Του Κώστα Ιωαννίδη
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Η παγκόσμια κεφαλαιαγορά παρουσιάζει σήμερα αποθαρρυντική εικόνα για τους επενδυτές, με τις μετοχικές αξίες να συνθέτουν μια κόκκινη θάλασσα. Οι μετοχές παγκόσμια και το πετρέλαιο υποχώρησαν σήμερα Δευτέρα, ενώ ο χρυσός που θεωρείται ότι παρέχει επενδυτική ασφάλεια ενισχύθηκε καθώς η εξάπλωση του κορωναϊού εκτός Κίνας γκρίζαρε τις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης με μολύνσεις και θανάτους που αυξάνονται στη Νότιο Κορέα, την Ιταλία και τη Μέση Ανατολή.
Ο δείκτης των ασιατικών αγορών εκτός Ιαπωνίας εμφανίζει στις 7:50 απώλειες -2%! Ενώ τα futures των βασικών δεικτών στην Ευρώπη ειδοποιούν για άνοιγμα με πτωτικό χάσμα ασυνήθιστα μεγάλο. Αιτία αυτής της κατάστασης οι ειδήσεις για κατάσταση συναγερμού στη Ευρώπη λόγω κοροναϊού. Αυτά θα ενισχύσουν τα αρνητικά μηνύματα που άφησε η περασμένη βδομάδα και ειδικά η τελευταία συνεδρία της.
Το ενδιαφέρον των επενδυτών την περασμένη βδομάδα ξεκίνησε από τα χαμηλά των τελευταίων τεσσάρων μηνών και κλιμακώθηκε μέρα με τη μέρα. Παράλληλα, μεγάλωνε το ποσοστό της πτώσης του ΓΔ από το μέγιστο για το 2020 από τις 24 Ιανουαρίου, τις 950 μονάδες. Φτάσαμε έτσι, στην έναρξη της αναζήτησης νέου σκληρού πυθμένα για το τρέχον έτος, καθώς το χαμηλό του μέσου όρου την Παρασκευή ήταν 892,96 μονάδες, με κλείσιμο στις 893,03.
Τεχνικά αυτή η εξέλιξη προαναγγέλλει μια πιθανή κίνηση του ΓΔ ως το επίπεδο από το οποίο ξεκίνησε η άνοδος που οδήγησε στις 950 μονάδες. Ήταν λοιπόν οι 862 μονάδες, από τη συνεδρίαση στις 10 Δεκεμβρίου του 2019. Βέβαια αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι τον Φεβρουάριο του 2019, ο ΓΔ ήταν στις 690 μονάδες και συνεπώς είναι 200 ψηλότερα, παρά την σημαντική διόρθωση κατά -3,17% στη βδομάδα. Παράλληλα, δεν έχει περάσει πολύ χαμηλότερα από το κάτω άκρο της ζώνης ανάμεσα στις 900 και 930 μονάδες, εντός της οποίας συσσώρευε από τις 30 Ιανουαρίου ως την περασμένη Πέμπτη.
Θα επιμένουμε σε αισιόδοξες προσδοκίες, αν σήμερα οι θεσμικοί αντιληφθούν ότι την Παρασκευή οδήγησαν τον μέσο όρο στις 892 μονάδες, που με βάση τις συναλλαγές στις 20 και στις 23 Δεκεμβρίου αποτελούν επίπεδο στήριξης, που μπορεί να “υποστηρίξει” μια ανοδική αντίδραση. Για εκείνους που προτιμούν τη “σιγουριά” των παραδοσιακά ισχυρών εργαλείων της τεχνικής ανάλυσης αναφέρουμε, πως ο απλός ΚΜΟ200 ημερών περνάει από τις 864 μονάδες και ο πλέον ευαίσθητος εκθετικός ΚΜΟ200 από τις 860. Έτσι δένει περισσότερο η εκτίμηση πως στη γειτονιά των 862 μονάδων υπάρχει η ισχυρότερη στήριξη, αν δεν κλείσει άμεσα ο δρόμος για χαμηλότερες τιμές της αγοράς.
Από εκεί που το σύνολο σχεδόν των εγχώριων αναλυτών θεωρούσαν καθησυχαστική τη συσσώρευση της αγοράς μεταξύ των 910 και 930 μονάδων, η σύνοδος της Παρασκευής, με το σκληρό για το σύνολο των μετοχών δεύτερο μέρος της, προκάλεσε διαφορετικές αντιδράσεις. Αρκετοί θεωρούν νομοτελειακό το να παρακολουθεί η Αθήνα της διεθνείς αγορές, αλλά ορισμένοι, καταφεύγοντας στην τεχνική ανάλυση, ειδοποιούν για την κρισιμότητα των ημερών με βάση τη στατιστική προϊστορία.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
ΗΠΑ ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ
Ο πανικός από τον COVID19 επέστρεψε δριμύτερος
Είναι δύσκολο να χαρακτηριστεί υπερβολική η αντίδραση των επενδυτών τη βδομάδα που πέρασε. Τα περισσότερα χρηματιστήρια του πλανήτη εμφάνισαν πτώση. Ενώ τα ασφαλή επενδυτικά λιμάνια, παρουσίασαν άνοδο με την εισροή κεφαλαίων που έφυγαν από τις μετοχικές αξίες. Αντίθετα, ο οιοσδήποτε αντικειμενικός παρατηρητής θα θεωρούσε την πορεία της παγκόσμιας κεφαλαιαγοράς ως το τέλος της δεύτερης βδομάδας του Φεβρουαρίου, αποτέλεσμα υπερβολικής αισιοδοξίας.
