ΕΚΠΑ: Ίδρυση Κέντρου Αριστείας Γαλάζια Ανάπτυξη-Ναυτιλιακή Επιχειρηματικότητα

Η Σύγκλητος, δεδομένης απόφασής της με ΑΔΑ: 6ΟΟ746ΨΖ2Ν-ΘΡΖ περί δημιουργίας Κέντρων Αριστείας και στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της κοινωνικής προσφοράς του ΕΚΠΑ, αποφασίζει, μετά εισήγηση του Πρύτανη, την ίδρυση Κέντρου Αριστείας Γαλάζια Ανάπτυξη-Ναυτιλιακή Επιχειρηματικότητα-Θαλάσσιο Περιβάλλον-Νησιωτικότητα (Center of Excellence: Blue Growth - Shipping - Marine Environment - Island Policy) με θεματικό αντικείμενο «Γαλάζια Ανάπτυξη -Nαυτιλιακή Eπιχειρηματικότητα - Θαλάσσιο Περιβάλλον -Νησιωτικότητα (Center of Excellence: BlueGrowth- Shipping- Marine Environment - Island Policy)», με τη συμμετοχή μελών του ΕΚΠΑ με πλούσιο και αναγνωρισμένο σε διεθνές επίπεδο ερευνητικό έργο.

Η θεματική αυτή περιοχή είναι διεπιστημονικού ενδιαφέροντος και αιχμής στην επιστήμη, την τεχνολογία, την οικονομία, και τη θεσμική τους διάδραση όπως αποτυπώνεται στους διεθνώς ομοιόμορφους κανόνες δικαίου, αποτελεί δε επιστημονικό πεδίο με ευρύτερο εθνικό, κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.

Ο σκοπός του Κέντρου Aριστείας είναι να συμβάλει, μέσω της δημιουργικής συνέργειας επιστημόνων διαφορετικών και συμπληρωματικών ειδικοτήτων, στην Γαλάζια Ανάπτυξη σε μια κατ’ εξοχήν παράκτια, νησιωτική και ναυτική χώρα, όπως η Ελλάδα, επιδιώκοντας την αειφόρο εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων και του θαλάσσιου/παράκτιου οικοσυστήματος, τη φιλική προς το περιβάλλον εκμετάλλευση των μέσων ναυσιπλοΐας, την ανάπτυξη και αξιοποίηση των θαλασσίων οδών, την υποστήριξη του συναφούς δικτύου υπηρεσιών (maritime cluster), έτσι ώστε μέσα από την επιστημονική έρευνα να προαχθεί η Γαλάζια Οικονομία και η προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος. Οι επιμέρους στόχοι του Κέντρου Αριστείας περιλαμβάνουν ιδίως:

1. Την προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας σχετικά με τη Γαλάζια Ανάπτυξη σε διασύνδεση με τους πυλώνες/στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης (περιβάλλον, κοινωνία και οικονομία) που έχουν τεθεί από τη Global Agenda 2030 και τη συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή, την οποία έχει αποδεχθεί η Ε.Ε. χρηματοδοτώντας μέτρα για τη καταπολέμηση των επιπτώσεων της, και για την εφαρμογή πρωτότυπων μεθόδων και τεχνικών με σκοπό τη διάχυση των αποτελεσμάτων στην κοινωνία.

2. Την διασύνδεση θαλάσσιου χώρου, παράκτιας ζώνης και νήσων μέσα από ένα ολοκληρωμένο προγραμματισμό, σχεδιασμό και διαχείριση (περιβαλλοντική, τεχνοοικονομική, χρηματοοικονομική) στο πλαίσιο της Γαλάζιας Οικονομίας για τη προώθηση έργων υποδομής (λιμάνια, μαρίνες, εμπορευματικά κέντρα) τουριστικών υποδομών (μαρίνες, ξενοδοχειακές μονάδες), της αλιείας και ιχθυοκαλλιεργειών, βιο-διυλιστηρίων διαχείρισης αποβλήτων, θαλάσσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (π.χ. βιομάζα, κύματα, ρεύματα) και την μεταφορά της (π.χ. υποθαλάσσιοι αγωγοί), ανάδειξης της φυσικής (τοπία) και πολιτιστικής κληρονομιάς, δημιουργώντας ένα διεπιστημονικό πόλο καινοτομίας και διασύνδεσης με την οικονομία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον.

