμερικανικού νομίσματος. Στους χαμένους και η βρετανική στερλίνα, που έκανε βουτιά στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1985 τον Μάρτιο, χάνοντας πάνω από 6% από τις αρχές του έτους. Απώλειες πάνω από 2% και για το ευρώ έναντι του αμερικανικού νομίσματος.
Ο χρυσός διατήρησε τη «λάμψη» του
Με την πανδημία του Covid-19 να σαρώνει τις αγορές και να προκαλεί χάος στην παγκόσμια οικονομία, οι επενδυτές στράφηκαν στο καταφύγιο του χρυσού, με την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου να αποτελεί το έκτο κατά σειρά τρίμηνο κερδών για το πολύτιμο μέταλλο. Παρά τις σημερινές απώλειες, ο χρυσός ανατιμήθηκε 6% στη διάρκεια του τριμήνου, ενώ μόνο τον Μάρτιο ενισχύθηκε 1,4%.
Μεταξύ των υπολοίπων πολυτίμων μετάλλων, αυτό το τρίμηνο ήταν το χειρότερο για την πλατίνα από το 2008, ενώ ο άργυρος υπέστη τις μεγαλύτερες απώλειες από το 2013.
Οι φόβοι για ύφεση σαρώνουν τις αγορές βασικών μετάλλων
Η παράλυση της παγκόσμιας οικονομίας και οι φόβοι για ύφεση βαθύτερη του 2008, με αντίκτυπο στη ζήτηση για πρώτες ύλες, είχαν ως αποτέλεσμα απώλειες 22% για τον χαλκό στο πρώτο τρίμηνο, τις χειρότερες από το 2011. Ανάλογες οι επιδόσεις και για τα υπόλοιπα βασικά μέταλλα, με απώλειες μεταξύ 10% και 20% από τις αρχές του έτους. Αρκετοί αναλυτές δεν αποκλείουν υποχώρηση της τιμής του χαλκού έως και τα 4.000 δολάρια ο τόνος στο δεύτερο τρίμηνο, καθώς ο κορωνοϊός επηρεάζει τις προοπτικές ζήτησης πρώτων υλών.
Σημαντικές ανατιμήσεις σε σιτάρι και ρύζι
Oι καταναλωτές αγοράζουν σε μεγάλες ποσότητες ζυμαρικά, ρύζι και αρτοπαρασκευάσματα. Οι εφοδιαστικές αλυσίδες διακόπτονται εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων και οι χώρες επιβάλλουν περιοριστικά μέτρα στις εξαγωγές αγροτικών αγαθών. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές σιταριού και ρυζιού –δύο από τα βασικά είδη διατροφής παγκοσμίως- έχουν αυξηθεί σημαντικά, με τις δυσκολίες στη μεταφορά σιτηρών εντός και εκτός συνόρων και χωρών, σε συνδυασμό με τις αγορές πανικού από τους καταναλωτές, να ενισχύουν τον αντίκτυπο που έχει η πανδημία στην παγκόσμια αγορά τροφίμων.
Η τιμή των συμβολαίων σιταριού στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Σικάγου έχει αυξηθεί 15% από τα μέσα Μαρτίου, φθάνοντας έως και τα 5,72 δολάρια ανά μπούσελ. Την ίδια στιγμή, η τιμή του ρυζιού Ταϊλάνδης έχει αυξηθεί 17% από τις αρχές του έτους, στα 490 δολάρια ανά μετρικό τόνο, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Σιτηρών(IGC).
Σε ναδίρ εξαετίας η δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων
Η πανδημία Covid-19 «πάγωσε» τα deals εξαγορών και συγχωνεύσεων ανά τον κόσμο, με τη δραστηριότητα να κάνει βουτιά 28% στο πρώτο τρίμηνο, στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2016. Φωτεινή εξαίρεση η Ευρώπη.
Ειδικότερα, η δραστηριότητα στις ΗΠΑ μειώθηκε κατά το ήμισυ, στα 252 δισ. δολάρια κατά τους τρεις πρώτους μήνες του 2020, με τη συνολική αξία εξαγορών και συγχωνεύσεων παγκοσμίως να υποχωρεί στα 698 δισ. δολάρια από 964 δισ. δολάρια του αντίστοιχου περσινού τριμήνου, σύμφωνα με στοιχεία της Refinitiv. Στην Ασία, η αξία εξαγορών και συγχωνεύσεων υποχώρησε 17%, στα 142,9 δισ. δολάρια.
Στην Ευρώπη όμως, η εικόνα είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με αύξηση της δραστηριότητας στα 232 δισ. δολάρια χάρη σε μια σειρά μεγα-συμφωνιών που ανακοινώθηκαν λίγες εβδομάδες προτού ο κορωνοϊός αρχίσει να σαρώνει τις οικονομίες της Γηραιάς Ηπείρου.
Με τις μεγάλες οικονομίες ανά τον κόσμο σε καραντίνα, οι προοπτικές για τους επόμενους μήνες προδιαγράφονται θολές. Η δραστηριότητα αναμένεται να χαρακτηρισθεί από συμφωνίες διάσωσης και εθνικοποιήσεις, καθώς κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες πασχίζουν να στηρίξουν την παγκόσμια οικονομία.