Ανέμελη αντιμετώπιση
Ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου, οι ερωτευμένοι με τις μετοχές της Wall Street αγόραζαν μετοχές, όταν το P/E, βάσει των προσδοκώμενων κερδών των εταιριών του S&P 500, διαπραγματευόταν στο 18,9, με το δείκτη να είναι 11,2% ψηλότερα από τον κινητό μέσο όρο των 200 ημερών. Θυμίζουμε ότι στις 24 Ιανουαρίου εμφανίστηκε πρώτη φορά, σαν παράγων ανατροπής της διάθεσης για ρίσκο, ο coronavirus. Αλλά μέχρι σήμερα μεσολάβησαν πολλά και ασυνήθιστα. Η διόρθωση από την ανησυχία για τον ιό κράτησε ως τις 31 Ιανουαρίου, με πτώση -3% από τις 23 Ιανουαρίου. Από τότε, ο δείκτης παρουσίασε ένα εντυπωσιακό ράλι ανακούφισης, με κέρδος 4,8%, κλείνοντας την Παρασκευή 14/2 σε νέο ρεκόρ υψηλών στις 3380,16 μονάδες. Ο S&P 500 από την αρχή του έτους είχε κέρδη +4,6%!
Από τεχνική άποψη, ο S & P 500 ήταν ευάλωτος σε διόρθωση. Αλλά η πρώτη επίθεση πανικού από τον COVID19 δεν κράτησε αρκετό καιρό, για να δώσει στους επενδυτές την ευκαιρία να αγοράσουν μετοχές σε χαμηλότερες τιμές. Γιατί αρχικά οι αγοραίοι θεώρησαν την εμφάνιση του κοροναϊού ως ένα προσωρινό σοκ, εύκολο στον περιορισμό του. Το μεγαλύτερο μέρος των αγορών που έγιναν στο Φεβρουάριο έχει επικεντρωθεί στις 100 μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης από το σύμπαν των LargeCap, που οι αγοραίοι ονομάζουν "SuperCaps". Αυτή είναι μια τάση που έχει επιταχυνθεί μέχρι στιγμής φέτος. Αλλά αυτή η εύνοια έχει σχέση με το πλεονέκτημα που έδωσε σε αυτές τις εταιρίες η παγκοσμιοποίηση. Φαίνεται ωστόσο ότι γίνεται σταδιακά αντιληπτό πως μπορεί το συγκριτικό πλεονέκτημα να μεταμορφωθεί σε σημείο μεγάλης αδυναμίας.
Η εβδομάδα της συνειδητοποίησης
Η τρίτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου ανέδειξε μια πικρή για τις αγορές αλήθεια. Η πραγματική οικονομία αντιλήφθηκε γρηγορότερα από την κεφαλαιαγορά την επιβράδυνση και τις διαταραχές στην σφαίρα των προμηθειών παγκόσμια, από τα μέτρα που ορθώς έλαβαν στην Κίνα για τον περιορισμό της επιδημίας.
- Στο Μεξικό πάντως, μια αμερικάνικη εταιρία που κατασκευάζει επιπλώσεις από γυαλί και καθρέπτες, περιμένει μέρος από τα υλικά που χρησιμοποιεί από την Κίνα. Αλλά αυτά έχουν δεσμευτεί σε ένα λιμάνι βορείως της Σαγκάης. Το είδος των κατασκευών και τα προϊόντα από την Κίνα έκαναν τις αρχές του Μεξικού να απαιτούν για να λειτουργήσει το εργοστάσιο να φορούν οι εργαζόμενοι μάσκες, οι οποίες κατασκευάζονταν στην Κίνα. Τώρα έγιναν είδος σε ανεπάρκεια στην Κίνα και οι αρμόδιοι πρέπει να αναζητήσουν άλλους προμηθευτές.
- Στη Γερμανία στη εταιρία Webasto AG προμηθεύτρια ανταλλακτικών αυτοκινήτων, οκτώ από τους περίπου 1.000 εργαζόμενους με έδρα το Stockdorf προσβλήθηκαν από τον ιό. Μετά από επίσκεψη ενός κινέζου συναδέλφου για μια εκπαιδευτική ενημέρωση τον Ιανουάριο, αναγκάζοντας τον κατασκευαστή να διακόψει τις εργασίες στο εργοστάσιο για δύο εβδομάδες. Το κλείσιμο ολοκληρώθηκε αφού περίπου 180 εργαζόμενοι ελέγχθηκαν για την ασθένεια και η εταιρεία προσέλαβε ειδικούς για να απολυμάνει τους χώρους εργασίας και τις αίθουσες συνεδριάσεων.
- Υπάρχουν και θετικές επιπτώσεις. Όπως αυτές για εταιρίες ένδυσης στην Ινδονησία, αφού πολλοί μετά τη διαμάχη με τους δασμούς μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ξεκίνησαν την μεταφορά των εργοστασίων στην Ιάβα, όπου χιλιάδες εργαζόμενοι
- Ο William Fairclough, διευθύνων σύμβουλος της Wah Kwong Maritime Transport Holdings Ltd., που κατέχει από κοινού βυτιοφόρα, δεξαμενόπλοια και μικρούς μεταφορείς αερίου υπό πίεση, δήλωσε ότι η εταιρεία του θα πρέπει να περιμένει λίγο περισσότερο για τις παραγγελίες που έχει κάνει. Καθώς στα κινεζικά ναυπηγεία δεν υπάρχει το εργατικό δυναμικό που απαιτείται.
- Η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας δήλωσε στις 5 Φεβρουαρίου ότι 150-180 τόνοι ζωντανών αστακών έμειναν στη χώρα σε δεξαμενές, στη θάλασσα και στην ξηρά, αφού οι Κινέζοι αγοραστές ακυρώσανε τις παραγγελίες τους. Η κυβέρνηση δήλωσε ότι θα επιτρέψει μια περιορισμένη απελευθέρωση αστακών στην άγρια φύση.
Η εικόνα της εβδομάδας με αριθμούς
Η τρίτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, έφερε στο 94,4% των δεικτών που παρακολουθούμε απώλειες, δηλαδή στους 17 από τους 18, ενώ 7 εμφάνισαν απώλειες και στο 2020. Ο S&P 500 είχε μεταβολή -1,25% στη βδομάδα, και στο 2020 αποδίδει +3,31%. Ο Dow, με πτώση -1,38%, αποδίδει στο 2020 +1,59%. Ο S&P400 με μεταβολή -0,59%, εμφάνισε επίδοση στο 2020 +1,03%, ενώ ο Russell 2000 υποχωρώντας -0,53%, έχει κέρδη +0,61% στο 2020. Ο δε Nasdaq, είχε απώλειες -1,59%, αλλά στο 2020 κερδίζει +6,73%.
Ο FTSE100 του Λονδίνου υποχώρησε κατά -0,07% στη βδομάδα, έτσι στο 2020 χάνει -1,84%. Ο DAX έπεσε -1,20%, και στο 2020 κερδίζει 2,49%, ο CAC είχε μεταβολή -0,65%, αλλά στο 2020 αποδίδει +0,86%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας είχε πτώση -0,71%, και στο έτος επίδοση +3,53%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία με μεταβολή -0,38%, στο έτος ενισχύεται +5,39%. Ο πανευρωπαϊκός StoxxEurope 600 έπεσε κατά -0,65%, και στο 2020 ενισχύεται +2,94%.
Ο Bovespa της Βραζιλίας υποχώρησε ελαφρά κατά -0,61%, και στο 2020 -1,70%, ενώ ο IPC του Μεξικού με μεταβολή -0,44%, κερδίζει φέτος +2,90%. Ο χρυσός με άνοδο +3,75%, βρέθηκε στα 1645,90 δολάρια η ουγκιά, με επίδοση έτους +8,06%. Σημειώθηκε άνοδος κατά +2,71%, για το πετρέλαιο Crude που έκλεισε στα 53,46 δολάρια το βαρέλι. Στο 2020 εμφανίζει απώλειες -12,45%.
Ο Nikkei, με εβδομαδιαία μεταβολή -1,27%, στο 2020 χάνει -1,14%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή -3,60%, με επίδοση στο έτος -1,58%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία βρέθηκε χαμηλότερα -0,21%, και στο 2020 κατά -0,20%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, ο Hang Seng έχασε -1,82%, και στο 2020 -3,13%. Με εβδομαδιαία μεταβολή 4,20% ο δείκτης SSE Comp. της Σαγκάης λόγω κινήτρων από το Πεκίνο, αποδίδει στο 2020 -0,34%.
Ποιος κατευθύνει ποιον
Οι αναλυτές μετά τη δήλωση της Apple πως θα επηρεαστεί η παραγωγή και τα έσοδα της από τον coronavirus, άρχισαν να ερευνούν την περίπτωση να παρουσιαστεί ύφεση παγκόσμια, με αφορμή όσα θα προκληθούν από την επιδημία, και την κατά τόπους εξάπλωση και αντιμετώπισή της. Ειδοποιούν μάλιστα πως τα πράγματα άλλαξαν και ενώ παλαιότερα οι Κεντρικές Τράπεζες οδηγούσαν τις αγορές, τώρα είναι οι αγορές που οδηγούν τις Κεντρικές Τράπεζες και για αυτό, έμειναν πίσω από τις εξελίξεις στην πραγματική οικονομία. Το ερώτημα είναι αν μπορεί η αγορά μετοχών των ΗΠΑ να συγκρατήσει τα σημερινά, ακόμα και μετά το -1,25% του S&P500, υψηλά επίπεδα στην περίπτωση που η αύξηση των κερδών δεν παρουσιάσει μια ουσιαστική επιστροφή φέτος. Πολλοί αναλυτές πλέον δηλώνουν ευθαρσώς πως αμφιβάλουν.
Ωστόσο, η αναμενόμενη βουτιά μπορεί να περιοριστεί από τη συνεχιζόμενη παροχή εξαιρετικά εύκολων νομισματικών πολιτικών από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Η Fed είτε το ονομάσει RM διαχείριση αποθεματικών (reserve management) είτε "ποσοτική χαλάρωση" (QE), είδε τα περιουσιακά στοιχεία της ότι αυξήθηκαν κατά 423 δις δολάρια, από την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου πέρυσι ως τις 12 Φεβρουαρίου, φθάνοντας στα 4,1 τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι επενδυτές προφανώς χαιρέτισαν την επέκταση του ισολογισμού της Fed για άλλη μια φορά. Δεδομένου ότι η Fed ξεκίνησε το πρόγραμμά της RM (στις 1/11/19), η απόδοση 10ετών ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου από τότε ως τις 14/2, υποχώρησε 14bps στο 1,59%, ενώ ο S & P 500 αυξήθηκε κατά +10,2%. Ο ισολογισμός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) παρέμεινε σχετικά σταθερός γύρω στα 4,7 τρισεκατομμύρια ευρώ από τότε που τερμάτισε το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού. Από την άλλη πλευρά, η ΕΚΤ επανεκκίνησε αυτό το πρόγραμμα πέρυσι, με δέσμευση να αγοράζει 20 δις ευρώ κάθε μήνα σε τίτλους. Εν τω μεταξύ, η Τράπεζα της Ιαπωνίας (BOJ) δεν τερμάτισε ποτέ το πρόγραμμα QE, το οποίο ξεκίνησε στις 4/4/2013. Από τότε μέχρι τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, ο ισολογισμός της BOJ αυξήθηκε κατά 231%, κυρίως ως αποτέλεσμα της αγοράς κρατικών ομολόγων.
Αυτό που θα θέλαμε να φανεί από τα παραπάνω είναι ότι έχει πιεστεί “το κουμπί” για να σταματήσει η παγκοσμιοποίηση και από την εργαλειοποίηση του εμπορίου και των επενδύσεων, έχει αναμειχθεί η παγκόσμια κεφαλαιαγορά με την πολιτική. Όποτε συμβαίνει αυτό, αναφύονται ζητήματα εθνικής ασφάλειας. Το 2020 δεν ξεκίνησε με τις καλύτερες προοπτικές και η συνέχεια όπως φαίνεται δεν θα εμφανίσει σύντομα βελτίωση. Οι κυβερνήσεις κρατών και οι διοικήσεις των μεγάλων εταιριών χρειάζεται να προσπαθήσουν να βρουν λύσεις σε προβλήματα που η διόγκωσή τους διαρκώς επιταχύνεται. Διαφορετικά οι μέτοχοι θα βρεθούν σε δυσάρεστη θέση. Αυτά είναι η στροφή από την παγκοσμιοποίηση, η επιδείνωση στην κλιματική αλλαγή, τα προσωπικά δεδομένα και δικαιώματα σε ένα κόσμο που ψηφιοποιείται γρηγορότερα, η δημογραφική εξέλιξη με την μείωση των γεννήσεων στις αναπτυγμένες χώρες και όχι μόνο.
ΧΑ
Ο κορωναϊός περιόρισε δραστικά το αγοραστικό ενδιαφέρον
Στις οκτώ εβδομάδες του 2020 οι τρεις ήταν πτωτικές και από αυτές οι δυο προκάλεσαν απώλειες σημαντικές. Η τελευταία του Ιανουαρίου που άνοιξε το δρόμο για την πορεία της αγοράς τον τρέχοντα μήνα προκάλεσε στο μέσο όρο πτώση -3,98% και η εβδομάδα εκπνοής των σειρών Φεβρουαρίου, που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, τον χαμήλωσε -3,17%. Ορίζοντας επίσης νέα χαμηλά έτους στις 892,96 μονάδες. Αναφέρονται μαζί, γιατί έχουν κοινό χαρακτηριστικό την εισαγόμενη τάση για φυγή από το μετοχικό ρίσκο, λόγω ανησυχιών που προκαλεί η εξάπλωση του κοροναϊού, όχι τόσο στο εσωτερικό της Κίνας αυτή τη φορά, αλλά στον υπόλοιπο κόσμο.
Η αγορά στην πρώτη σύνοδο της εβδομάδας έδειξε πόσο μεγάλη σημασία έχει για την η συμμετοχή των ξένων θεσμικών στη συναλλακτική δραστηριότητα. Η αργία στις ΗΠΑ τη Δευτέρα έφερε τον πιο αδύναμο τζίρο σε βάθος μεγαλύτερο των τεσσάρων μηνών, κοντά στα 30 εκατ. ευρώ, με πακέτα αξίας 1,1 εκατ. Ο ΓΔ με μεταβολή -0,27% κατέληξε στο κατώτερο μέρας τις 919,77 μονάδες από 922,30 και ο 25άρης στις 2313,70 από 2320,78 με απώλειες -0,31%. Με δεδομένη την απουσία ενδιαφέροντος η μικρή πτώση, ενώ τα ευρωπαϊκά ενισχύθηκαν οριακά, θεωρήθηκε αποτέλεσμα προσωρινής, λόγω πτωχής ειδησεογραφίας, αδιαφορίας. Ακολούθησε η σύνοδος της Τρίτης στην οποία το ενδιαφέρον ανέβηκε, αλλά οι τιμές των βασικών δεικτών συνέχισαν καθοδικά και μάλιστα πάλι το κλείσιμο ήταν και κατώτερο μέρας. Οδήγησαν πτωτικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (-2,55%), ενώ ο ΓΔ, με μεταβολή -0,86% οδηγήθηκε στις 911,82 μονάδες και ο 25άρης στις 2291,80, με απώλειες -0,95% και 21 blue chip καθοδικά. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 52,422 εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 4,767 εκατ., ενώ στα ελληνικά ομόλογα είχαμε, μετά από τα χαμηλά (0,92%) για την απόδοση του 10ετούς, επιστροφή στο 0,95%. Η αγορά είχε συντονιστεί με την τάση διεθνώς.
Ομοίως την Τετάρτη, μόνο που σε παγκόσμια κλίμακα εμφανίστηκε στο μέσο της εβδομάδας μια ανοδική αντίδραση τεχνικού χαρακτήρα. Έτσι και εδώ η αγορά κινήθηκε σε θετικό πεδίο, αλλά με κέρδη σχετικά μικρότερα από των ευρωπαϊκών, καθώς οι Τράπεζες (+0,77%), επηρέασαν θετικά αλλά λίγο και ο ΓΔ με μεταβολή +0,55% οδηγήθηκε στις 916,80 μονάδες όταν ο 25άρης έκλεισε στις 2307,05 με κέρδη +0,67%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 66,157 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 10,563 εκατ. Το βασικό χαρακτηριστικό ήταν η επικράτηση των πιέσεων στην τελευταία ώρα της συνεδρίασης και στις δημοπρασίες. Ανοίγοντας το δρόμο για την κάθοδο του ΓΔ την προτελευταία σύνοδο της εβδομάδας εκπνοής των σειρών Φεβρουαρίου στα παράγωγα. Ο ΓΔ αφού εμφάνισε κατώτερο μέρας λίγο πάνω από τις 910 μονάδες, που ήταν το άνω όριο μιας γνωστής για την αγορά στήριξης, οδηγήθηκε στις 913,08, με απώλειες -0,41% και ο 25άρης έκλεισε στις 2287,48 με μεταβολή -0,85%. Επηρέασαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (-1,32%), ενώ ο τζίρος συνέχισε να αυξάνεται μέρα με τη μέρα αφού διαμορφώθηκε στα 72,705 εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 8,881 εκατ.
Την Παρασκευή είχαμε την καθοριστικότερη συνεδρία για την εβδομαδιαία μεταβολή. Αφού η κλιμάκωση των πιέσεων οδήγησε τον μέσο όρο λίγο πάνω από τις 908 μονάδες την πρώτη ώρα, και αργότερα γύρω από τις 905, ως την ώρα που σταμάτησε η διαπραγμάτευση των σειρών Φεβρουαρίου. Μετά τις 14:00 πέρασε σε επίπεδα λίγο πάνω από τις 900 μονάδες, καταργώντας σε μια σύνοδο όλες τις πιθανές στηρίξεις πάνω από τις 900 μονάδες, για να κλείσει στις 893,03 με απώλειες -2,20% ενώ στις δημοπρασίες χτύπησε στις 892,96. Δεν υπήρξαν blue chip που να ώθησαν ανοδικά. Επηρέασαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (-4,03%), και ο 25άρης έκλεισε στις 2240,27 με μεταβολή -2,06%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 85,702 εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 9,224 εκατ. Έτσι ο μέσος ημερήσιος τζίρος ανήλθε στα 62 εκατ. ευρώ με πακέτα στα 6,9.
Ο ΓΔ υποχώρησε στη βδομάδα -3,17%, ο 25άρης -3,47% και στον Φεβρουάριο χάνουν αντίστοιχα -1,96% και -1,97%. Ο FTSEM, με την ισοδύναμη πτώση του (-2,92% εβδομαδιαία) αλλά +0,87% στο μήνα, υπογραμμίζει την γενίκευση στο είδος μετοχών που ρευστοποίησαν οι επενδυτές την εβδομάδα αναθέρμανσης της ανησυχίας λόγω του κορωναϊού.
Η εικόνα των blue chip στην τρίτη εβδομάδα του Φλεβάρη υπογραμμίζει τη γενίκευση της τάσης για φυγή από το ρίσκο. Με θετική μεταβολή συναντάμε τις ΤΕΝΕΡΓ +2,08%, ΟΤΕ +0,80% και ΕΥΔΑΠ +0,53%. Ακολουθούν ένδεκα με απώλειες έως -2,50% άρα μικρότερες των βασικών δεικτών ΕΕΕ -2,39%, ΟΛΠ -2,28%, ΔΕΗ -2,09%, ΓΕΚΤΕΡΝΑ -1,70%, ΜΟΗ -1,69%, ΑΡΑΙΓ -1,05%, ΛΑΜΔΑ -0,97%, ΑΔΜΗΕ -0,93%, ΕΧΑΕ -0,76%, ΕΛΠΕ -0,64%, και ΟΠΑΠ -0,25%. Τα υπόλοιπα blue chip εμφάνισαν απώλειες μεγαλύτερες του -3,50% ήτοι ανώτερες από του 25άρη. Ήτοι ΕΤΕ -10,27%, ΕΥΡΩΒ -8,53%, ΜΠΕΛΑ -7,22%, ΠΕΙΡ -6,63%, ΑΛΦΑ -6,39%, ΣΑΡ -5,44%, ΒΙΟ -5,43%, ΕΛΛΑΚΤΩΡ -5,21%, ΜΥΤΙΛ -4,71%, ΦΡΛΚ -4,61% και ΤΙΤC -3,77%.
Με δεδομένη την ευαισθησία των επενδυτών παγκοσμίως για την εξέλιξη της μετάδοσης του COVID19 και την έναρξη της καταγραφής κρουσμάτων εκτός Κίνας, η εβδομάδα που ακολουθεί θα παίξει σημαντικό ρόλο για την διατήρηση ή την ανατροπή της μεσοπρόθεσμης, ανοδικής ως τώρα, τάσης της αγοράς.
Τεχνική ανάλυση Παράγωγα
Απροετοίμαστοι οι traders για μια μεγάλη πτώση του 25άρη
Στην τελευταία σύνοδο της εβδομάδας εκπνοής των σειρών του Φεβρουαρίου, οι επενδυτές κίνησαν τον FTSE25 σε αρνητικό πεδίο αποκλειστικά. Τον έκλεισαν δε, 47,21 μονάδες χαμηλότερα. Το μέγιστο, οι 2283,67 μονάδες, εμφανίστηκε στο άνοιγμα. Το ελάχιστο σημειώθηκε στις 17:11 και ήταν οι 2240,27. Στις 17:01 τον είχαν οδηγήσει στις 2244,51 μονάδες. Το κλείσιμο στις 2240,27 από 2287,48 μονάδες αντιστοιχεί σε μεταβολή -2,06% για τον 25άρη. Ο τζίρος στα παράγωγα ανήλθε στα 22,005 εκατ. ευρώ.
Στα ΣΜΕ του 25άρη ο όγκος για τη σειρά Μαρτίου διαμορφώθηκε στα 1707 ΣΜΕ λήξης με ανώτερο τις 2284,00 και κατώτερο τις 2235,25 μονάδες, ενώ οι τελευταίες πράξεις έγιναν στις 2236,00 από 2293,50 μονάδες με κατάληξη το σχηματισμό 8308 από 7738 ανοικτών θέσεων. Διακινήθηκαν επίσης 28 από 45 ΣΜΕ λήξης Απριλίου για να εμφανιστούν 113 από 110 ΣΜΕ σε αυτή.
Στα δικαιώματα προαίρεσης του ίδιου δείκτη το ενδιαφέρον ήταν αυξημένο επιλεκτικά. Στα calls του 25άρη λήξης Φεβρουαρίου, ο όγκος ήταν 120 συμβόλαια για τιμή εξάσκησης στις 2250 μονάδες. Στα δικαιώματα αγοράς της επόμενης σειράς διακινήθηκαν 40 συμβόλαια για τιμές εξάσκησης από τις 2200 ως τις 2350 μονάδες. Στα δικαιώματα πώλησης της σειράς Φεβρουαρίου ο όγκος ήταν 43 συμβόλαια για τιμή εξάσκησης τις 2300 μονάδες. Άλλαξαν επίσης χέρια 21 συμβόλαια λήξης Μαρτίου για τιμές εξάσκησης από τις 2200 ως τις 2350 μονάδες.
Η Beta Sec σημειώνει: “Η αδυναμία της Αγοράς αναμένεται να συνεχιστεί, ακολουθώντας την πορεία των Διεθνών Αγορών”.
Η Merit Sec επισημαίνει: “Η έκτακτη γ.σ. του ΟΤΕ ενέκρινε την ακύρωση των 9.764.743 ιδίων μετοχών που απέκτησε η Εταιρεία καθώς και το νέο πρόγραμμα απόκτησης ιδίων μετοχών με σκοπό την ακύρωσή τους, μέχρι ποσοστού 10% του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, διάρκειας 24 μηνών, σε ένα εύρος τιμών μεταξύ €1 έως €30 ανά μετοχή.
Ο κύκλος εργασιών στον ΟΛΠ διαμορφώθηκε στα €149,2 εκατ. (+12%) το 2019 και τα καθαρά κέρδη στα €35,4 εκατ. (+27%). H αύξηση οφείλεται κυρίως στα έσοδα από το αντάλλαγμα παραχώρησης της ΣΕΠ (+17%) και στους τομείς Ναυπηγοεπισκευής (+25%) και Κρουαζιέρας (+18%). Το προτεινόμενο μέρισμα ανά μετοχή ανέρχεται σε €0,5388, από €0,4240 το 2018 (+27%)”.
Η Ελληνοαμερικανική ΑΧΕΠΕΥ εκτιμά: “Συνεχίζονται οι πιέσεις στο Χ.Α. και ειδικά στις Τράπεζες, που δείχνουν ιδιαίτερα αδύναμες. Η ‘μεγάλη εικόνα’ της Αγοράς, αν και προβληματίζει, παραμένει οριακά θετική, αφού ο ΓΔ έχει περιθώρια, ασφαλούς διόρθωσης μέχρι τις 895 - 890 μονάδες”.
Η Leon Depolas Sec υπογράμμισε: “Αξίζει να σημειώσουμε ότι πληθαίνουν οι Εταιρείες που προειδοποιούν για την κερδοφορία τους λόγω του ιού. Τις ανησυχίες επιβεβαιώνει και η άνοδος του δείκτη USD (99,87) στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 3 ετών. Συνολικά παραμένουμε επιφυλακτικοί, αλλά δεν αποκλείουμε αγορές σε τίτλους κατά περίπτωση”.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος της Prelium Investment Services
“Η ταλαιπωρία συνεχίστηκε τη βδομάδα που πέρασε. Η σταθεροποίηση του Χρηματιστηρίου προδιαθέτει για μεγάλη κίνηση, που θα ακολουθήσει σύντομα. Το ζητούμενο είναι αν αυτή θα είναι προς τα πάνω, ή προς τα κάτω.
Μέχρι στιγμής σε κίνηση προς τα κάτω συνηγορούν τα υψηλά επίπεδα τιμών που κινούνται τα Ξένα Χρηματιστήρια, η γεωπολιτική ένταση στην Περιοχή μας, λόγω της στάσης της Τουρκίας, αλλά και των επιπλοκών που έχει δημιουργήσει το Μεταναστευτικό.
Σε κίνηση προς τα πάνω, συνηγορούν τα δεδομένα της Ελληνικής Οικονομίας τα οποία φαίνεται να βελτιώνονται, την ίδια στιγμή που το Χρηματιστήριο δεν έχει απεικονίσει στις τιμές του, την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι Επενδυτές στα ομόλογα που εκδίδει.
Αυτό έχει άμεσα θετικά αποτελέσματα στο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Κράτους και σιγά σιγά απεικονίζεται και στο κόστος δανεισμού των Τραπεζών και των Ελληνικών Επιχειρήσεων.
Δυστυχώς οι Ξένοι Επενδυτές δεν φαίνεται να πιστεύουν, πως η ταχύτητα των διαρθρωτικών αλλαγών είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι. Αποτέλεσμα, δανείζουν το Ελληνικό Κράτος και κάποιες Ελληνικές Επιχειρήσεις, αλλά δεν αποφασίζουν να γίνουν Συμμέτοχοι στις απαραίτητες επενδύσεις. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται ο δανεισμός του ήδη υπερδανεισμένου Κράτους και Επιχειρήσεων και αυξάνεται και ο κίνδυνος. Αν ο δανεισμός σιγά σιγά κεφαλαιοποιηθεί, όλα καλά. Αλλιώς μπορεί να υπάρχει πρόβλημα.
Ακόμη το Χρηματιστήριο περιμένει τις εισροές που θα έπρεπε να είχε φέρει η μείωση των φορολογικών συντελεστών, οι πολλές φιλοεπενδυτικές εξαγγελίες της Κυβέρνησης και φυσικά η βελτίωση των όρων δανεισμού των Επιχειρήσεων.
Μεγάλη σημασία θα έχουν οι θεσμικές παρεμβάσεις που ετοιμάζονται για την εταιρική διακυβέρνηση και τη φορολογία, αλλά το πιο σημαντικό είναι οι εξελίξεις στις Τράπεζες και τα “κόκκινα” δάνεια.
Προσωρινά στήριξη προσφέρουν οι 880 μονάδες του Δείκτη. Από πάνω συνεχώς δημιουργούμε πιο ισχυρές αντιστάσεις, που θα χρειαστούν τζίρο για να διασπαστούν. Αυτές είναι οι 912, 926 και οι 950, περίπου. μονάδες. Προχωρώντας προς το τέλος Φεβρουαρίου, η ‘ταλαιπωρία’ αναμένεται να συνεχιστεί για κάποιο διάστημα, εκτός αν επηρεάσουν εξωγενείς (θετικοί, είτε αρνητικοί) παράγοντες”.
Ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta Sec
“Οι νέες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις τιτλοποιήσεις των προβληματικών δανείων των Τραπεζών και η νευρικότητα που επικρατεί στις Ξένες Αγορές, καθόρισαν ψυχολογία και τάση στην Εγχώρια Αγορά, την εβδομάδα που πέρασε. Παρά την εξαιρετική εικόνα μετοχών – “σηματωρών” για τον Γενικό Δείκτη (ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, Coca Cola) η πλειοψηφία των Δεικτοβαρών τίτλων δείχνει “ευάλωτη” σε μια σχετικά ήπια πίεση, από πλευράς προσφοράς.
Η “Αχίλλειος πτέρνα” της Αγοράς ήταν και παραμένει η διακυμανσημότητα του ενδιαφέροντος, όπως αποτυπώνεται στον ημερήσιο τζίρο του Χ.Α.
Ακόμα και το μικρό πλήθος επενδυτικών κωδικών που δραστηριοποιούνται στην Ελληνική Αγορά, παρουσιάζει έντονες καθημερινές αυξομειώσεις, καθιστώντας εύθραυστη και χωρίς συνέχεια την όποια ανοδική απόπειρα έχει σημειωθεί από τις 24 Ιανουαρίου και μετά.
Από την άλλη πλευρά η διόρθωση έχει εξομαλύνει κάποιες υπερβολές στις αποτιμήσεις, οι οποίες είχαν μάλλον προεξοφλήσει περισσότερα από όσα μπορούν να δικαιολογήσουν.
Οι μερισματικές αποδόσεις έγιναν πιο ελκυστικές και δεδομένου του χρόνου που μεσολαβεί πιά για την αποκοπή των μερισμάτων (λιγότερο από τέσσερις μήνες), η επιλεκτική εστίαση σε τίτλους με καλά μερίσματα αποκτά εκ νέου νόημα.
Την ίδια στιγμή η μείωση του χρηματοοικονομικού κόστους, των φορολογικών συντελεστών και η αύξηση της εγχώριας ζήτησης, αναμένεται να λειτουργήσουν υποστηρικτικά στην τρέχουσα χρήση.
Επομένως, χωρίς να είναι προφανές το πότε και το που θα τελειώσει η υποχώρηση, οι θετικές προοπτικές, τουλάχιστον για την τρέχουσα χρήση, ενδεχομένως να δικαιολογούν περισσότερη αγοραστική δράση στα τρέχοντα επίπεδα.
Τεχνικά ο Γενικός Δείκτης δοκίμασε νέα χαμηλά έτους στην τελευταία συνεδρίαση της εβδομάδας, προσεγγίζοντας μετά από καιρό την πλαγιοανοδική στήριξη της που είχε σηματοδοτήσει εφαλτήρια ανόδου από τον Αύγουστο του 2019 και μετά. Όλοι οι μεσοπρόθεσμοι και βραχυπρόθεσμοι τεχνικοί δείκτες έχουν δώσει σήματα πώλησης, ωστόσο οι ταλαντωτές συνηγορούν σε μια άμεση ανοδική διόρθωση, πριν από οτιδήποτε άλλο, λόγω της έντονης υποτιμητικής εικόνα στα ημερήσια διαγράμματα.
Η εικόνα του Γενικού Δείκτη απαιτεί εγρήγορση, καθώς γύρω από τις 860 μονάδες διέρχεται ο κινητός μέσος όρος των 200 ημερών (863 μονάδες), επίπεδο που συνιστά την κυριότερη στήριξη, με ότι αυτό συνεπάγεται για την απώλεια της.
Η πτωτική εικόνα που παρουσιάζουν τα επιμέρους διαγράμματα των περισσότερων μετοχών του FTSE25 και κυρίως αυτά του Τραπεζικού κλάδου, αυξάνουν τις πιθανότητες για μια ανοδική ανάσα στο κοντινό μέλλον, η οποία θα κριθεί για την βιωσιμότητά της, από το βαθμό συμμετοχής και το τζίρο που θα βγάλει στην άνοδο η Αγορά.
Χωρίς ιδιαίτερα προγραμματισμένα οικονομικά γεγονότα από το εγχώριο γίγνεσθαι αναμένεται η ερχόμενη εβδομάδα.
Την Πέμπτη τα Ελληνικά Πετρέλαια θα ανακοινώσουν αποτελέσματα και τελικό μέρισμα για την χρήση του 2019, ενώ αμέσως μετά την ανακοίνωση θα ακολουθήσει η καθιερωμένη τηλεδιάσκεψη με την Διοίκηση της Εταιρείας. Την Παρασκευή, θα λάβουν χώρα οι τριμηνιαίες αναδιαρθρώσεις των δεικτών του MSCI, χωρίς να αναμένονται προσθήκες, ή διαγραφές σε Δεικτοβαρείς τίτλους”.
Σήμερα
Οι μετοχές παγκόσμια και το πετρέλαιο υποχώρησαν σήμερα Δευτέρα, ενώ ο χρυσός που θεωρείται ότι παρέχει επενδυτική ασφάλεια ενισχύθηκε καθώς η εξάπλωση του κορωναϊού εκτός Κίνας γκρίζαρε τις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης με μολύνσεις και θανάτους που αυξάνονται στη Νότιο Κορέα, την Ιταλία και τη Μέση Ανατολή.
Η Νότια Κορέα έθεσε τη χώρα σε κατάσταση υψηλής επιφυλακής, ενώ ο αριθμός λοιμώξεων αυξήθηκε σε πάνω από 700 και οι θάνατοι αυξήθηκαν σε επτά. Στην Ιταλία, αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ένα τρίτο άτομο που μολύνθηκε από τον ιό της γρίπης είχε πεθάνει, ενώ ο αριθμός των περιπτώσεων πέρασε πάνω από τις 150 από μόλις τρεις την Παρασκευή.
Το Ιράν, το οποίο ανακοίνωσε τις πρώτες λοιμώξεις του την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ότι είχε επιβεβαιώσει 43 περιπτώσεις και οκτώ θανάτους, με τις περισσότερες από τις μολύνσεις στη μουσουλμανική ιερή πόλη του Κομ. Η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, το Ιράκ, η Τουρκία και το Αφγανιστάν επέβαλαν ταξιδιωτικούς και μεταναστευτικούς περιορισμούς στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Σε ένδειξη επενδυτικού πανικού, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των Η.Π.Α. εμφάνισαν αρνητικές μεταβολές με τα E-minis, για τον S & P500 στο -1,2%, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης Nikkei υποχώρησαν πάνω από -2%. Τα ΣΜΕ για τον EuroStoxx 50 μειώθηκαν κατά -1,5%, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το FTSE του Λονδίνου υποχώρησαν κατά -1%.
Οι ασιατικοί δείκτες μετοχών ήταν επίσης μια κόκκινη θάλασσα. Ο δείκτης αναφοράς της Αυστραλίας υποχώρησε 2,2%, ενώ της αγοράς στη Νέα Ζηλανδία ήταν χαμηλότερος κατά 1,3% ενώ στις 9:00 δική μας ώρα είχε μεταβολή -1,79%. Ο δείκτης KOSPI της Νότιας Κορέας υποχώρησε περίπου -3%, ενώ στις 9:00 δική μας ώρα είχε μεταβολή -3,11%. Οι κινεζικές μετοχές ξεκίνησαν με τον δείκτη στη Σαγκάη με απώλειες -0,3% και αφού πέρασε χαμηλότερα αντίδρασε περνώντας σε θετικό πεδίο ενώ στις 9:00 δική μας ώρα είχε μεταβολή -0,29%. Αυτό έδωσε μεταβολή -1,6% στο ξεκίνημα του δείκτη μετοχών της Asia-Pacific εκτός της Ιαπωνίας ενώ στις 9:00 δική μας ώρα είχε μεταβολή -2,09%. Οι ιαπωνικές αγορές έκλεισαν για αργία.