3. Την επίτευξη της Γαλάζιας Ανάπτυξης μέσω της ασφαλούς και αειφόρου εκμετάλλευσης των Θαλάσσιων Πόρων (ορυκτών, υδρογονανθράκων, ανόργανων υλικών, βιοδραστικών συστατικών για ανάπτυξη φαρμάκων, καλλυντικών και συμπληρωμάτων διατροφής, ενέργειας), της Ναυτιλιακής Επιχειρηματικότητας, αλλά και των Υπηρεσιών των Παράκτιων / Θαλάσσιων Οικοσυστημάτων, εξασφαλίζοντας παράλληλα την Καλή Περιβαλλοντική Κατάστασή τους (Good Environmental Status), σκοπός που εξυπηρετείται με την προώθηση της Νησιωτικής Πολιτικής και του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού των θαλάσσιων / παράκτιων / νησιωτικών δραστηριοτήτων.

4. Την ενίσχυση της γνώσης για το Θαλάσσιο και Παράκτιο Περιβάλλον μέσω της ενίσχυσης της ωκεανογραφικής έρευνας και τη συνέργεια διαφορετικών επιστημονικών ειδικοτήτων με σκοπό τον μετριασμό των ενδεχόμενων πιέσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (π.χ. πλατφόρμες εξόρυξης), τη προστασία του Θαλασσίου Περιβάλλοντος από ρύπανση και τελικά στην αειφόρο διαχείρισή του.

5. Την ορθή εφαρμογή του ισχύοντος διεθνούς και εθνικού θεσμικού πλαισίου (Ευρωπαϊκές Οδηγίες και ενσωμάτωσή τους, Ναυτικό Δίκαιο, Διεθνές Δίκαιο, Δίκαιο της θάλασσας, Δίκαιο Περιβάλλοντος) για την αειφόρο ανάπτυξη των πόρων, της Ναυτιλίας, αλλά και των υπηρεσιών που σχετίζονται με τα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα την πρωτοβουλία ή σύμπραξη για τον εκσυγχρονισμού του νομοθετικού καθεστώτος, όπου αυτό απαιτείται, καθώς και την άρση των συγκρούσεων μεταξύ των προαναφερθέντων κλάδων που συχνά παρακωλύουν αναπτυξιακά σχέδια. Επίσης την χρήση των νέων οικονομικών μοντέλων και εργαλείων για την αξιολόγηση ακολουθούμενης πορείας (σχέση νομικού πλαισίου-οικονομίας).

6. Την ανάπτυξη της Γαλάζιας Επιχειρηματικότητας μέσω της υποστήριξης δημοσίων και ιδιωτικών φορέων και την κατάρτιση εξειδικευμένων επιχειρηματικών σχεδίων προγραμματισμού/διοίκησης/χρηματοδότησης, για την ενίσχυση της καινοτομίας και της παραγωγής (ειδών και υπηρεσιών), της οργάνωσης της ναυτιλίας, των πηγών ενέργειας, και της ανάδειξης νέων προϊόντων (π.χ., «έξυπνα» Λιμάνια και Πλοία), στο πλαίσιο της γαλάζιας οικονομίας, την διασύνδεση της γαλάζιας ανάπτυξης με άλλες κάθετες δραστηριότητες και υπηρεσίες (π.χ., «έξυπνες πόλεις», εφοδιαστική αλυσίδα),τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη δημιουργία κινήτρων ανάδειξης οικονομικών δραστηριοτήτων, ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη σε εθνικό αλλά και περιφερειακό/τοπικό επίπεδο.

