H παντοδυναμία του δολαρίου προκαλεί νέο «πονοκέφαλο» στις οικονομίες ανά τον κόσμο, που ήδη παραπαίουν εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, με τις αναδυόμενες αγορές ιδιαίτερα ευάλωτες, καθώς τα νομίσματά τους καταρρέουν, όπως και η παγκόσμια ζήτηση. Σε ελεύθερη πτώση και τα νομίσματα των μεγάλων οικονομιών με τη στερλίνα στα στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1985, το ευρώ να οδεύει ολοταχώς προς επίπεδα απόλυτης ισοτιμίας έναντι του δολαρίου και τα δολάρια Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας σε ναδίρ πολλών ετών.
Οι επενδυτές εγκαταλείπουν μαζικά τις αναδυόμενες αγορές και συρρέουν στην ασφάλεια του αμερικανικού νομίσματος, με τις δύο έκτακτες και γενναίες μειώσεις επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να μην καταφέρνουν να υπονομεύσουν την ελκυστικότητά του.
Δεν είναι όμως μόνο τα νομίσματα των αναδυομένων που κατρακυλούν. Η στερλίνα βρέθηκε χθες στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1985, κάτω από το 1,19 έναντι του δολαρίου και ξεπερνώντας και τα χαμηλά που είχε αγγίξει την εποχή του βρετανικού δημοψηφίσματος του 2016. Το ευρώ οδεύει προς τα επίπεδα απόλυτης ισοτιμίας έναντι του δολαρίου. Νέο ιστορικό ναδίρ για τη νορβηγική κορόνα, ενώ τα δολάρια Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας έχουν κάνει βουτιά σε χαμηλά πολλών ετών έναντι του αμερικανικού νομίσματος.
Με τους δεσμούς του δολαρίου με την παγκόσμια οικονομία πιο στενούς από ποτέ, το αμερικανικό νόμισμα καλπάζει έναντι των βασικών του ανταγωνιστών και τα κέρδη του εντείνουν τις πιέσεις για επιχειρήσεις και κυβερνήσεις, την ώρα που ήδη αγωνίζονται να αντεπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος εξυπηρέτησης των οφειλών τους σε δολάρια, εν μέσω του χάους που προκαλεί η πανδημία του Covid-19 στις διεθνείς αγορές. Το δίλημμα για τις κεντρικές τράπεζες των αναδυομένων οικονομιών, καθώς μειώνουν τα επιτόκια για να στηρίξουν την ανάπτυξη είναι ότι διατρέχόυν τον κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερης αποσταθεροποίησης των εθνικών νομισμάτων, ειδικά εάν μειώσουν υπερβολικά το κόστος δανεισμού.
«Η άνοδος του δολαρίου επιφέρει ακόμη ένα πλήγμα στις αναδυόμενες», επισημαίνει στο Bloomberg ο Μιτούλ Κοτέτσα, στρατηγικός αναλυτής αναδυομένων αγορών στην TD Securities στη Σιγκαπούρη. «Η ζήτηση για το δολάριο αντισταθμίζει και με το παραπάνω τις πιέσεις από τις μειώσεις επιτοκίων της FED. Το ενεργητικό αναδυομένων αγορών θα συνεχίσει να δέχεται σφυροκόπημα, καθώς οι επενδυτές εγκαταλείπουν το ρίσκο και στρέφονται προς ασφαλή καταφύγια», εξηγεί.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έρχεται να προστεθεί στον ολοένα και μεγαλύτερο κατάλογο των αρχών νομισματικής πολιτικής που προχώρησαν σε έκτακτες μειώσεις επιτοκίων. Νότια Κορέα, Χιλή, Βιετνάμ, Σρι Λάνκα και Πακιστάν έχουν ήδη ανακοινώσει αυτή την εβδομάδα κινήσεις νομισματικής χαλάρωσης, ακολουθώντας το παράδειγμα της FED την Κυριακή. Στον κύκλο μείωσης επιτοκίων αναμένονται και οι κεντρικές τράπεζας Νοτίου Αφρικής, Ινδονησίας και Βραζιλίας εντός των επομένων ημερών.
Οι εκροές κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές έχουν φθάσει σε επίπεδα-ρεκόρ, αγγίζοντας τα 30 δισ. δολάρια μέσα σε 45 ημέρες από την έξαρση του κορωνοϊού, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινσιτούτου(ΙΙF). Όλα τα νομίσματα αναδυομένων αγορών στον συναλλαγματικό δείκτη του Bloomberg έχουν χάσει σημαντικό έδαφος έναντι του δολαρίου από τις 20 Ιανουαρίου -τότε που άρχισαν οι ανησυχίες για εξάπλωση του Covid-19 στην Ασία- με το ρωσικό ρούβλι να έχει υποχωρήσει σε ναδίρ τετραετίας, έχοντας χάσει πάνω από το 20% της αξίας του.
Σύμφωνα με έρευνα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών(BIS), από την εποχή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι αιφνίδιες ανατιμήσεις του δολαρίου πιέζουν προς τα κάτω τους ρυθμούς αύξησης του παγκόσμιου εμπορίου. Ένας από τους λόγους θα μπορούσε να είναι οι στενότερες χρηματοπιστωτικές συνθήκες, καθώς επιβράδυνεται ο δανεισμός στις αναδυόμενες αγορές.
Ιδιαίτερα ευάλωτες οικονομίες και νομίσματα των αναδυομένων χωρών της Ασίας, ξυπνώντας μνήμες της ασιατικής συναλλαγματικής κρίσης, περισσότερο από 20 χρόνια πριν. Η ρουπία Ινδονησίας σημειώνει τις χειρότερες επιδόσεις στην Ασία φέτος, με απώλειες πάνω από 9%, το γουόν Νοτίου Κορέας έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2010 και η ινδική ρουπία υποχώρησε σε ιστορικό ναδίρ.
Δεν είναι μόνο τα νομίσματα αναδυομένων αγορών που «υποφέρουν» από το ράλι του δολαρίου. Το δολάριο Αυστραλίας έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2003 -προκαλώντας πονοκέφαλο στην κυβέρνηση, καθώς εκτοξεύει το κόστος εισαγομένων αγαθών χωρίς να αναπληρώνονται από αυξημένα έσοδα από τομείς όπως ο τουρισμός ή η εκπαίδευση, δεδομένου ότι κλείνουν τα σύνορα λόγω του κορωνοϊού. Η κορόνα Νορβηγίας έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά, με απώλειες πάνω από 16% από τις αρχές του έτους, με τη βουτιά των τιμών του πετρελαίου σε ναδίρ 17 ετών να συμπαρασύρει και τα νομίσματα χωρών εξαγωγής αργού. Πιέσεις και στην ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, με το ευρώ να υποχωρεί και να οδεύει προς τα επίπεδα απόλυτης ισοτιμίας έναντι του αμερικανικού νομίσματος.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες ανά τον κόσμο συντονίζονται, ώστε να διασφαλίσουν επάρκεια δολαρίων στο σύστημα. Η FED μείωσε την Κυριακή το επιτόκιο στις γραμμές ανταλλαγής δολαρίων(dollar-swap) με πέντε ακόμη κεντρικές τράπεζες, χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο που είχε να εφαρμόσει από την εποχή της πιστωτικής κρίσης του 2008.
Πηγή: Bloomberg -Επιμέλεια: Αγγελική Κοτσοβού