7. Την ενίσχυση του Τουριστικού Προϊόντος μέσω της αξιοποίησης – ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, της νησιωτικότητας και της αειφόρου εκμετάλλευσης του θαλάσσιου και παράκτιου οικοσυστήματος (παραλίες, αμμοθίνες, σπάνια ή προστατευόμενα είδη, καταδυτικός τουρισμός κλπ.), της ακτοπλοΐας, της κρουαζιέρας, της φιλικής προς το περιβάλλον και τις νησιωτικές ιδιαιτερότητες θαλάσσιας περιήγησης και των μαρινών για τουριστικά σκάφη.

8. Την παρέμβαση του ΕΚΠΑ σε στόχους Γαλάζιας Ανάπτυξης, Γαλάζιας Οικονομίας, Νησιωτικής Πολιτικής, Ναυτιλίας, Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος και Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης και μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

9. Την ανάληψη Εκπαιδευτικής Δράσης προς φορείς του δημόσιου (κυβέρνηση, οργανισμοί του δημοσίου και ΟΤΑ) και του ιδιωτικού φορέα (επιχειρήσεις, ιδιωτικοί φορείς), σχετικά με τη Γαλάζια Ανάπτυξη – Προστασία Θαλάσσιου Περιβάλλοντος.

10. Tη συνεργασία με φορείς και ιδρύματα του εξωτερικού που δραστηριοποιούνται έχοντας ανάλογους σκοπούς και την προβολή, διάχυση και αξιοποίηση των παραχθέντων αποτελεσμάτων στην ακαδημαϊκή κοινότητα και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

Στο Κέντρο Αριστείας “Γαλάζια Ανάπτυξη -Nαυτιλιακή Eπιχειρηματικότητα- Θαλάσσιο Περιβάλλον - Νησιωτικότητα”, θα συμμετέχουν ερευνητικές ομάδες και εργαστήρια του ΕΚΠΑ με εκτεταμένη ερευνητική δραστηριότητα άμεσα σχετιζόμενη με το παραπάνω διαθεματικό αντικείμενο, oι οποίες διαθέτουν αποδεδειγμένα την τεχνογνωσία, την εμπειρία, το ανθρώπινο δυναμικό και τις κατάλληλες υποδομές για την ενίσχυση της σημαντικής αυτής πολυθεματικής δραστηριότητας. Το Κέντρο Αριστείας θα αποτελεί ανοικτή ερευνητική δομή, υπό τη έννοια ότι επιπλέον ερευνητικές ομάδες θα μπορούν να συμμετέχουν σε αυτό ως συνεργαζόμενα μέρη με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της γνώσης, της έρευνας, της ανάπτυξης και της εκπαίδευσης. Βασικός στόχος του Κέντρου Αριστείας είναι η Γαλάζια Ανάπτυξη, η Ναυτιλιακή Επιχειρηματικότητα, με βάση τις αρχές της αειφορίας και με σεβασμό στο θαλάσσιο, παράκτιο και νησιωτικό περιβάλλον, υιοθετώντας τους τρεις βασικούς πυλώνες της Global Agenda 2030 (περιβάλλον, οικονομία, κοινωνία), συμβάλλοντας με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο στην επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης και της ευημερίας των Ελλήνων.

Η Σύγκλητος, μετά πρόταση του Πρύτανη, συγκροτεί τη Συντονιστική Επιτροπή ως κάτωθι:

1. Μελέτιος -Αθανάσιος Δημόπουλος Πρύτανης ως Πρόεδρος

2. Νικόλαος Βούλγαρης Αντιπρύτανης ως αναπληρωτής Πρόεδρος και μέλη (με αλφαβητική σειρά επωνύμου)

3. Γαρυφαλλιά Αθανασίου καθηγήτρια Νομικής Σχολής

4. Παναγιώτης Αλεξάκης καθηγητής Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων & Οργανισμών

5. Αθανασία Αλωνιστιώτη αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

6. Εμμανουήλ Δασενάκης καθηγητής Τμήματος Χημείας

7. Ευσταθία Ιωάννου επίκουρη καθηγήτρια Τμήματος Φαρμακευτικής

8. Δημήτριος Καινούργιος αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών

9. Ιωάννης Παπαδάτος καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας

10. Αριστείδης Παρμακέλης αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Βιολογίας

11. Σεραφείμ Πούλος καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος